Toelichting H+N+S Landschapsarchitecten | Beeld Siebe Swart / H+N+S Landschapsarchitectuur
Er was 80 jaar later vrijwel niets meer terug te herkennen van het zorgvuldig aangelegde terrein uit de begintijd. De nieuwe (woon)functie vroeg om een andere inrichting, maar het nieuwe plan ademt dezelfde liefde. Er is door de ontwerpers bijzonder veel tijd en zorg besteed aan een plan waarin het oude en het nieuwe zich goed tot elkaar verhouden en aan de overgangen tussen openbaar - privé (de tuinafscheidingen). Park en bebouwing zijn oorspronkelijk als hechte eenheid ontworpen, in nauwe samenwerking tussen architect Rothuizen en tuinarchitect Vroom. Voor de vernieuwing geldt dit ook. Het stedenbouwkundig plan is opgesteld door H+N+S, eerst in samenwerking met De Zwarte Hond, later met Diederendirrix Architecten (nieuwbouw) en Hylkema Erfgoed (monumentale oudbouw). H+N+S tekende ook het ontwerp voor de park- en tuinaanleg, i.s.m. beplantingsexpert Jacqueline v/d Kloet. Tevens was een ecoloog betrokken.
In de ontwikkeling vormde het bestaande groen het uitgangspunt. Monumentale bomen zijn behouden en er is actief gewerkt aan versterking van de biodiversiteit. In het park- en bosdeel zijn vooral inheemse soorten toegepast. Ook is aandacht geweest voor natuurinclusief ontwerp. In de gebouwen en verspreid over het terrein zijn nestkasten, bijenhotels en egelkasten geplaatst, en zijn er verstopplekjes voor kleine dieren gecreëerd in de vorm van rommelhoekjes en een ‘muur van wildernis’.
Na jaren van leegstand en verpaupering wonen er weer mensen op De Hooge Riet - niet tijdelijk als patiënt maar permanent in een van de nieuwe woningen. De Hooge Riet was een plek om te herstellen en tot rust te komen: 'licht, lucht en ruimte' was het credo en dat is ook wat het gebouw en de parkachtige omgeving uitstralen. Maar waar vroeger niemand welkom was achter de hekken is het terrein nu onderdeel geworden van het dorp. Het groen voor het hoofdgebouw is een openbaar park geworden.
De parkzone voor het hoofdgebouw kreeg een opknapbeurt, waarbij historische zichtlijnen, borders, de vijver en paden zijn hersteld. Daarnaast zijn diverse aanrakingen voor langzaam verkeer gemaakt, waardoor het gebied echt fysiek onderdeel uit is gaan maken van Ermelo. Aan de basis van het plan staat een even simpel als krachtig concept met drie deelgebieden: TUIN – PARK – BOS. De driedeling vormt de basis van de stedenbouwkundige opzet en ook van het ontwerp van de buitenruimte.
Bij de situering van de nieuwbouw is rekening gehouden met de waardevolle bosdelen en bomen: de nieuwbouw is tussen de bestaande bomen in ‘geschoenlepeld’. Ook is in het beplantingsplan door de soortkeuze rekening gehouden met de behoeftes van inheemse vogels en insecten. Zo zijn er ‘landschappelijke’ soorten gekozen voor de hagen, met besdracht en stekels, waar vogels zich kunnen verstoppen en kunnen foerageren.
De nieuwe tijd toont zich vooral in de tuinen rond en tussen de gebouwen. De tweelaags nieuwbouw is zo gesitueerd dat ze een kraag rondom de oudbouw van het monument vormen, deze afronden. Zo ontstaan zeven collectieve binnenhoven. De hoven geven het gebied haar eigen karakter, en zorgen voor een unieke woonsfeer die in Ermelo nog niet bestond.
