Uitbreiding JKC Oldenije en De Westerkerk, Leeuwarden - Moke Architecten

Moke Architecten heeft in het historische centrum van Leeuwarden de uitbreiding van de Openbare Jenaplan Basisschool Oldenije (JKC Oldenije) opgeleverd. Het is het resultaat van een 10-jarige samenwerking, na het uitschrijven van een prijsvraag in 2012, met de school, bewoners en de afdeling Rijksmonumenten en Archeologie van de stad.

Toelichting Moke Architecten | Beeld Thijs Wolzak en Bouwbedrijf De Vries

Het schoolplein van het JKC Oldenije en het openbare gebied tegenover De Westerkerk waren sterk verrommeld. In de jaren tachtig kreeg De Westerkerk een laad- en losuitbouw voor de bewoners van toen, het popcentrum Romein, en er was veel overlast in de buurt. De bewoners waren kritisch over een uitbreiding van de bestaande basisschool. Dat zou alleen maar voor nog meer overlast zorgen. Het politieke sentiment was om alles dat geluid en onrust kon veroorzaken, naar buiten de stad te verhuizen. Ondertussen probeerde de school met hekken en schuurtjes de speelruimte voor hun kinderen veilig te stellen.

Beeld Thijs Wolzak
Beeld Thijs Wolzak

Moke Architecten vond dat de historische binnenstad ruimte moest blijven bieden aan de basisschool. Dat het geluid van jonge kinderen niet uit het oude centrum mocht verdwijnen. Het popcentrum Romein verhuisde inderdaad naar de periferie van de stad, maar daarvoor kwam een broedplaats met muziek en theater terug. Voor het architectenbureau de ideale partner om theater en school met elkaar te verbinden. Ook was het een kans om het schoolplein te vergroten en het plein gezamenlijk te gebruiken.

In het ontwerp is de oude, onoverzichtelijke en omvangrijke aanbouw van De Westerkerk gesloopt en naast de kerk een slanke derde beuk geplaatst. Deze geeft ruimte aan laden en lossen, opslag, twee kleedruimtes en een ‘artist in residence’-ruimte.

Beeld Thijs Wolzak
Beeld Thijs Wolzak

De basisschool is langs de bestaande steegjes uitgebreid. Het nieuwe gedeelte van de school volgt en reageert op de sluip-en-kruip-door-structuur van de middeleeuwse binnenstad. Aan de andere zijde kunnen de kinderen door de schuifdeuren direct het schoolplein op. Vanuit ieder klaslokaal is de oude stad met zijn eeuwenoude gebouwen te zien. Oud en nieuw gaat hand in hand.

De Westerkerk is met een oude kloeke steen gebouwd en de Oldenije werd in de jaren tachtig uit beton en baksteen opgetrokken. Voor de uitbreiding van de kerk hebben is aluminium gebruikt en de uitbouw van de school is van hout. Zo laten de materialen een gelaagdheid zien van de tijd en blijft de stad in beweging en voelen jong en oud zich thuis in het oude centrum.

Tegenwoordig functioneert het plein in de zomer als openluchtbioscoop. De buurt komt er graag bij elkaar en de kinderen van de school spelen er vrijuit, zonder dat ze tegen hekken aan lopen.