Op papier kunnen biobased materalen prima uit: gezonder, beter voor het milieu en soms goedkoper. Toch stagneert de productie door ingewikkelde regelgeving en koudwatervrees. Anja Verdonk van Natrufied Architecture wil dit veranderen en doet onderzoek naar materialen als Japanse haver en hennep voor dak- en gevelbedekking. 'Met CLT bereikten we een kantelpunt, dat lukt ons hiermee ook.'
'Wij hadden als jong bureau maar twee villaatjes gebouwd en helemaal geen ervaring met renovatie.' Toch kreeg Studio Nauta, door bemiddeling van Stichting Mevrouw Meijer, de kans om twee scholen en een kinderdagverblijf in Dordrecht te renoveren. Jan Nauta vertelt in deze ARC Talk over onverwachte samenwerkingen: tussen architecten, opdrachtgevers en rivaliserende scholen.
Ze is dé vrouw achter het olympisch zwemstadion in Parijs. Aan de Architect vertelt de van origine Franse architect Cécilia Gross graag over haar succes - maar vooral ook over de weg daarnaartoe en de geleerde lessen. Want succes komt nooit in één keer.
De bouwsector loopt achter op circulariteit, en dat komt vooral door vrijwillige slooppraktijken. Daarom pleiten Betonakkoord, Bouwakkoord Staal, Betonhuis, VERAS en Cirkelstad voor een verplichting van slopen met hergebruik als doel. Dat staat in de notitie die zij naar de ministeries van I&W (Infrastructuur en Waterstaat) en VRO (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) hebben gestuurd.
Stampleem is hét duurzame alternatief voor beton. Het heeft dezelfde tektonische eigenschappen, is honderd procent herbruikbaar, dampopen, isolerend en constructief te gebruiken. Bovendien is leem bijna overal te vinden en heeft de toepassing nagenoeg geen milieu-impact. Drie gebouwen in Parijs met een gevel van stampleem bewijzen dat leem een volwaardig bouwmateriaal is, ook midden in de stad.
Het hofje als architectonische typologie bestaat al eeuwen. Eerst was het vooral bedoeld voor senioren om zorg en gezelschap bij de hand te hebben. Moderne varianten nemen afstand van dit soort traditionele kenmerken. Hier wonen gezinnen die rust zoeken in de drukke stad. Lijken de hofjes van de 21e eeuw nog wel op hun voorgangers?
'Ik vind het niet een supermooi huis', vertelt Raoul Vleugels aan de keukentafel van zijn zelfontworpen én zelfgebouwde woning. Maar daar gaat het hem ook niet om. Vleugels benadert het huis - en de kavel - als experiment. 'Mijn vriendin zei: we slopen het vast nog een keer en dan bouwen we iets nieuws.'
Een ware heldendaad is de totstandkoming van dit kunstenaarsatelier met starterswoning. Fotograaf Katrijn van Giel zocht een plek om te werken en om een jonge vluchteling onderdak te geven. BC architects & studies ontwierp het project met zoveel mogelijk hergebruikte en biobased materialen. 'Het pand is opgevat als één groot op maat gemaakt meubel', aldus projectarchitect Wes Degreef.
Van de 10.000 scholen in Nederland zijn er zo'n 5000 de komende jaren boekhoudkundig afgeschreven. Door gebrek aan tijd, budget en expertise betrekken veel gemeentes en schoolbesturen adviesbureaus die vaak aansturen op nieuwbouw. Mevrouw Meijer werkt al zestien jaar aan een alternatief: door het bestaande potentieel te benutten én met de inzet van jonge architecten. Nu is het moment om deze aanpak op te schalen.
Op woensdag 29 januari organiseert de Architect weer een nieuwe avond in Pakhuis de Zwijger waarin we de printeditie tot leven brengen. Dit keer gaan we dieper in op goed opdrachtgeverschap én goed opdrachtnemerschap. Pieter Bedaux, Maartje Lammers, Micha de Haas, Jan Nauta, Jessica Hammarlund Bergmann, Sjoerd Feenstra en Kevin Veenhuizen komen spreken.
Als architect moet je ongevraagd de 'vraag in vraag' durven stellen. Een kritische houding tegenover elke bouwopgave is een must nu we weten dat er geen tekort maar een teveel aan gebouwde oppervlakte is. Zoals Socrates stelde: alleen vragend kun je de vraag in de vraag ontdekken. Hij kreeg er weliswaar de gifbeker voor, maar als architect kun je er ook voor geknuffeld worden. Tenminste, als je samen met alle belanghebbenden de noodzaak in de opgave ontdekt.
Nadat iedereen op studiereis naar Zwitserland is geweest om het wonder van moderne wooncoöperatieven als Kalkbreite te bekijken, was het eindelijk mijn tijd. Met een gezelschap van landschapsarchitecten en stedenbouwers bezocht ik Bazel en Zürich. Gebouwen zijn daar geen optelsom van programma's van eisen, maar scoren sterk op - ik krijg het woord amper uit mijn toetsenbord - integraliteit. Hier wordt verdicht door opdrachtgeverschap dat niet alleen maar neemt, maar de stad ook iets teruggeeft.
