Het stationsgebied is speerpunt in de projectenstedebouw die Marcel Smets, de nestor van de Vlaamse stedenbouw, voor Leuven heeft ontwikkeld. Aanleiding hiervoor is de verdubbeling van het aantal sporen, nodig voor de toekomstige passage van de hoge snelheidstrein. Tegelijk wordt de capaciteit van de lijn Leuven-Brussel verdubbeld en het belang van Leuven als regionaal centrum versterkt.
In de optiek van Smets kan het stationsgebied uitgebouwd worden tot een ‘multi-nodaal verkeersknooppunt’. Daarvoor wordt het potentieel van niet meer gebruikte spoorwegemplacementen en infrastructuur ontwikkeld. Deze bieden een niet te versmaden kans voor centrale stedelijke programma’s die profiteren van de nabijheid van bus- en spoorstation.
Kern van dit project is de reorganisatie van de infrastructuur. Doel is een verbeterde verkeersafwikkeling tussen de stadsdelen. Door de aanleg van een ondergrondse tunnel en parking wordt de bereikbaarheid van het station sterk opgevoerd. Het ontwerp van Manuel de SolaMorales voor de herinrichting van het stationsplein is inmiddels in uitvoering. De stedelijke leegte ter zijde van dit plein wordt getransformeerd in een autonoom stadsdeel. Dit lineaire gebied is opgespannen tussen het nieuwe Provinciehuis van Vlaams Brabant en het Vlaamse Huis, gelegen naast het nieuwe busstation van De Lijn. De tussenliggende bebouwing is opgenomen in een conventioneel netwerk van openbare en semiopenbare ruimtes.
Deze lineaire schil met gemengde functies (wonen, winkelen, werken) vormt de tegenhanger van het lineaire stadspark aan de andere zijde van het spoor in de voorstad Kessel-Lo. Smets doet geen poging de ‘barrière’ van de sporen op te heffen. Het spoor is opgevat als een ‘rivier’ met twee uitgesproken en verschillende oevers.
