Britte van Meurs

Het mag de droom zijn van menig architect om een eigen huis op een blank vel te schetsen, maar als een stad al vol staat, is het wellicht een nobelere kunst om verder te bouwen op het werk van eerdere generaties. Architecten Annemiek Bleumink en Hans Goverde deden dat. Ze kochten een woning uit 1956 die ze laag voor laag transformeerden tot een huis van nu.

Architect Julie Fuchs en haar partner Gijs van der Velden kochten samen met 25 andere families een deel van het Hembrugterrein in Zaandam. Het voormalig militair industrieterrein is al twintig jaar verlaten, maar bleef gesloten voor publiek. Vlak naast het Plofbos ligt de enclave van elf monumentale panden, waar Fuchs de schilderwerkplaats verbouwde tot woonhuis met atelier.

Jarenlang woonden ze met hun twee dochters in een huis van 56 vierkante meter in hartje Leiden. Daar bouwden ze vorig jaar een verdieping op. Het resultaat is een huis dat een rolmodel is in een tijd van woningnood. Een huis van 22,25 vierkante meter per persoon dat aanvoelt als een paleis.

Architect en beeldend kunstenaar Henri Borduin kocht samen met zijn partner een antiek arbeidershuisje in Edam. Een jaar lang werkte hij dag in dag uit aan de verbouwing ervan. Borduin, die zich in daglichttoetreding specialiseerde, bezat nu een huis waar de plek van alle ramen al vaststond. Hij moest op zoek naar een andere manier om vanzelfsprekendheid in de structuur te creëren.

Voor het eerst in deze artikelenreeks ga ik op bezoek in een huis dat nog niet af is. De muren komen er, of niet. Extra opbergruimte, of niet. Het huis van Bruno Vermeersch is één groot experiment. Niks staat vast en alle gezinsleden beslissen mee. Vermeersch is een architect die zijn idealen voor het vak en zijn huis al onderhandelend zijn gezin binnen sluist.

Frank Nederveen deed er zes jaar over om zijn huis te bouwen in een bostuin in Bilthoven. Als hij dat had geweten, was hij er misschien nooit aan begonnen.

In heel Brussel staan kantoorpanden leeg, maar in het noorden van de stad worden er bij gebouwd. De afbraak en heropbouw van de WTC-torens vormt het middelpunt van de herinrichting van de Noordwijk. Hiernaast staan sociale woningbouwblokken waar al veertig jaar niets aan is gedaan met schimmel op de muren en lekkende daken. Toch worden de plannen van de Noordwijk gezien als een inclusieve, participatieve stedenbouwkundige ingreep. Hoe kan dat? De film 'WTC A never-ending Love Story' kruipt in de huid van alle betrokkenen.

Remco Mulder en Marian de Vries ontwierpen niet alleen hun eigen huis, maar ook de wijk waarin ze wonen: een ecologische, collectieve buurt met gelijkgestemden, midden tussen de bomen. Hoe je een CPO-ontwikkeling in goede banen leidt, ontdekten ze gaandeweg.

De toiletten zijn een ondergeschoven kindje in het programma van eisen van veel publieke gebouwen. En dat terwijl ze veel frustratie opleveren. Goed, alleen bij de vrouwen, want die staan veel langer in de rij dan mannen. Hoe kan dit beter? En: waarom is dit geen serieuze ontwerpopgave? Britte van Meurs gaat op onderzoek. Ze stuit o.a. op Cultuurpaleis Amare in Den Haag, waar ze ziet hoe het ook kan.