Toelichting a2o | Beeld Stijn Bollaert
Het pand gelegen in de Kogelstraat nabij Dampoort is een voorbeeld van circulaire bedrijvigheid met een kritische kijk op de wereld. Een onvoorspelbare toekomst vraagt flexibiliteit en een open vizier. De elastische ruimte waar de functie een logisch gevolg is van de vorm werd de rode draad in het ontwerp. Het werd een groeiend ecosysteem waar circulaire stromen vorm geven aan de mogelijkheden van het open programma.
De essentie van Timelab is de samenwerking tussen verschillende disciplines. Als artistiek geïnspireerde gemeenschap zetten ze een werking op met een maatschappijkritische kijk op de wereld. Participatie met de buurt was dan ook een evidentie. Gedurende de eerste twee jaar probeerde Timelab de beschikbare ruimte beter te begrijpen door ze ter beschikking te stellen van de buurt.
Er werd een draagvlak in de wijk gecreëerd en de verouderde draagstructuur hersteld.
Pas daarna werd het gebouw klaar gemaakt voor gebruik d.m.v. ‘architectuur-accupunctuur’.
Aan de voorzijde werd letterlijk een stuk uit het gebouw gesneden om de introverte fabriek te doorbreken en het geheel toegankelijk en veilig te maken. Aan de binnenzijde werd de tuin vrijgemaakt en de gevel geperforeerd. De chirurgische ingrepen blijven radicaal zichtbaar als littekens.
Het ontwerp vertrok vanuit duurzaamheid als holistische concept: welke ingrepen hebben de langste ‘houdbaarheid’ voor dit project en de stad? De invulling zal geleid worden door wat deze plek in de stad nodig heeft en beperkt worden door wat de gebouwstructuur verdraagt. Gedeeld gebruik staat hierin centraal. Timelab trekt ook resoluut de kaart van circulariteit en hernieuwbare energie waarbij de buurt kan gebruikmaken van de energieoverschotten.
Samen met de transformatie van de site is er aandacht voor circulariteit, sociale cohesie, verantwoord materialengebruik, publieke ruimte, enzovoort. Daarnaast gaat het economische, ecologische en sociale uitdagingen aan, bijvoorbeeld door te focussen op korte ketens en flexibel ruimtegebruik. Door het fabriekspand in te schakelen in het woon- en leefweefsel van de buurt ontstond er al meteen een sterke buurtdynamiek.
De ontwerpers hadden oog voor de kernwaarden van Timelab: duurzaamheid, circulariteit, een holistische benadering, aandacht voor ecosystemen en een breed maatschappelijk draagvlak waren sleutelwoorden bij het ontwerp van de nieuwe plek. Welke functies er precies in zouden thuiskomen, zou pas geleidelijk aan duidelijk worden. De functies zouden immers worden afgestemd op de noden van de buurt en op de draagkracht van het gebouw. Daarvoor was flexibiliteit nodig en een open blik op de toekomst.
