18 zorgwoningen voor Amarant, St. Josephstraat TilburgBij aanvang van de herontwikkeling van de lokatie aan de St. Josephstraat in Tilburg werd door de gemeente Tilburg de wens uitgesproken de gevel en dak van de bestaande bebouwing te bewaren. Het is immers een beeldbepalend pand binnen het beschermd stadsgezicht. Daarbij heeft het voormalige café Casino een plek binnen het collectief geheugen van de stad, veel tilburgers hebben er hun rijbewijs gehaald of, in de laatste jaren, er diverse studentenfeesten bij studentenvereniging Plato meegemaakt.Dat het hoekpand en de tegenoverliggende boerderij wat merkwaardig liggen ten opzichte van de kruising is te verklaren uit de stedenbouwkundige ontwikkeling die de straat op dit punt heeft doorgemaakt. Het café is ooit opgericht aan het pad dat Tilburg met Moergestel verbond, de Kommerstraat. Met de komst van het Wilhelminakanaal en de daarbij behorende Piushaven is de Kommerstraat op deze kruising ingeruild voor een orthogonaal stratenpatroon met bijbehorende verkaveling. De spie die achter en naast het café is vrijgekomen is al die tijd als parkeerplaats gebruikt.De nieuwbouw bestaat uit twee bouwdelen en herbergt 18 appartementen voor zelfstandig wonen voor mensen met een verstandelijke beperking. Eén bouwdeel van 3 lagen is in de bestaande bebouwing geschoven, waarbij de positie is bepaalt door de bestaande daklijn en spantkonstruktie. De bestaande verdiepingshoogte op de begane grond is hier overgenomen. De abstracte zwarte bakstenen (handvorm waalformaat in halfsteens verband) gevels vormen een decor voor het beeldbepalende witte pand. Binnen een verticaal grid zijn de kozijnen random geplaatst op een wijze waardoor een verspingende vloerlijn niet direct afleesbaar is, de abstractie ondersteunend. In de bestaande gevels zijn omissies uit het verleden deels hersteld, de oude ornamentiek is in de wit gekeimde gevel weer teruggebracht.Het andere bouwdeel – 4 lagen – staat afzijdig maar maakt de oude Kommerstraat weer afleesbaar. Ook van dit bouwdeel zijn de gevels abstract vormgegeven en ontbreekt een klassieke gevelopbouw zoals bij het bestaande hoekpand. In de gevels zijn de kozijnen random geplaatst binnen een horizontaal grid welke gedefinieerd wordt door grijze betonbanden en grijs gevelmetselwerk (strengpers waalformaat in “platonisch” verband). Zo is getracht ook in de gevels een vertaling te vinden van dit bijzondere historisch knooppunt, waar stedenbouwkundige organische groei en planning zo direct nog afleesbaar is.
Gemeente Haarlem