Toelichting Studioninedots | Beeld Sebastian van Damme
In 1905 werd het imposante werkplaatsgebouw gerealiseerd, waarin zware elementen voor de Nederlandse spoorwegen werden gefabriceerd. Tot voor kort verloor het gebouw steeds meer van zijn originele architectonische kwaliteit en functies. Het onderhoud ging achteruit, nieuwe bebouwing rond het gebouw belemmerden het zicht op en vanuit de werkplaats en de constructie was aan vernieuwing toe. Door de oorspronkelijke kwaliteiten van de plek opnieuw te interpreteren en tegelijkertijd een aantal eigentijdse elementen toe te voegen, is het gebouw leven ingeblazen tot een verwonderende ruimte.
Studioninedots ontwerpt, in samenwerking met DELVA, ook het Utrechtse ontwikkelgebied Wisselspoor, waarvan deelgebied1 om de Bovenbouwwerkplaats heen is uitgewerkt. Met Wisselspoor is ingezet op het door het architectenbureau ontwikkelde Cityplot-concept, waarmee onverwachte locaties in een organische interactie met bewoners tot levendige stadsbuurten worden ontwikkeld.
Het kernelement van een Cityplot-wijk is de kavel van 100 bij 100 meter. Aan de randen van het plot worden kleine en middelgrote gebouwen georganiseerd, zodat in het hart en tussen de bebouwing kansen voor echt hoogwaardige en groene openbare ruimte ontstaan. Cityplot-wijken zijn autoluw, waarmee de kwaliteit van de buitenruimte verder wordt beschermd.
Onder het bestaande dak is één open ruimte gecreëerd die plek gaat bieden aan nieuwe voorzieningen voor de buurt en creatieve ondernemers.
Een uitsparing van de oude constructie in de kern heeft ruimte gemaakt voor een volledig nieuw orthogonaal volume, dat zowel binnen als buiten waarneembaar is. In dit object is een vijf verdiepingen hoge mobiliteitshub voor 175 (deel)auto’s en fietsen ondergebracht.
Om een krachtig architectonisch gebaar te maken is het Gordijn geïntroduceerd, een abstracte en glanzende huid die het nieuwe object volledig omhult. Het Gordijn geeft het volume een schaalloosheid, waardoor het van buitenaf lager en minder massief lijkt dan het in werkelijkheid is. Relicten in het gebouw, zoals bestaande installaties, leidingen en zelfs beschadigingen, zijn behouden gebleven. De originele verticale raamopeningen zijn ingevuld met transparant glas, die samen met de grote, gebogen glazen wanden rondom zorgen voor een maximale verbinding met de buurt.
Via het transparante dak wordt gedurende de dag het volledige vloerveld overladen met natuurlijk licht.Door het vele licht in het gebouw is ook van buiten goed te zien dat het abstracte object in het gebouw doorloopt. Met onze transformatie herstellen we alle industriële kwaliteiten van de oude werkplaats –het skelet, de daken, de buitengevel en de detaillering.
Het Gordijn bestaat uit gebogen strekmetalen elementen die in een ritme van breedtes zijn toegepast en voorziet het gebouw gedurende de dag en de seizoenen constant van een nieuw aanzicht. De Bovenbouwwerkplaats is vanuit de wijde omgeving herkenbaar als het nieuwe icoon van Wisselspoor.
