ARC24: De Groene Loper, Maastricht - West 8

De Groene Loper is het totaalplan voor de ondertunneling van de A2 in Maastricht, met daarop een nieuw verblijfsgebied voor omwonenden, voetgangers en fietsers. West 8 ontwierp de bovengrondse inrichting en maakte het stedenbouwkundige masterplan. De loper strekt zich uit over een lengte van 2,3 kilometer en is vormgegeven als een promenade plantée. Voor voetgangers, fietsers en hardlopers ligt in het midden een zes meter breed pad. Lindebomen zorgen voor een royaal en monumentaal karakter.

Toelichting West 8 | Beeld Jeroen Musch, Aron Nijs en Bert Janssen

De Groene Loper draait om het ‘helen’ van de stad Maastricht. De bouw van de tunnel maakte het ontwerp van een 2,3 km lange groene loper met een pad van 6 meter breed geflankeerd door lindebomen mogelijk. Centraal in deze ruimte staan voetganger en fietser. Er werd ook ruimte gecreëerd voor woon- en commerciële gebouwen, waarvan het gevelbeeld werd gesuperviseerd door West 8 en Fred Humblé.

Het ontwerp van de Groene Loper vereiste een geïntegreerde aanpak, waarbij architectonische, infrastructurele, bouwkundige, stedenbouwkundige en communicatieteams samenwerkten om een monumentale oplossing te bieden voor zowel de ondertunneling van de snelweg als het creëren van een publiek domein. De samenwerking tussen alle betrokken partijen maakte dat de impact voor de omgeving tijdens de bouw minimaal bleef, terwijl er gezocht werd naar maximale winsten voor de stad op lange termijn.

Beeld Bert Janssen
Beeld Bert Janssen

Om het project duurzaam te houden, werden materialen uit eerdere bouwfasen hergebruikt. De mergel die ontstond bij het graven van de tunnel werd gerecycled tot beton, en de vuurstenen werden gebruikt als onderdeel van schanskorven. Overtollig zand werd gebruikt voor de aanleg van een parkheuvel en een bestaande waterbassin kreeg een tweede leven als vijver. Zo kon het project extra cadeaus teruggeven aan de stad.

Door de oost- en westkant van de stad met elkaar te verbinden heeft de Groene Loper een litteken omgevormd tot een levendige ruimte waar buren makkelijk bij elkaar op bezoek kunnen of in de avond samen wandelen. Het project draagt bij aan een gezondere stad waar mensen kiezen om te lopen of te fietsen in plaats van de auto ergens naartoe te gaan. Een nieuwe fietsbrug versterk de connectie tussen de stad en het landgoederenzone ten noorden van de stad. Dit stimuleert sociale cohesie en recreatie.

Beeld Bert Janssen
Beeld Bert Janssen

De Groene Loper bestaat uit de ondertunneling van 2,3 kilometer snelweg, de Parklaan die er boven op kwam te liggen, en het vastgoedontwikkeling. De ondertunneling van de A2 zorgt voor een rustige bovenruimte, waar de Parklaan, variërend in breedte tussen 45 en 120 meter, het weefsel van de stad weer aan elkaar hecht. Naast de Parklaan zijn ruim 1000 nieuwe woningen gebouwd. De architecturale taal voor nieuwbouw is ontworpen in relatie tot de Lourdeskerk, het stadspark, en Wyckerpoort.

Het project is een hommage aan fietsers en voetgangers. Het nodigt uit om eerder met de fiets te gaan. Voorzieningen voor deelauto’s verminderen de afhankelijkheid van eigen autobezit. Hierdoor worden de luchtvervuiling en geluidhinder nog verder gereduceerd. Het project helpt niet alleen de cyclus van auto-afhankelijkheid te doorbreken, maar keert deze ook om. Als bewoners hun buren lopend of op de fiets op pad zien gaan worden ze aangemoedigd om hetzelfde te doen in een opwaartse spiraal.

Bij de ontwikkeling van het project probeerde het team de gemeenschap veel cadeaus te geven, zoals het ontwerp van de Mosasaurus, een onderwater dinosaurussoort die voor het eerst werd ontdekt in de omgeving van Maastricht. Het structuur is gemaakt van staal, touwen en hout en is 26,3 meter lang en 2,85 meter hoog.