Toelichting Rijpstra Versseput Architecten | Beeld Corné Bastiaansen
Het gebouw heeft een markante ligging aan één van de belangrijkste entrees naar de Zwolse binnenstad en ligt middenin het ‘culturele kwartier’ vlakbij Museum de Fundatie.
Inpandige verbouwingen sinds de jaren ’50 hadden de structuur en uitstraling van het interieur geen goed gedaan. Met de restauratie en verbouwing naar deze nieuwe functie als hostel heeft het gebouw weer betekenis gekregen voor de toekomst. Daarbij is het monument in de nieuwe setting geconserveerd.
Gebouwd in 1919 is het pand een toonbeeld van rationalisme. Voorheen deed het gebouw onder andere dienst als bankgebouw en politiepost. Functies die pasten bij het robuuste en gesloten karakter van het pand. Belangrijke kenmerken van het rationalisme zijn de zichtbaar dragende constructies en de herhaling van gevel- en raamindelingen. Het ontwerp van het gebouw is veelal rechtlijnig. Je zou kunnen spreken van een vroege vorm van ‘form follows function’.
Het bureau startte, geheel in lijn met de rationalistische architectuurstroming uit het begin van de 20e eeuw, met een functionele aanpak. De logische indeling van het gebouw staat hierbij voorop. In het verlengde van het rationele gedachtegoed is het niet het doel geweest om het verleden na te bootsen, maar om aan te vullen met hedendaagse architectuur.
Met de nieuwe heldere en gestructureerde indeling ontstond direct een overzichtelijke opgave om het gebouw aan de huidige brandveiligheidseisen te laten voldoen. Bovendien werd het hierdoor mogelijk om de ontsierende, uitwendige vluchttrappen te verwijderen van de gevel. De nieuwe entreedeuren aan de zuidgevel openen het pand voor bezoekers, zonder daarmee de herhalende indeling van de gevel aan te tasten
Inpandig is er ingrijpend, maar sober gerestaureerd. De indeling van de kamers op de eerste en tweede verdieping volgen de logische structuur van de constructie en vormen een indeling met middengang.
De badkamers springen er daarentegen eigenwijs tussendoor en worden benadrukt als aparte volumes door de chipwood wandbekleding. De uitstraling is basic, passend bij de naam van Hostel de Basis. De prachtige, monumentale trap met de lichtstraten erboven is behouden en verduurzaamd.
Op de begane grond zijn de gevelopeningen voorzien van stalen geluidwerende voorzetramen. De heldere constructie is terug in het zicht gebracht en de keuken duikt hier als een separaat volume onderdoor en staat vrij in de ruimte. Er ontstaat een spannende dialoog tussen bestaand en nieuw. Er is ook nog een verwijzing naar de oude functie zichtbaar op de begane grond. De nieuwe toiletruimte bevindt zich in de oude bankkluis, achter de kluisdeur en de originele tralies.
Verduurzaming
Aan de herbestemming is een intensief traject voorafgegaan in samenspraak met de afdeling monumenten. Het gebouw is niet alleen geschikt gemaakt voor de nieuwe functie, maar daarnaast ook volledig verduurzaamd. Inpandig is het gebouw compleet voorzien van een thermisch isolerende gevel en toegerust met energiezuinige installaties. Met als resultaat een volledig gasloos gebouw met energielabel A, een topprestatie voor een monument van dit kaliber.
