Toelichting CHYBIK + KRISTOF architects
In het ontwerp wordt de centrale rol van het station in het sociaal-culturele weefsel van de stad en regio benadrukt net zoals het gebruik van de openbare ruimte. Door de toevoeging van transparantie en toegankelijkheid in de basis van hun ontwerp is het busstation getransformeerd tot een functionele entiteit die is aangepast aan de huidige sociale behoefte.
Brutalisme
Net als de internationaal bekende gebouwen van Hotel Praha en Transgas in Praag (gesloopt in respectievelijk 2014 en 2019), de controversiële Robin Hood Gardens (2017) in Londen en het Burroughs Wellcome Building (2021) in de Verenigde Staten, wordt het centrale busstation Zvonarka van Brno uit 1988 lange tijd beschouwd als een van de opmerkelijke overgebleven voorbeelden van het brutalistische architecturale erfgoed van de Tsjechische Republiek.
Brutalisme of 'béton brut', dat een groot deel van de naoorlogse architectuur domineert. CHYBIK + KRISTOF hebben net als Zaha Hadid en Kengo Kuma consequent gepleit voor het behoud van het brutalistische architecturale erfgoed, daarbij verwijzend naar de intrigerende esthetische en grondstofkwaliteiten.
Busterminal
Het centrale busstation van Zvonarka, ontworpen in 1984 en gebouwd in 1988, heeft voortdurend gefungeerd als het belangrijkste busstation van de regio voor intercityvervoer.In 1989 werd het gebouw geprivatiseerd, werd alleen de eerste bouwfasen voltooid, en hervatte het zijn rol als busstation.Erkend als een brutalistische erfgoedsite, leidden de hoge onderhoudskosten tot weinig onderhoud, waardoor het geleidelijk achteruit ging.
In 2011 werd CHYBIK + KRISTOF zich bewust van de vervallen toestand van het station.Ze wilden graag een positief alternatief bieden voor een schijnbaar onherstelbare ruimte en bereikten de particuliere eigenaren met een elementair voorstel voor herontwerp.Hun initiatief trok brede publieke aandacht via sociale media en leidde tot een gesprek tussen lokale particuliere belanghebbenden en overheidsinstanties - en na een vier jaar durende samenwerkingsuitwisseling werd de vereiste financiering in 2015 bereikt, met name door de erkenning van het project als een Europees fondsenproject.
Transparantie
Nu in 2021 vormt transparantie de basis van hun nieuwe ontwerp. Als eerbetoon aan de oorspronkelijke architect Radúz Russ, legden ze de karakteristieke rauwe brutalistische structuur van het station bloot, waarbij de hoekigheid ervan wordt gecontrasteerd met een organische golf die de stroom van voertuigen en passagiers weerspiegelt.
Ook de structuur is transparant aangepakt, het bureau verwijderen muren en gaven de voorkeur aan licht als suggestief voor toegang, veiligheid en comfort. In navolging van de oorspronkelijke vierkante plattegrond is de grote hal geconfigureerd als een open structuur zonder muren. Een tweezijdig dak, de binnenruimte herbergt de individuele bushaltes terwijl het buitengebied dient als parkeerplaats voor bussen.
De architecten wilden graag de terminal naar de stad openen en verwijderden de tijdelijke structuren die in de jaren negentig zijn toegevoegd en bouwden een tweede toegang tot het station op straatniveau. Door nieuwe verlichtingsarmaturen toe te voegen aan de versleten hoofdstructuur, die ze opnieuw wit schilderen, introduceerden ze een nieuw informatiekantoor, ticketing- en wachtruimtes, platforms en een oriëntatiesysteem dat toegankelijk is voor gehandicapten. Door dit ontwerp transformeerden CHYBIK + KRISTOF het gebouw in een dynamisch, functioneel en intrinsiek sociaal centrum, dat een onbeperkte stroom van lokale bewoners en passagiers kanaliseert (dagelijks 820 regionale, nationale en internationale verbindingen en 17.000 passagiers).
Lees ook:
