Harm Tilman (1954, Rotterdam) is auteur, docent, moderator en zelfstandig redacteur op het gebied van architectuur en stedenbouw. Tot 2021 was Harm hoofdredacteur van het de Architect. Daarvoor werkte hij o.a. als coördinator en docent stedenbouwkunde aan de Academie van Bouwkunst Rotterdam.
Door Harm Tilman - 2017 was een bijzonder architectuurjaar. Wij vroegen het onze architectuurfotografen. Wat vonden zij het beste gebouw van 2017? Hoe hebben ze die in beeld gebracht? En hoe verging het ze zelf?
Door Harm Tilman - Als het om de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland gaat, doet Amsterdam er minder toe dan ze denkt, aldus Rijksbouwmeester Floris Alkemade.
In 2016 dacht iedereen dat de crisis voorbij was. 2017 bracht herstel, vooral bij de grote bureaus. In de architectuur zagen we flinke verschuivingen optreden. De iconische architectuur maakte plaats voor een architectuur die nadrukkelijk sociale, educatieve en stedelijke doelstellingen probeert te adresseren. Het kan niet anders of 2018 wordt een groots jaar. Wat staat architectuur te wachten? Harm Tilman blikt vooruit in zeven voorspellingen.
Van het ontwerp wordt verwacht dat ze wonen, bouwen, energie en mobiliteit weet te integreren. Om de menselijke ervaring verder te brengen, gaat ze inclusiever te werk. Niet iedereen heeft immers dezelfde wensen of behoeften. Het is een kwestie van tijd voordat dit gewoon is in de manier waarop steden tot stand komen en gebouwen worden ontworpen.
Van woningen worden tegenwoordig wonderen verwacht. Ze moeten energie produceren en tegelijkertijd vele malen goedkoper worden. Het geeft de samenwerking tussen productontwerpers en architecten vleugels.
Ondanks alle aandacht voor klimaat en duurzaamheid gaat de uitbouw van het Nederlandse wegennet gewoon door, ook al leidt dit tot nieuwe files. Voor structurele oplossingen zoals goed regionaal openbaar vervoer en Road pricing, is vooralsnog minder belangstelling.
In het niet-stedelijkelandschap krijgen die functies hun plaats die vanwege hun omvang niet terecht kunnen in stedelijke omgevingen. Het platteland is daardoor opgenomen in een proces van verandering dat minstens zo hard gaat als in de stad. Volgens de Nederlandse architect Rem Koolhaas bevindt de toekomst voor architectuur zich in deze gerobotiseerde omgevingen.
Een equivalent van het Amerikaanse MeToo schandaal is in de Nederlandse architectuur nog niet opgedoken. Het lijkt een kwestie van tijd te zijn. Interessanter is wellicht of de traditionele machtstructuur kan worden geslecht en het aandeel van vrouwen in de beroepsuitoefening zal toenemen.
De zorg voor ouderen is terug van weggeweest en zal dit jaar ingrijpende veranderingen ondergaan. Collectieve woonvoorzieningen lijken onderdeel van de oplossing te zijn. Architecten kunnen in dit proces een grote rol spelen.
In de architectuur groeit de belangstelling voor traditie en handwerk en neemt de afwijzing van de sterarchitect grootse vormen aan. Ook de Nederlandse Piraeus groep omarmt begrippen als vakmanschap, materialiteit, duurzaamheid en neutraliteit, maar ziet het ontwerp als een activiteit die is ingebed in een bredere bouwcultuur.
