Toelichting diederendirrix architectuur en stedenbouw b.v. | Beeld Ossip van Duivenbode
Een museumuitbreiding in een karakteristiek dorp aan een historisch lint. Diederendirrix keek voor dit museum meer dan ooit naar de context. Het gelaagde ontwerp refereert op allerlei manieren naar het leven en werk van Van Gogh in zijn Brabantse periode. Het voegt zich naar de stijl van de schilder, maar ook naar die van het dorp. Het ontwerp is een zorgvuldig onderzochte, eigentijdse interpretatie van de geschiedenis.
Er lag een grote kans om Van Goghs erfenis te koppelen aan de ontwikkeling van de regio op zowel economisch, maatschappelijk als cultureel vlak. Diederendirrix werd als ontwerppartner geselecteerd om het erfgoed van Vincent van Gogh in Nuenen op een duurzame en goede manier te in de kijker te zetten. Het bureau gaf leiding aan een breed (technisch) ontwerpteam van landschap tot interieur waarin van Eijk en van der Lubbe de ontwerppartners waren.
Gevel en dak van de nieuwbouw vormen één naadloos geheel met een bekleding van bruine gebakken kleipannen – een verwijzing naar van Goghs voorliefde voor aardse materialen en tinten. Aan de binnenzijde hebben de schilders en stukadoors gewerkt op een ontzettend groot canvas, met materialen die expressief zijn in de tinten die karakteristiek zijn uit de Nuenense periode. Aardse tinten waarvan je kunt zien hoe het materiaal is aangebracht.
Er is bewust gekozen voor een realistische aanpak waarbij de materialen zoveel mogelijk lokaal geproduceerd zijn en zoveel mogelijk losmaakbaar en demontabel gerealiseerd zijn. Ook zijn alle ontwerpers en bouwers geselecteerd op basis van lokale betrokkenheid en een korte keten voor een zo laag mogelijke MKI (Milieu Kosten Indicator).
Op de open plek naast het raadhuis, het oorspronkelijke museum, stonden ooit twee kleine boerderijen. Het nieuw ontworpen volume volgt de historische parcellering en refereert aan de langskapboerderijen van weleer. De oude deeldeuren komen in een nieuwe variant terug in de entree, die het gebouw met een sierlijke boog opent naar het dorp, met aan de overkant van de straat de pastorie van Van Goghs ouders en het huis ernaast, waar zijn verboden liefde woonde.
De worsteling van de schilder tussen statuur en eenvoud wordt zichtbaar in het ensemble. Naast het statige raadhuis komt een eigenzinnige variant op een ambachtelijke schuur. De overgang tussen oud en nieuw blijft goed zichtbaar door een smallere verbinding tussen beide volumes, met bovenin een transparante glazen gang. De expressieve kap van het nieuwe gebouw blijft aan de voorzijde ondergeschikt aan het monument ernaast.
