VNK, de vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform, heeft NIBE gevraagd om de milieuprestaties van kalkzandsteen met andere materialen in bouwsystemen te vergelijken. Uit beide onderzoeken komt naar voren dat kalkzandsteen een zeer duurzaam en economisch gunstig bouwmateriaal is. “VNK vindt het belangrijk om zo goed mogelijk te infomeren over de duurzame eigenschappen van kalkzandsteen. Hiermee helpt zij de bouwprofessional om zijn keuze voor kalkzandsteen als duurzaam bouwmateriaal goed te onderbouwen”, zegt Vicky van Egmond, directeur van VNK.
Laagste milieubelasting
Uit het onderzoek van NIBE, een toonaangevend onderzoeksbureau voor duurzaam en circulair bouwen, blijkt dat kalkzandsteen een uitstekende milieuprestatie kent. Dit adviesbureau toont aan dat kalkzandsteen in woningscheidende wanden en binnenspouwbladen een lagere MKI-waarde (milieukostenindicator) heeft dan prefab beton, gietbeton en keramiek. De MKI per vierkante meter van de opbouw van het bouwsysteem is vermenigvuldigd met de totale toegepaste wandoppervlakte van de woning. “Dit laat zien dat kalkzandsteen de laagste milieu-impact heeft vergeleken met andere bouwmethoden voor een woning”, zegt Van Egmond. “Het aantal vierkante meters wanden en gevels in een woning is aanzienlijk. Vandaar dat al deze vierkante meters een belangrijk deel uitmaken van de milieuprestatie, de MPG-berekening, van dit gebouw.” Het onderzoek brengt concreet in kaart welke MPG-scores de wanden van verschillende woningtypen aangeven. Deze MPG-scores worden uitgedrukt in €/M2 BVO/jaar. “De uitvoeringsvarianten van de wanden maken circa 5-15% van de totale MPG-score uit van een woning”, geeft Van Egmond aan. “Dit houdt in dat kalkzandsteen vergeleken met andere woningbouwmethoden, de beste milieuprestatie heeft voor een woning.” Deze gegevens zijn niet alleen op basis van de NIBE-milieuclassificaties vastgesteld. Ook de Nationale Milieudatabase (NMD), die circulair bouwen meetbaar maakt, onderschrijft deze resultaten. “Architecten en ontwerpers kunnen hiermee hun keuze voor kalkzandsteen uitstekend onderbouwen als een duurzame, milieuvriendelijke oplossing voor hun ontwerp”, aldus Van Egmond.
Duurzaam bouwmateriaal voor hybride gebouwen
Kalkzandsteen is een duurzaam materiaal dat wordt gemaakt van kalk, water en zand. Deze materialen zijn nog volop voorradig in het milieu. Kalkzandsteen kan eindeloos gerecycled worden zonder kwaliteit te verliezen. Hergebruikt kalkzandsteen wordt met name ingezet als menggranulaat in diverse GWW-toepassingen en steeds vaker bij het produceren van nieuwe kalkzandsteenproducten. “Kalkzandsteen is duurzamer dan je denkt”, zegt Edwin Lokkerbol, voorzitter van VNK. “De bouwsector is eigenlijk onvoldoende op de hoogte van de duurzame kwaliteiten van kalkzandsteen.” VNK wil dit duurzame kwaliteiten bouwmateriaal duidelijk onder de aandacht brengen. Lokkerbol voorziet dat op korte termijn ongekend veel duurzame bouwmaterialen nodig zijn, gezien de enorme bouwopgave en de milieudoelstellingen waarmee de bouwsector wordt geconfronteerd. “We willen we vanuit VNK laten zien dat kalkzandsteen buitengewoon goed te combineren is met andere bouwmaterialen, zoals hout en beton.” Lokkerbol geeft aan dat de combinatie van hout, biobased en kalkzandsteen evengoed een interessante is. Kalkzandsteen past perfect in constructies voor hybride gebouwen. “Systemen met kalkzandsteen kunnen bijvoorbeeld dragende constructies zijn van gebouwen met zes lagen”, zegt Lokkerbol. “Onze missie is om met kalkzandsteen een alternatief aan te dragen aan creatieve mensen waarmee zij snel aan de juiste duurzame en betaalbare ontwerpen kunnen werken.” VNK wil daarmee helpen om een proactieve rol te spelen bij maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de klimaatdoelstellingen voor 2030 en 2050. “De milieu-footprint voor de samenstelling van gebouwen zal steeds belangrijker worden. Kalkzandsteen levert een gunstige bijdrage aan MPG-berekeningen voor gebouwen en dus aan de reductie van o.a. CO2. De ambities voor een CO2-neutrale gebouwde omgeving zijn pittige doelstellingen en vanuit VNK willen we die collectief oppakken”, aldus Lokkerbol.
Kostenbewust
Naast NIBE onderzocht ook bouwkundig adviesbureau AACON kalkzandsteen als bouwmethode. Het adviesbureau belichtte met name de bouwkosten van het bouwen met kalkzandsteen. Uit dit AACON-rapport kwam naar voren het de meest economische materiaalkeuze is vergeleken met prefab beton, keramiek en HSB. Dat geldt voor vrijstaande woningen, rijtjeswoningen en appartementen. Ook toont het onderzoek aan de bouwsnelheid die nodig voor bouwsystemen met kalkzandsteen sneller of vergelijkbaar zijn met andere materialen. Het AACON-onderzoek heeft verschillende bouwsystemen per woningtype met elkaar vergeleken. Het gaat om drie typen woningen met verschillende materialen voor de wand, de begane grondvloer en de verdiepingsvloer. De verschillende materialen en systemen zijn gekozen op basis van in de praktijk veel voorkomende materiaal combinaties, de regelgeving van het Bouwbesluit en van de juiste geluid- en brandwering. Daarnaast is met een dimensionering gerekend die met betrekking tot de constructieve sterkte tot een vergelijkbare oplossing komt.
Dit artikel is gesponsord door de Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform.
