Promenade Park, Heerlen - martenswillems Architecten

Het centrum van Heerlen ondergaat een grote transformatie waarbij het kernwinkelgebied wordt ingedikt. Op de locatie is een leegstaand winkelcentrum omgevormd tot een aantrekkelijk woongebied met groene ruimtes, zoals het 'Promenadepark' en het Schinkelplantsoen. Het gebouw vormt een nieuwe pleinwand tegenover het theater, begeleid de vergroende Promenade richting het centrum en dient als schakel tussen de openbaarheid van het centrum en de intimiteit van het wonen aan het Schinkelplantsoen.

(Beoogde) aanpak

De transformatie van een sleets en betonnen winkelgebied naar een woongebied begon met fysieke modellen. De introductie van het concept Promenadepark veranderde de perceptie. Het gebouw verbindt het Van Grunsvenplein met het wonen aan het Schinkelplantsoen. Een foodhal op de begane grond trekt het publiek aan, terwijl appartementen met balkons en dakterrassen het stedelijke wonen verrijken.

Samenwerking met andere disciplines

De transformatie van het gehele gebied vereiste een sterke samenwerking tussen de architectuur, stedenbouw, ontwikkelaar en landschap. Buro Lubbers ontwierp het grondvlak in en rond het projectgebied. Tevens speelde de IBA parkstad een belangrijke rol als aanjager van de transformatie van het centrum. De multidisciplinaire aanpak voor de uitwerking van het gebouw zorgt ervoor dat het project op deze complexe en beladen locatie functioneel en duurzaam ontwikkeld kon worden.

Duurzaamheid

Het project biedt een nieuwe vitale en gezonde woonomgeving in het centrum. De bijna totale transformatie van grijs naar groen reikt over gebiedsgrenzen heen, vermindert hittestress en biedt een oplossing voor piekwaterbuffering. Sociale controle door bewoonde plinten en zichtbare wonen met grote terrassen verbetert de leefbaarheid. De materialisering is zorgvuldig en robuust gedetailleerd met een focus op een maximaal verlengde levensduur van de gekozen materialen en dus ook het gebouw.

Materiaal en techniek

De lichte gemeleerde steen is een bewuste tegenhanger van de sombere grijze uitstraling van het voormalige winkelcentrum. De stenen komen van een steenfabriek uit de regio. Met glazuurmeester van St-Joris hebben gezocht naar een locatie-specifieke kleur voor de glazuurstenen accenten. Om het wonen weer zichtbaar te krijgen maakten we grote balkons. Deze hebben we een rand gegeven in de vorm van een betonnen tandlijst, die als horizontaal schaalelement in het hele gebouw is doorgevoerd.

Maatschappelijke impact

Het project creëert een leefbare en inclusieve stedelijke omgeving waar bewoners en bezoekers elkaar ontmoeten en genieten van buitenruimtes. Het respecteert en integreert cultureel erfgoed en biedt ruimte voor culturele activiteiten. Het plan heeft een positieve impact op het zelfbeeld van de stad, die gekenmerkt werd door leegstand en een sleetse uitstraling. Het gebouw wordt door de gemeenteraad en bewoners gezien als de richtinggevend voor de toekomstige ontwikkeling van de stad.

Fysieke impact

Het project realiseert een omvangrijk woningprogramma, met een tweede fase in voorbereiding. Door verdichting en functiestapeling is ruimte teruggegeven aan de stad. Een afgesloten bouwblok met een naar binnen gerichte winkelpassage is vervangen door groene ruimtes. Het Schinkelplantsoen fungeert als woonplein en doorsteek, terwijl het Promenadepark de herstelde zichtas tussen centrum en theater vergroent. Het plan past harmonisch in de bestaande structuur en biedt opnieuw ruimte aan monumenten.

Visuele as

De zichtas tussen stadshart en theater is hersteld. De wijkende gevelwand aan deze as biedt ruimte voor de vergroening. De witte opbouw met haar dakterrassen is een directe verwijzing naar het penthouse op het glaspaleis van Frits Peutz aan deze as. Het gebouw heeft een rijke detaillering met groene bakstenen, ronde hoeken en betonnen tandenlijsten. Het verticale accent met de ronde terrassen vormt met het overliggende gebouw de entree tot het centrum.

PDF bestanden