Kaboutergarage Almere-Buiten

Een parkeergarage die niet de allure heeft van een blok beton en waarin je niet bang hoeft te zijn als de avond valt? Dat is mogelijk. Mei architecten verwerkte het groene karakter van Almere-Buiten, met z'n windmolens en rietkragen, in een innovatief ontwerp. In een brief, geadresseerd aan de redactie van de Architect, vertelt projectarchitect Robert Winkel waarom tuinkabouters en bloempotten de gevel van de parkeergarage sieren en hoe de geveldelen zijn gemaakt. "Het is een garage om van te houden", aldus de architect.

Hieronder de brief van Robert Winkel:

Beste redactie van de Architect,

Graag wil ik jullie aandacht op deze garage wijzen. Garages zijn er meer, maar deze is uitzonderlijk om een aantal redenen.

1.    De plek en het gebouw

De garage is bekleed met geperforeerde roestvast stalen panelen die het groene karakter van Almere verbeelden, een vereiste van de gemeente Almere Buiten. Dit wordt meestal met groene daken en terrassen gerealiseerd. Toen wij het groene karakter in Almere aan het verkennen waren, stuiten wij op voortuinen met kabouters met windmolens én rietkragen in de omringende polders, én vogelhuisjes in 'gemeente-bomen'. En omdat het groen in de winter niet altijd aanwezig is, hebben wij in overleg met de opdrachtgever het parkeergebouw bekleed met figuraties van het alledaagse groen van Almere Buiten. Zo'n rijk beklede garage komt weinig voor. In Almere Buiten toont zich het gebouw als een ouderwetse rijk versierde tinnen tabaksdoos tussen de platte bak- en breukstenen die daar veel te vinden zijn. Met de figuratieve en verhalende huid is het een welkome afwisseling in het beetje troosteloze centrum.

2.    Ambachtelijkheid en productie

De roestvast stalen panelen zijn gemaakt bij het automotive-bedrijf Voest Alpine in Spakenburg; het vroegere Polynorm. Polynorm maakte voorheen stalen deurkozijnen en is ondermeer bekend door de stalen prefab huizen uit de jaren zestig. Na een overname rond 1990 maakt het bedrijf voornamelijk stalen zijkanten van auto’s. Samen met Atto Harsta van Aldus Bouwinnovatie hebben wij enkele werknemers kunnen stimuleren om de panelen van de garage hier te laten produceren. Met 3d-computertechnieken, speciale stansperforatie-stempels en uit gietstaal gefreesde mallen zijn deze panelen zogenaamd ‘diepgetrokken’. De kleine vierkante perforaties zijn speciaal in de hoeken afgerond, aangezien bij het 3d forceren (dieptrekken) van de platen de perforaties in de hoeken gingen scheuren. Er is voor een rechthoekige perforatie gekozen, omdat de gehele staalconstructie uit rechthoekige buisprofielen bestaat. Zo is op bijna moleculaire wijze aan materiaalontwikkeling gedaan en kreeg de roestvast stalen huid een relatie met de achterliggende staalconstructie. Dit zal het enige gebouw in Nederland zijn met deze panelen, aangezien Voest Alpine Oostenrijk heeft besloten alleen nog maar zich op het automotive gebied te willen begeven. De fijnheid van het materiaal en de bewerking met de bijbehorende productiemethoden brengen het idee van ambachtelijk gemaakte producten terug.

3.    Integratie van bouwregelgeving in de panelen

De roestvast panelen zijn zodanig ontworpen dat zij én 30% luchtdoorlatend zijn vanwege ventilatie-eisen voor parkeergarages, én van doorvalbeveiliging voorzien, én (bijna) geheel doorzichtig zijn vanuit de garage bij daglicht. Daarom zorgen ze ervoor dat het een sociaal veilige garage is.

4.    Het grove en fijne detail

Zoals eerder vermeld is de garage geheel uitgevoerd in rechthoekige buisprofielen. Dit is weliswaar duurder dan IPE profielen, maar is qua onderhoud en robuustheid beter. Het grove interieur staat dan ook in schril contrast met de filigrainen sluier die de garage omhuld. Dit beoogde contrast is het beste bij nacht te ervaren. Daarbij is het gebouw in de aanbesteding 25% goedkoper dan de raming uitgevallen.

5.    Een garage om van te houden

Last but not least geeft de herhaling van het ornament in combinatie met de verschillende plantenbakken een nog niet in Nederland vertoonde aanblik. Geen anonieme doos, die we allemaal wel kennen, maar het is een garage om van te houden. Bij de bewoners uit Almere-Buiten verwierf de garage een bijzonder plek verworven (ook qua jeugd en grafitti). Dat is mogelijk gemaakt met een doorwrocht ontwerp voor een garagegebouw.

Met veel groeten,

Robert Winkel
Mei Architecten en Stedenbouwers