ARC21: ESP lab, Delft - HP architecten

ESP-Lab, het Electrical Sustainable Power Lab van de TU Delft: De TU Delft werkt aan één van de belangrijke maatschappelijke vraagstukken van onze tijd; de overgang naar duurzame energie (de energietransitie). Een groot deel van dit onderzoek vond plaats in het High Voltage lab. De opgave was om het HV lab ingrijpend te verbouwen en transformeren tot een gloednieuw en uniek laboratorium waar verschillende onderzoeksgroepen werken aan de energietransitie: Electrical Sustainable Power Lab (ESP).

Tekst HP architecten

De ringen van een ui als metafoor voor de “shielding”:
Het ESP-lab zal door verschillende gebruikersgroepen gebruikt worden. Ieder laboratorium heeft zijn eigen specifieke eisen. Er zijn verschillende lagen van afscherming nodig om invloeden van buitenaf en elkaar, zoals elektromagnetische straling, geluid, trillingen en licht tegen te gaan. We stelden ons de lagen van deze “shielding” voor als de ringen van een ui. Elke ring heeft een specifieke uitstraling en functie.

_{ESP Lab door HP architecten. Beeld Marieke de Lorijn}

De techniek boven alles:
Technische kennis is leidend voor het slagen van dit project. Nergens ter wereld bestaat deze combinatie van testruimtes. Achteraf niet verrassend: de hoofdaannemer is een installatiebedrijf. De onderaannemer voor de shielding is geselecteerd door de wetenschappelijk medewerkers zelf. De metafoor van de ringen van de ui en het daaruit voortkomende ruimtelijke systeem maakt het mogelijk om aan de benodigde techniek een esthetische component toe te voegen.

Het vormgeven van de verschillende lagen:
De verschillende vormen van shielding hebben wij zichtbaar gemaakt. Waar normaliter een installatie geen zichtwerk is of een stalen omhulsel vooral zorgt voor goede testomstandigheden hebben wij in dit project veel aandacht gevraagd voor de esthetische kant hiervan. Het bijzondere is dat de bouwers hier ook steeds meer de vruchten van gingen plukken. Zelden hebben wij zoveel enthousiaste installateurs en bouwers horen vertellen over hun eigen werk.

Technische opgave esthetisch maken:
Het ontwerpproces is begonnen met het concept van de ringen van de ui. Deze lagen zijn technisch uitgewerkt. Waar nodig werden de uitganspunten tijdens het proces bijgesteld – alles gericht op het maken van de goede labcondities. De rol van ons als architect was om de esthetische kant van de gelaagdheid te benutten – en deze ambitie bij alle bouwpartners aan te wakkeren. Een voorwaarde om het project zowel technisch als esthetisch te laten slagen.

Details worden kunstwerken:
De esthetische kant van de shielding werd omarmd door de bouwers. De zichtbaarheid van elkaars werk zorgde ook voor respect en een hoge ambitie om het project te laten slagen. Hierdoor zijn de installaties kunstwerken geworden. De shielding met de verzinkt stalen huid is nog nooit zo architectonisch uitgevoerd. Ons heldere idee over de gelaagdheid van de shielding past buitengewoon goed bij een complex project als het ESP-lab voor zowel het proces als het resultaat.

Hergebruik van kennis, gebouw en wetenschappelijk potentieel:
Het ESP lab is hergebruik op alle niveaus. Het gebouw is hergebruikt en opnieuw ingericht. Ook is het gebouw verduurzaamd door het toevoegen van energiezuinige installaties en veel PV-panelen.Daarnaast is de wetenschappelijke kennis van het HV lab behouden en zijn er laboratoria toegevoegd die de samenwerking en kennisopbouw van het wetenschappelijk onderzoek intensiveren waarmee vormgegeven wordt aan de energietransitie.

Koploper in de energietransitie:
Acht jaar geleden ontstond uit de discussie over het voortbestaan van het HV lab het idee om een nieuw lab te creëren dat zich richt op de veranderingen in de energiesector. Dit idee blijkt achteraf een schot in de roos. Zo actueel als de energietransitie op dit moment is was toen nog niet door veel mensen voorzien. Het nieuwe lab is uniek in de wereld door het onder een dak huisvesten van verschillende energie gerelateerde laboratoria.