MFA Vlechtwerk - Olivier | No Label architecten

In het hart van Werkendam staat multifunctionele accommodatie (MFA) Vlechtwerk: het thuis van twee basisscholen, kinderopvang, gymzaal, bibliotheek én dorpshuis. Olivier | No Label Architecten creëerden een gebouw met meanderende ruimten, net als de kenmerkende kreken in het gebied. Het resultaat is een uitnodigend multifunctioneel gebouw als kloppend hart van het dorp.

toelichting Olivier | No Label architecten

Onderwijs- én ontmoetingscentrum

‘Er is steeds meer behoefte aan multifunctionele accommodaties’, vertelt Annemiek Braspenning van No Label. ‘Deze MFA gaat nog een stap verder dan een ‘gewone’ Brede School. Naast de scholen, opvang en bibliotheek, is er ook een dorpshuis met professionele keuken, dat wordt beheerd door mensen met een verstandelijke beperking. Een echt ontmoetingscentrum.’

‘De aula is een soort dorpsplein en wordt makkelijk samengevoegd met de gymzaal, het speellokaal en het dorpshuis,’ vertelt Gerben Vos van Olivier + Partners, ‘zodat er één grote ruimte ontstaat. Deze ruimte kan dus worden gebruikt voor kleine groepen, maar ook voor grote evenementen, zoals een feest of musical.

MFA Vlechtwerk Werkendam door Olivier | No Label Architecten, beeld Janinja Olivier
beeld Janinja Olivier

Eenheid en verscheidenheid

Het compacte gebouw is geïnspireerd op de Biesbosch en wordt doorsneden door een meanderende ruimte. Net als de kreken van het Biesboschlandschap. Iedere gebruiker krijgt hierdoor een eigen ‘eiland’. De centrale kreek vormt het hart. Een binnenplein, dat door de dubbele hoogte heel licht en ruimtelijk is en uitnodigt elkaar te ontmoeten. De gebogen wanden en de houten afwerking doen denken aan de rietkragen van eilanden. Dat oogt warm en vriendelijk en leidt tot een goede akoestiek.

De ingangen liggen aan alle kanten van het pand en geven iedereen toegang tot zijn eigen deel van het gebouw. Ook de verschillende bouwhoogtes, het bijzondere metselwerk en de betonnen luifels en bankjes aan de gevel geven elke gebruiker een eigen gezicht.

MFA Vlechtwerk Werkendam door Olivier | No Label Architecten, beeld Maurits van Hout
beeld Maurits van Hout

Het gebouw gaat naadloos over in de buitenruimte, waar kinderen avontuurlijk kunnen spelen, ontdekken, ontmoeten en leren.

‘Het pand straalt eenheid uit,’ vindt Herbert Schaap, van CBS ’t Kompas, ‘terwijl iedere gebruiker toch individueel herkenbaar blijft. Eigen keuzes maken is belangrijk in onze gemeenschap, maar binnen deze MFA worden we uitgenodigd elkaar ook op te zoeken.’ Directeur Dick Slijkoort van OBS Burgemeester Sigmond: ‘Het ontwerp sluit fantastisch aan bij ons dorp en de Biesbosch.’

Klaar voor de toekomst

In beide scholen zijn leerpleinen opgenomen, die grenzen aan de aula en toegang geven tot de lokalen. Deze ruimtes hebben hun eigen kleur, inrichting en indeling: passend bij de betreffende school. ‘Onderwijsvisie en ontwerp gaan hier hand in hand’, vindt Slijkoort. ‘Wij kunnen in deze MFA het ‘onderwijs van de toekomst’ realiseren.’

‘Door lokalen een eigen buitendeur te geven, kunnen ze ook door derden worden gebruikt’, vertelt Braspenning. ‘Zo kan het gebouw meebewegen met de tijd en het wisselende aantal kinderen.’ Drastische aanpassingen zijn ook mogelijk: alle binnenmuren kunnen probleemloos worden verwijderd. ‘Deze MFA kan de komende zestig jaar mee.’

MFA Vlechtwerk Werkendam door Olivier | No Label Architecten, beeld Janinja Olivier
beeld Janinja Olivier

Duurzaamheid en comfort

De GPR-score, die de duurzaamheid aangeeft, is hoger dan de gemeente ambieerde: 8,0. Het ontwerp, zeer goede isolatie, natuurlijke zonwering, ventilatieroosters met warmteterugwinning en doordacht gebruik van daglicht en bewegingssensoren, dragen daar allemaal aan bij. Gebruiksgemak en persoonlijke keuzes speelden een belangrijke rol. ‘Iedere leerkracht kan zelf de temperatuur regelen of een raam openzetten’, vertelt Vos. ‘Dat bevordert het comfort enorm.’ Ook over licht, akoestiek en geluid is goed nagedacht: dat blijkt uit de normering Frisse School klasse B. Als in de toekomst zonnepanelen zijn toegevoegd, is MFA Vlechtwerk zelfs bijna energieneutraal (BENG).

Exploitatie

De exploitatiekosten van dit duurzame gebouw zijn laag, omdat het meerjarenonderhoudsplan leidend was. Er is bewust gekozen voor onderhoudsarme materialen.

MFA Vlechtwerk Werkendam door Olivier | No Label Architecten, beeld Maurits van Hout
beeld Maurits van Hout

Het dorpshuis en de bibliotheek zijn overdag gewoon toegankelijk voor bewoners. ’s Avonds zijn ook de gemeenschappelijke ruimtes het domein van verenigingen. Judo, volksdans, badminton, bingo en EHBO: de variëteit is groot. Doordat mensen elkaar hier tegenkomen, neemt de kans toe dat ouderen bijvoorbeeld helpen op school, maar ook meegenieten van de musical. Wethouder Matthijs van Oosten: ‘Deze MFA wordt het kloppend hart van ons dorp.’

Total engineering

De architecten van MFA Vlechtwerk voerden de total engineering van deze nieuwbouw uit. Recentelijk werkten beide partijen op eenzelfde basis aan Brede School De Esdoorn in Sleeuwijk, waarin twee scholen, kinderopvang, gymzaal en bibliotheek zijn gevestigd.