Toelichting cepezed | Beeld Lucas van der Wee
Accelerator bestaat uit een breed volume van vijf bouwlagen en daarbovenop, aan de kopse kant, een smalle toren. Die flankeert de hoofdtoegangsweg van het Utrecht Science Park. Om de toren en de laagbouw is een jas geslagen van aluminiumcomposiet (Alucobond). Een nauwelijks zichtbaar werkje in de gevelplaten geeft het aluminium een prettige tactiliteit. Aan de kopse kanten van het gebouw zijn het atrium, de liftschacht en de twee verdiepingenhoge ‘huiskamers’ van bedrijven herkenbaar aan de brede, verticale glasbaan die het aluminium onderbreekt.
Daglicht
Ook de begane grond en de eerste bouwlaag van de toren hebben vliesgevels. Zo valt het daglicht ruim binnen waar het van pas komt en wordt het ‘gecontroleerd’ in de kantoren en laboratoria. Het glas van de plint versterkt de relatie tussen binnen en buiten, wat de functie van Accelerator als ontmoetingsplek voor ondernemers, onderzoekers en studenten benadrukt. ‘Accelerator’ verwijst naar een laboratoriumtechniek, maar óók naar de (beoogde) dynamiek binnen de life sciences en het ‘versnellen’ van innovatieve ontwikkelingen.
Flexibel
Zoals veel ontwerpen van cepezed heeft het gebouw een constructie met grote overspanningen. Daardoor blijft het aantal kolommen beperkt en zijn de vloeren flexibel in te delen. Dit is ook nadrukkelijk de opzet: op deze manier sorteert Accelerator voor op de toekomstige groei en inkrimping van de bedrijven die er gevestigd zijn. Voor de eigenaar Kadans Science Partner heeft dit op maat gesneden gebruik van vierkante meters als voordeel dat er minder kans is op leegstand. Door de uitgekiende verkeersroutes en ontsluitingsmogelijkheden is het in allerlei configuraties te verhuren: per verdieping of meerdere verdiepingen, per deel van een verdieping, maar bijvoorbeeld ook per bouwdeel of juist per veel kleiner segment.
Gassen en vloeistoffen
De flexibele indeling geldt zelfs voor de laboratoria, die om temperatuurschommelingen te minimaliseren aan de noordkant zijn gesitueerd. Voor de benodigde aansluitingen op vloeibare stikstof en verschillende gassen (CO2, O2, N2, vacuüm, perslucht), vloeistoffen (demiwater, proceskoelwater, drinkwater) en afzuiging is de kleinst werkbare laboratoriumruimte als uitgangspunt genomen. De apparatuur is tot op deze minimaal verhuurbare eenheid voorzien van submeters. Twee trappenhuizen en verschillende liften, die bereikbaar zijn vanuit het gemeenschappelijke atrium, dragen bij aan een doordachte ontsluiting en daarmee optimale verhuurbaarheid en exploitatie.
Verdiepingenhoge plantenwand
Overleg en contacten zijn voor innovatieve bedrijven cruciaal. Om het ondernemen en de wetenschappelijke ontwikkelingen te ‘versnellen’ is er op de begane grond van Accelerator een publiek restaurant gevestigd. Hier is ook een auditorium voor 250 personen en er zijn meet and greet-faciliteiten en vergaderruimtes. Vanaf de begane grond biedt het atrium zicht op de galerijen die de bedrijfsruimtes op de bovenliggende verdiepingen ontsluiten. Ook de verdiepingenhoge plantenwand tegen de schacht van de goederenlift legt een verbinding met de bedrijven die er gevestigd zijn - bij elke etage kraagt hij even uit in de ‘lobby’.
