Toelichting BureauVanEig - Beeld Max Hart Nibbrig
Het rioolstelsel van de Rivierenbuurt in Amsterdam wordt grondig gerenoveerd. Ter plaatse van de Kennedylaan bevindt zich het eindgemaal van het netwerk van buizen, met onder de grond een grote betonnen bak, waar alle materie samenkomt en afgevoerd wordt naar de RWZI. De installaties die zich hier bevinden hebben af en toe onderhoud nodig en daartoe dient de bovengrondse toegang die bestaat uit een volume met een trap en een flink betonnen plateau met luiken.
Het ontwerp van het eindgemaal geeft een antwoord op de stedenbouwkundige setting, de rijke architectuur en complexe detaillering die er in de omgeving te vinden is. De bovenbouw bestaat uit 3 dozen die aftrappen, gelijk met de trap die afdaalt naar de kelder. Op de hoek met de Maasstraat zijn de schaalsprongen te zien, reagerend op de getrapte volumes van de woningbouw aan deze zijde. Aan de zijde van de Kennedylaan toont de gevel één lijn, passend bij de grote schaal van deze straat.
Het gemaal aan de Kennedylaan is ontworpen in nauwe samenwerking met de opdrachtgever Waternet en de gemeente Amsterdam. Met het ontwerp is er samen met de gemeente en Waternet een omwonenden avond georganiseerd. Een prijsvraag is uitgeschreven om mee te denken over een mooie tekst op het gebouw. Uiteindelijk is de tekst van Wilko Koning van Waternet gekozen: Iedereen die de waterproblemen kan oplossen zal twee Nobel prijzen waard zijn – een voor de vrede en een voor de wetenschap.
Uitgangspunten details
1. Schaduwwerking in de gevel door reliëf metselwerk.
2. Het gemaal is alzijdig ontworpen; het metselwerk van strekken, koppen en vlakken, neemt de beschouwer steeds mee de hoek om.
3. Biodiversiteit geïntegreerd door een groendak en bijenstenen.
4. ‘‘iedereen die de problemen met water kan oplossen is twee nobelprijzen waardig – één voor de vrede en één voor de wetenschap’’. Het lettertype van de tekst op het metselwerk is zelf ontworpen en een afgeleide van de Amsterdamse School typografie.
Ontwerpproces details
– De rijkdom in het metselwerk past architectonisch in de omgeving. Daarnaast zorgt het ervoor dat het minder aantrekkelijk is voor wildplakkers en graffitispuiters.
– Aangezette basis van het gebouwtje. Doormiddel van de bank aan de ene zijde en het metselwerk dat naar binnenloopt als het hoger wordt, krijgt het gebouw stevigheid.
– Bijenstenen met gaten in het metselwerk verwerkt.
– Beeld Kennedy een plek geven naast het volume door middel van een lange bank.
De opbouw van de volumes is abstract en bestaat uit strak gedetailleerd baksteen metselwerk. De zorgvuldige inbedding op de locatie met de lange bank aan de zijde van het beeld van Kennedy zorgt ervoor dat het gebouw een alzijdigheid heeft die de stedenbouwkundige context versterkt. De ritmiek van de van de volumes reageert op de omgeving. De aftrapping van de volumes met de stalen vlakken zorgt ervoor dat de opening weg valt in het ritme van de volumes.
Het dak is bekleed met sedum en verschillende sleuven bieden schuilplaatsen voor insecten en amfibieën. Naast de bijdrage aan biodiversiteit in de wijk is er ook sprake van sociale duurzaamheid. De lange bank schept ruimte voor ontmoetingen in de buurt, waardoor de leefbaarheid wordt vergroot. Het reliëf in het metselwerk vermindert daarnaast de aantrekkingskracht voor wildplakkers en graffitispuiters. Dit zorgt ervoor dat het metselwerk lang mooi blijft.
