Rioolwaterzuiveringsinstallatie Amsterdam-West door Architectuurstudio Herman Hertzberger

De waterzuiveringsinstallaties in Amsterdam-Oost en Amsterdam-Zuid hebben plaats moeten maken voor stadsuitbreidingen. Ter vervanging is in het Westelijk Havengebied een nieuw rioolwaterzuiveringsterrein ingericht. Architectuurstudio Herman Hertzberger stelde zich tot doel het complex in zijn omgeving te verankeren. In samenwerking met Witteveen+Bos ingenieurs en DS Landschapsarchitecten maakte het bureau een openluchttheater waar het gezuiverde water voor spektakel zorgt.

Industriële complexen worden gedomineerd door de processen die er plaatsvinden. Pragmatisch ingenieursdenken voert de boventoon, met een grote nadruk op korte afstanden, directe verbindingen en slimme circulatie. Dat brengt een esthetiek met zich mee van buizen, koeltorens, kranen, fabriekshallen, ovens en schoorstenen. De schoonheid ligt niet besloten in weloverwogen proporties of fijnzinnige nuances, maar in brute doelmatigheid en enorme afmetingen. Zo ook bij het waterzuiveringsterrein in Amsterdam-West.

Toen het bureau van Herman Hertzberger bij de opdracht werd betrokken, lag er al een plan voor de installatie op tafel van Witteveen+Bos. Hoewel dit beantwoordde aan alle functionele eisen besloot opdrachtgever Waternet een architect in te schakelen. In de industriezone van het Westelijk Havengebied neemt de waterzuivering met zijn 10 hectare een prominente plaats in. Het bedrijf zag de inpassing van het complex in zijn omgeving als een architectonisch vraagstuk.

Het volledige artikel verscheen eerder in de Architect, nummer 12, 2006, p58-61.