Elegant
De gemeenschappelijke ruimtes van Accelerator zijn zorgvuldig afgewerkt en ogen elegant door de combinatie van glas, wit gecoat staal, parketvloeren en plafonds van houten latten. In het ruime, lichte trappenhuis van de laagbouw loopt het parket zelfs door op de treden, bij wijze van uitnodiging om de trap te nemen. En mocht een galerij bij een werkruimte getrokken worden, dan kan de balustrade worden gedemonteerd en vervangen door glas. Een van de fraaiste details van Accelerator hoort bij de Genmab-verdiepingen: een wenteltrap van dun, wit gecoat plaatstaal. Spectaculair zijn de glazen lift en liftschacht van de toren, met een prachtig uitzicht op de omgeving.
Loopbrug
Het Utrecht Science Park is een internationale campus waar kennisinstellingen op het gebied van gezondheid samenwerken met onderzoeksinstituten en ondernemers. De werkruimtes en laboratoria van Accelerator zijn bedoeld voor bedrijven in de biowetenschappen. Van tevoren was al bekend dat Genmab, een internationale onderneming die onderzoek doet naar antilichamen tegen kanker, er gebruik van zou maken. Het Nederlandse hoofdkantoor van dit bedrijf, een ontwerp van cepezed uit 2018, staat er vlak naast. De gebouwen zijn verbonden met een loopbrug en, met hun verticaal belijnde gevels en zichtbaar gelaten, wit gecoate staalconstructie, duidelijk familie.
Kadans science partner
Accelerator is ontworpen voor Kadans Science Partner, een vastgoedbedrijf dat zich toelegt op de huisvesting van innovatieve, kennisintensieve organisaties. cepezed maakte het integrale ontwerp (architectuur, bouwkunde, interieurontwerp vaste inrichting), van het schetsontwerp (SO) tot en met DO-plus, en in opdracht van BAM ook het uitvoeringsgereed ontwerp (UO). Daarnaast was cepezed verantwoordelijk voor de ontwerpcoördinatie, BIM-coördinatie en esthetische directievoering. Voor Kadans ontwierp cepezed ook een serie bedrijfsverzamelgebouwen in Leiden, Amsterdam en Utrecht, de zogenaamde Plus Ultra-gebouwen.
Milieuvriendelijk
De details die van Accelerator een milieuvriendelijk gebouw maken zijn legio, zij het niet allemaal zichtbaar. Op alle verdiepingen zorgen ‘klimaatplafonds’ voor een comfortabele energieoverdracht van zowel koeling als verwarming. De plafonds komen de akoestiek ten goede en zijn geïntegreerd met hoogwaardige ledverlichting. Op het dak van de laagbouw liggen 420 zonnepanelen, die ruim 168 kWatt aan elektrische energie leveren. Verwarming en koeling wordt geleverd door warmtepompen, waardoor een gasaansluiting niet meer nodig is, en het gebouw is voorzien van een warmte-koudeopslag.
Modulaire opzet
De geveldelen zijn gemakkelijk te de- en remonteren, om laboratoriumapparatuur die niet door de gangen past in en uit te kunnen takelen. In de modulaire opzet zijn hoofddraagconstructie, gevels, installatietechniek en inbouwpakket volledig van elkaar gescheiden. Daardoor zijn aanpassingen gemakkelijk uit te voeren, zonder iets te hoeven slopen, net als het vervangen van onderdelen. Het efficiënte gebruik van materialen in combinatie met bovengenoemde maatregelen, leverde het gebouw een BREEAM-excellent certificering op.
Technische informatie
De hoofddraagconstructie van Accelerator bestaat uit prefab-staalskelet en kanaalplaatvloerelementen met een overspanning van 16.20 meter. Het bouwkundig en installatietechnisch stramien is 1 meter 80: binnenwanden en alle technische aansluitingen kunnen dus, heel fijnmazig, om de 1.80 meter worden geplaatst. De kolommen staan om de 5.40 meter in de gevellijnen en langs het atrium, dat een open plattegrond heeft van 16,20 bij 64,80 meter. Samen met de bouwer is de bouwtijd verkort, onder meer door te kiezen voor de plaatsing van een torenkraan midden in het gebouw - hier was in het ontwerp van de fundering al rekening mee gehouden. Dit scheelde tijd, geld en was beter voor het milieu.
