Nieuwe attractie voor GaiaZoo Kerkrade | Sinds 2000 is Zuid-Limburg een dierentuin volgens 21ste-eeuwse principes rijker. Het schitterende glooiende heuvellandschap is natuurlijk ook een niet te missen locatie om mens en dier op hun natuurlijkst vertier respectievelijk huisvesting te bieden. Het thematisch opgezette GaiaZoo beslaat liefst 20 ha. Verschillende leefgebieden zijn er nagebootst, zoals Europa, het Amazonegebied, het Congobekken en Namibië. De habitats worden bevolkt door bijbehorende dieren, totaal zo’n tachtig soorten. Aanvullend op de kernfuncties van de dierentuin wil het GaiaZoo ook andere faciliteiten aanbieden: de gelegenheid voor kinderen om te spelen en natuurfilms te bekijken en de mogelijkheid voor bedrijven om te vergaderen en te congresseren in een natuurlijke ambiance. Voor dit doel is een nieuwe attractie gerealiseerd: de DinoDome. De DinoDome is met 2500 m2 de grootste indoorspeelhal van Europa waar de kinderen zich uit kunnen leven in een jungle van klimnetten en daar allerlei levensgrote dinosauriers tegen kunnen komen.
Zwevende houten koepel | Van meet af aan was duidelijk dat de uitstraling en vorm van het gebouw in de natuurlijke sfeer van het GaiaZoo moesten passen. De keuze viel op een geodetische koepel: een cirkelvormig gebouw met koepelvormig dak. Dit bolvormige principe komt veel voor in de natuur. Met een minimum aan materiaal wordt een maximaal volume bereikt. Door de driedimensionale opbouw in gelijkmatige driehoekige vlakken (vakwerken) wordt een optimale sterkte en stijfheid bereikt. De ribben van de vlakken worden gevormd door staven van gelamineerd vurenhout. Omdat de prefab elementen relatief kort en licht zijn, zijn transport en montage eenvoudig uit te voeren. Alles bij elkaar betekent dat ook overzienbare kosten. Het ontwerp en de engineering van geodetische koepels is een specialisme van GeoDomeDesign. Binnen GeoDomeDesign levert Adviesbureau Luning de kennis van de engineering van de koepel en de technische houtconstructie en Arc2 architecten verzorgt het architectonisch ontwerp. De staven van het geodetische dak verschillen alle in lengte: 4-8 m; de afmetingen zijn (120 x 540 mm). Ditzelfde gaat op voor de tussenliggende gordingen (90 x 270 mm). Het dakbeschot bestaat uit Unidek-sandwichplaten, als dakbedekking fungeert een pvc-membraan. Heel bijzonder zijn de stalen knooppunten waarin de gelamineerd vuren staven samenkomen. Ze zijn ontwikkeld door Emil Luning, die er patent op heeft verkregen. Hoewel ze alle enigszins verschillen, volgen ze hetzelfde principe: langwerpige cilinders met ‘vleugels’ die in de staven worden ingelaten. Om het geheel bij elkaar te houden, zijn erop en eronder stalen sterren geschroefd. De houten koepel heeft een diameter van 56 meter een lijkt te zweven boven de kinderjungle. Dit wordt nog extra benadrukt door een glasstrook tussen koepel en onderconstructie. Daarnaast zorgen een grote ster in het dakmiddelpunt en strategisch verspreide driehoeken van meerlagig Lexan (polycarbonaat) bij onder meer entree en restaurant voor omfloerst maar helder binnenvallend licht. De zwevende koepel wordt ondersteund door achttien 5 m hoge betonnen kolommen die als enorme mammoetpoten in de speelhal staan.
Spiraalvormige route door speeljungle | De hele route door het gebouw is op een bijzondere manier vormgegeven. Men komt binnen via een loopbrug die op 5 meter hoogte ligt. De entree wordt gevormd door een hoge, scherpe, gelijkzijdige driehoek. Staande bij de entree geeft de speelhal op het oog een overzichtelijke aanblik. Rechts heb je de DinoShop en aansluitend het DinoCafé, links begint een waterval. Maar als je verder naar voren loopt, kijk je ineens de diepte in naar een woud van Noors grenen stammen en enkele uitkijktorens tot 12 m hoog waartussen klimnetten op allerlei niveaus zijn gespannen. En tegelijkertijd zie je prehistorische beesten in hun volle omvang: een reusachtige brachiosaurus, een enorme tyrannosaurus rex, een mosasaurus (Limburgs bekendste reptiel), tien vliegende pterosaurussen, rode rotspartijen en varens, heel veel varens. De kinderjungle blijkt hier 17 m hoog te zijn. De waterval vindt beneden z’n eindpunt in een vijver, waarover de jolige jeugd met twee trekpontjes heen en weer kan varen naar de klimtorens met wiebelhangbrug ertussen. De bezoeker kan in de jungle afdalen via een lichtrood betonnen hellingbaan - met daarin vervaarlijke pootafdrukken van dino’s - die vanaf de ingang spiraalvormig naar beneden afdaalt.
Nautilusschelp voor congresfaciliteiten | De spiraalvormige hellingbaan vormt de binnenste winding van de nautilusschelp die op de verdieping onder de speelwereld ligt. Op deze laag bevinden zich alle functies die zijn gerelateerd aan de congres- en vergaderfaciliteiten: het auditorium, de vergaderzalen, de keuken, sanitaire voorzieningen, opslag en techniek. De functies zijn gerangschikt naar de afnemende grootte in de kamers van de Nautilusschelp. De vormprincipes van de natuur zijn op deze manier ook terug te vinden in de organische plattegrond van het gebouw en zorgen voor een heldere orientatie voor de gebruikers ervan.
Duurzaam door natuurlijke principes | Het GaiaPark heeft als boodschap ‘wees zuinig op de aarde’. Daarom is het gebouw ontworpen op een milieuvriendelijke wijze. Het overgrote deel van het gebouw is geconstrueerd uit duurzame materialen. Dit geldt voor de geodetische koepel in vurenhout, voor de gevels met onbehandeld gepotdekseld inlands lariks, de MTCC-gecertificeerd meranti puien en ook het interieur dat is afgewerkt met leemstuc en inlandse houtsoorten. De ronde vorm van gebouw en dak zorgt voor een minimaal materiaal- en energiegebruik voor een maximaal volume. Het koepeldak heeft een extra dikke isolatielaag. De installaties zijn op een slimme wijze ontworpen waardoor de grote speelhal wordt verwarmd met restwarmte van het congresgedeelte, in de zomer kan de hal op een natuurlijke wijze worden geventileerd via de drie ventilatie oren op het dak. De vloer van de speelhal wordt gevormd door de natuurlijke bodem met een zandpakket en houtsnippers, deze heeft een dempend effect op schommelingen in het klimaat.