In Nijmegen zijn 7 biobased woningen gerealiseerd op de locatie van een voormalig tuincentrum, gelegen in een bouwblok grenzend aan 32 tuinen. Het project is tot stand gekomen door architect Xander Arets en aannemer Bas Jansen, die op eigen risico een voormalig tuincentrum op het terrein van 2700 vierkante meter kochten, het bestemmingsplan aanpasten en de woningen bouwden.
De Nationale Balletacademie (NBA) in Amsterdam heeft een eigen schoolgebouw gerealiseerd, waarmee een einde kwam aan de versnipperde leslocaties. PPHP, Sjoerd Soeters en Julia Holtland hebben met Zadelhoff Vastgoedadviseurs een nieuw gebouw ontworpen in het Kauwgomballenkwartier. Studio RIANKNOP trad toe tot het ontwerpteam toen het casco gereed was om het interieur te optimaliseren, gericht op de wensen van de gebruikers.
Iedere architect draagt een denkbeeldige groep ontwerpers met zich mee die hij of zij in de loop der jaren heeft leren kennen. Als raadgever, een geweten en ballotagecommissie voor ideeën.
In de jaren zeventig leidde het sociale woonbeleid van Rotterdam tot stoere daden. Zo werd aan het Hofplein de Pompenburgflat gebouwd, naar ontwerp van architect en rasprovocateur Carel Weeber, als tegenhanger van de verrezen kantoortorens die door het sociaaldemocratische stadsbestuur 'erecties van het grootkapitaal' werden genoemd. Weebers 'anti-erectie' van 226 woningen werd een liggend bouwvolume dat zich in één vloeiende beweging langs de contouren van de kavel uitstrekt en de stad lijkt toe te roepen: 'Kom maar op, wie doet me wat?'
Architecten gebruiken volgens Ariadne Onclin en Michelle Gulickx veel onduidelijke termen. Dat leidt tot verwarring en loze beloftes. Ariadne ziet bijvoorbeeld dat 'transparante plinten' al te vaak verworden tot meterslange gevels vol plakfolie. Michelle pleit voor verandering: stop met moddertaal, maar gebruik heldere, toegankelijke taal die het ambacht verdient.
Nederlanders zijn uitblinkers in beeld, niet in inhoud. Wereldberoemd zijn de middeleeuwse schilderwerken en de verkochte televisieformats die overal ter wereld het beeld bepalen. En of je het horen wilt of niet: onder beeldcultuur valt ook architectuur. Dat bleek bij het tentenkamp dat werd opgezet op het terrein van de Universiteit van Amsterdam, om aandacht te vragen voor de situatie in Gaza. Niet de schreeuw om aandacht beheerste het beeld, maar het vernielen van spullen van de universiteit.
GesponsordVaak wordt gedacht dat het voldoen aan brandveiligheidsvoorschriften ten koste gaat van het esthetische ontwerp. Dat is zeker niet het geval als aluminium wordt gebruikt. Maar de regelgeving voor brandwerendheid is zeer complex. Waar moet je als architect allemaal op letten?
GesponsordLandmarks van het historische centrum van Zutphen en daarvoor de witte huizen van de IJsselkade. Een karakteristiek beeld. De herontwikkeling van de Noorderhaven blijkt daar perfect bij aan te sluiten. Zo ook bij Kade Noord: 'Verbinding leggen met het karakter van de bestaande, witte gebouwen aan de IJsselkade was het stedenbouwkundig uitgangspunt
GesponsordPollux breidt haar dienstverlening uit naar de projectmarkt. Het bedrijf gaat hoogwaardige bedden, slaapbanken en zitmeubels leveren aan hotels en recreatieparken, waarmee het inspeelt op de groeiende vraag naar complete interieurinrichtingen binnen de hospitality-sector.
GesponsordEen esthetisch lijnenspel en gebruik van duurzame materialen. Het Wolderhuus in Zuidwolde is een schoolvoorbeeld van moderne houtarchitectuur. Met innovatieve gevelbekleding en een indrukwekkende houten luifel laat dit multifunctionele gebouw zien wat de mogelijkheden zijn van houten gevelbekleding.
GesponsordVeel bestaande kelders en souterrains zijn niet berekend op het toenemend aantal extreme buien als gevolg van klimaatverandering. Bij de bouw van een nieuwe kelder kan een goed ontwerp en een juiste plaatsing veel ellende voorkomen, betoogt directeur Rick van Es van Kelderwaterdicht.nl.
GesponsordDe binnenstad van 's-Hertogenbosch heeft er een nieuwe blikvanger bij: project Amadeiro. Wat ooit begon als de oude KPN-telefooncentrale, is nu getransformeerd tot een eigentijds stadsdeel én winnaar van de publieksprijs.
GesponsordCONIX RDBM Architects transformeerde de oude Philips-toren in Brussel van een modernistische black box tot een open gebouw met meerdere publieke functies. Het bureau zette in op zoveel mogelijk hergebruik van materialen. Ook voor het interieur werden bewuste keuzes gemaakt, waaronder de klimaatplafonds van Interalu. 'Deze zijn veel duurzamer dan airconditioning, doordat het energieverbruik veel lager ligt', vertelt Jorden Goossenaerts, CEO van CONIX RDBM Architects.
GesponsordNaast de functionele voordelen speelt zonwering ook een rol in de esthetiek van een gebouw. Zonwering kan de esthetische waarde van een ontwerp flink verhogen. De mogelijkheden van goede zonwering op een rij.
