Architectuur is enerzijds nuttig. Het moet op een zo goed mogelijk manier beantwoorden aan zoveel mogelijk functionele eisen, van gebruik tot duurzaamheid. Maar architectuur vormt ook de achtergrond van het leven. Architectuur is een culturele drager, waardoor iemand zich kan verhouden tot de Nederlandse cultuur, net als dat muziek of literatuur heeft het een waarde voor de samenleving. Architectuur de cultuur van een land representeren en versterken, of er juist afbreuk aan doen.
Helaas wordt deze culturele waarde momenteel te weinig onderkend, mede door het afbrokkelende architectuurbeleid van de afgelopen decennia. Hoe zorgen we ervoor dat architectuur niet alleen wordt gezien als een praktisch nut, maar ook al belangrijke culturele waarde? En wat is die waarde op dit moment precies? Tijdens ARC24 Podium wil de redactie deze vragen onderzoeken.
Om tot boeiende sprekers te komen, hebben we een raad van advies in het leven geroepen. Dit jaar bestaat die uit Mechthild Stuhlmacher, Ninke Happel en Pierre-Alexander Marchevet. Alle drie zien ze architectuur als een belangrijke culturele drager, waardoor ze in hun selectie zochten naar mensen die zich kunnen verhouden tot onze cultuur en op een inspirerende manier kunnen verwoorden dat architectuur er toedoet.
De raad van advies koos daarom niet mensen die vanuit een hele andere cultuur ‘bare foot architecture’ promoten, maar kunnen reflecteren op de huidige Nederlandse praktijk. Na een diepgaand beraad waarbij vele mogelijke sprekers de revu passeerden, hebben ze uiteindelijk gekozen voor: Wivina Demeester, Kirsten Schipper en Hans Teerds. Dat architectuur het verschil kan maken, is voor hen de boodschap die tijdens en na het evenement moet beklijven.
Wivina Demeester
Wivina Demeester (1943) is opgeleid als landbouwkundig ingenieur, maar heeft zich vooral politiek ontwikkeld. Als staatssecretaris en later als minister (vanaf 1991) werkte ze mee aan een betere integratie van personen met een handicap in de Belgische wetgeving. Dertig jaar lang stelde ze zichzelf constructief op om de welvaart en het welzijn van Vlaanderen te vergroten. Naast de politiek is Demeester gepassioneerd over kunst en architectuur. Als minister zorgde ze voor de installatie van de Vlaams Bouwmeester. Haar ideaalbeeld van architectuur trekt ze door naar haar werk in de zorgsector. Als opdrachtgever van de bouw van het zorgproject Monnikenheide ging ze uit van de bijdrage van sterke doch gevoelige architectuur aan de ontwikkeling van de mens. Onder andere architecten Dirk Somers, Johan De Coster en UR Architecten ontwierpen huizen en paviljoenen voor Monnikenheide.
Kirsten Schipper
Kirsten Schipper (1973) promoveerde in 2023 aan de Rijksuniversiteit Groningen op het onderzoek Architectuur als culturele daad. Een architectuurhistorisch onderzoek naar het architectuurbeleid van de rijksoverheid. Schipper werkt als zelfstandig onderzoeker, redacteur en curator voor onder andere het Atelier Rijksbouwmeester, het College van Rijksadviseurs, diverse ministeries en Fonds 21. Haar aandacht gaat uit naar het bevorderen van de culturele waarde en het toegankelijk maken van architectuur in de ruimste betekenis. De recente publicatie ‘Gebrek aan culturele ambitie van het Rijk nekt Architectuur Lokaal’ is van haar hand.
Hans Teerds
Hans Teerds (1976) is architect en stedenbouwkundige, en is als senior docent en onderzoeker verbonden aan de leerstoel Geschiedenis en Theorie van de Stedenbouw aan de ETH Zurich. In 2017 verdedigde hij aan de TU Delft zijn proefschrift At Home in the World, een studie naar de publieke en politieke aspecten van architectuur. Teerds is lid van de redactie van architectuurtijdschrift OASE en publiceerde onlangs het essay 'De ruimte die we delen'. Hoe maken we architectuur en stedenbouw politiek?
Wil je ook aanwezig zijn bij ARC24 Podium? Sluit je dan aan bij de community of zend een project in voor de ARC24 Awards. De drie genomineerden ontvangen ook een uitnodiging.
ARC24 Podium wordt mede mogelijk gemaakt door KUBUS.
