Toelichting ZPZ Partners | Beeld Marco Cappelletti
De nieuwe Tetra Pak Research Hub bevindt zich in een productiegebied van ongeveer een hectare grond langs de oude Via Emilia in een industriegebied ten westen van Modena. Het vormt een verbinding met de bestaande gebouwen in het gebied terwijl het opvalt door zijn innovatieve bouwoplossing.
Van een afstand lijkt de structuur een groot, ondoorzichtig parallellepipedum plastic object. Bij benadering onthult de grote melkwitte envelop zijn structuur en materialiteit. De visueel zachte en flexibele oppervlakken zijn opgebouwd uit prefab betonnen panelen. Deze panelen, gerangschikt in een regelmatig patroon, creëren een naadloze en uniforme envelop.
Diverse faciliteiten
De multinational is sinds 1980 in Modena gevestigd, wat in de loop van de tijd heeft geleid tot een complex systeem van management- en productiefaciliteiten. Het oppervlak van deze grote container buigt iets door aan de zuidoost- en noordwestzijde. Op de begane grond geven uitgebreide glasbanden zicht op het interieur en directe toegang tot de werkruimte. In de noordwestkant, die de hoofdgevel vormt, zijn de entrees en de kantoor- en laboratoriumruimten ondergebracht. Het kantoorgedeelte lijkt uit het volume van het gebouw, los van de kunststof schil te komen, zowel aan de zijkanten als aan de bovenkant.
Tussen de tweede verdieping van de kantoren en het casco bevindt zich een ruim terrasgedeelte. Het gedeelte met kantoren en laboratoria legt de relatie tussen de buiten- en binnenruimtes vast. Het ontwerp van de kantoren en laboratoria heeft Tetra Pak in staat gesteld te experimenteren met werkorganisatiesystemen die innovatie bevorderen, gebaseerd op de principes van Activity-Based Working en Agile Working.
Kantoor- en werkplekken
De werkplek is ontworpen met de gedachte dat een percentage van de werknemers thuis zal werken waarmee het fysieke kantoor zo een knooppunt wordt voor creatieve interactie.
De kantoren zijn gerangschikt in een open, gecoördineerde en flexibele lay-out en liggen langs de noordwestelijke kant en vormen een afzonderlijk bouwvolume dat onafhankelijk lijkt van de container die de structuur aan alle andere zijden omhult. In wezen heeft het kantoorgedeelte, georganiseerd over twee niveaus, twee fronten. De interne voorkant, die speciale kamers, stille omgevingen, ruimtes voor zeer gespecialiseerde activiteiten, ruimtes voor ontwerp en informele ontmoetingsplaatsen herbergt, brengt een directe visuele relatie tot stand met het gebied waar de productie van de verpakkingsmachine plaatsvindt. De buitengevel, waarin de leidinggevende en administratieve afdelingen zijn ondergebracht, bepaalt de hoofdgevel van de productielocatie. Deze gevel wordt gekenmerkt door een volledig glazen oppervlak, georganiseerd in een rasterpatroon dat een schijnbaar onregelmatig ritme volgt. Het raster is gemaakt van houten elementen die orthogonaal op de gevel zijn gerangschikt en die in de zomer schaduw bieden tegen direct zonlicht en tegelijkertijd de identiteit en de omgevingskwaliteit weerspiegelen die binnen worden geboden.
Flexibiliteit
Het unieke van deze faciliteit ligt in de totale flexibiliteit. De vraag naar een grote ruimte gereserveerd voor het assembleren en testen van voedselverpakkingsmachines bracht ZPZ Partners ertoe om de industriële omgeving opnieuw te bekijken. De nieuwe faciliteit, die momenteel plaats biedt aan onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten, werd opgevat als een volledig transformeerbare hangar, een hybride werkruimte die productielijnen kan huisvesten of kan dienen als locatie voor evenementen en trainingen zonder dat er extra aanpassingen nodig zijn.
De ontwerpuitdaging betrof het organiseren van een complex systeem van nutsvoorzieningen en distributie, dat de hardware van het gebouw vormde. Deze hardware bestond uit persluchtkanalen, water- en vloeistofkanalen voor verwerking, elektriciteit en data-infrastructuur. In het ontwerp zijn deze systemen samen met de transportbanden voor recycling ondergronds aangebracht in twee tunnels van zeven meter breed die zich uitstrekken over de lengte van het gebouw. Hiermee wordt niet alleen het geluid geminimaliseerd, maar ook schone ruimtes gecreëerd. Daarnaast wordt het afval makkelijker verwerkt net zoals de recyclingprocessen. Het gebied is alleen toegankelijk indien nodig.
Deze kenmerken, samen met het idee van de werkruimte als welzijnsruimte, bracht ZPZ Partners ertoe om de ruim 4.500 vierkante meter ruimte die aan deze functies was gewijd, op te vatten als één grote hal. De hal heeft een witte vloer en een gelamineerd plafond, vrij van structurele obstakels, met uitzondering van twee grote traliewerkelementen die dienen als binnentuinen. Naast binnenkomst via deze beplante constructies, valt natuurlijk licht de hal binnen via de tuinen tussen de kantoren, talrijke daklichten die in een vrije vorm op het dak zijn verspreid en twee op straatniveau lopende ramen aan de zuidwest- en noordoostgevel.
Grote centrale stalen structurele elementen langs de as van het gebouw en een reeks stalen kolommen aan de omtrek maakte een ontwerp mogelijk voor een ruime en open ruimte. Binnen deze ruimte zijn vier productielijnen opgesteld, met een capaciteit van maximaal 36 verpakkingsmachines, elk ondersteund door apparaten die hun volledige werking garanderen. Zowel de lopende band als de primaire distributie van nutsvoorzieningen (gezuiverd koelwater, gerecycled verpakkingswater, ruw water, perslucht en elektriciteit) bevinden zich in twee toegankelijke gangen in het souterrain. Onderhoud kan buiten het actieve gebied worden uitgevoerd, waardoor de testhal schoon en flexibel blijft.
Deze oplossing maakt ook de aanwezigheid van bezoekers zoals professionals, ontwikkelaars en klanten mogelijk.
