Nominatie ARC21: Spaarndammerhart, Amsterdam - Korth Tielens Architecten & Marcel Lok

Een project dat zich vanzelfsprekend voegt in de karakteristieke context van de Spaarndammerbuurt waarin collectiviteit een essentiele rol speelt. Een woongebouw in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam van 80 woningen in een mix van koop, markthuur en sociale huur. Ook collectieve ruimte, maatschappelijke ruimte, gedeelde tuinen en een parkeergarage met eigen deelautosysteem.

Tekst Korth Tielens Architecten

De Spaarndammerbuurt heeft een specifieke structuur met hoven, poorten en gemeenschappelijke tuinen waarin het collectief gevierd wordt. Deze ingredienten waren voor ons de leidraad bij de vraag ‘Hoe woon je in de stad van de toekomst?’. Antwoord is een gebouw waarin delen uitgangspunt is en antwoord geeft op vraagstukken over de wonen in de stad, energie, stadsnatuur, woningtypologie.

Vakredacteur Marieke Giele over Spaarndammerhart

Natuur, architectuur en kunst gaan hand in hand in deze context. Spaarndammerhart is ook ontstaan uit een groepswerk. Van begin af aan is intensief samengewerkt zodat duurzaamheid geen apart hoofdstuk werd, maar vanzelfsprekend onderdeel op alle lagen. Waardoor kunst samen opgaat met architectuur. Waardoor de landschappelijke inpassing van grote meerwaarde is voor het wonen en de standsnatuur.

Door verre doorwerking van detaillering en samenwerking met de uitvoerende partijen is steeds gezocht naar de meest optimale oplossingen die bijdragen aan een gebouw dat lang mee kan en waarvan gehouden wordt. De straat is met robuuste bakstenen gevels een handreiking naar de aanliggende gebouwen. Het hof zien we als een kamer, een stadsinterieur en is bekleed met zachtgroene, geglazuurde stenen.

Naast de meetbare energieprestatie (onder niveau van energie neutraal) is vooral ingezet op niet meetbare duurzaamheid. De drie poorten verankeren het project in de buurt. De twee poorten aan de Krommeniestraat bieden nieuwe subroutes die karakteristiek zijn voor deze buurt. De poorten en het hof hebben een door Martijn Sandberg met omwonenden ontwikkeld kunstwerk.

Hoofdfoto Spaarndammerhart door Korth Tielens en Marcel Lok. Beeld Luuk Kramer — _{Beeld Luuk Kramer}

Het gedeelde openbare hof stimuleert ontmoetingen. De omliggende binnentuinen zijn collectief en daarmee gegarandeerd natuurlijk ingericht waardoor het regenwater wordt opgevangen. Er zijn 150 nestgelegenheden voor dieren gemaakt en er is een deelautossysteem in de garage. Leitmotiv is geweest om een project te realiseren wat gekoesterd en geliefd zal worden. Dierbaar is duurzaam.

Het Spaarndammerhart is ontstaan uit het leren van de plek waar het onderdeel van uitmaakt. Hier lagen de antwoorden op essentiële vragen mbt wonen in de stad. Wonen in de stad onafhankelijk van (sociale) huur, markthuur of koop. Wonen in de stad voor mensen en dieren. Wonen in de stad, omringd door natuur. Wonen in de stad met collectiviteit. Wonen in de stad met een heel bewust energiegebruik.