ARC24: Bezoekerscentrum Nederlands-Amerikaanse begraafplaats, Margraten - KAAN Architecten

KAAN Architecten ontwierp in opdracht van de American Battle Monuments Commission een bezoekerscentrum voor de enige Amerikaanse begraafplaats op Nederlandse bodem. Het gebouw, geïnspireerd door het landschap en de monumentale ambiance, complementeert de sereniteit van dit uitgestrekte monument.

Toelichting KAAN Architecten | Beeld Simon Menges

KAAN Architecten koos ervoor om het nieuwe gebouw op een respectvolle afstand van het monumentale ensemble te plaatsen, zodat de oorspronkelijke elementen op het terrein onaangeraakt bleven en de vredige sfeer behouden kon worden. Het indrukwekkende doch vriendelijke bezoekerscentrum is een architectonische verrijking van de Amerikaanse begraafplaats in Nederland en biedt bezoekers een speciale plek om te leren en na te denken, te midden van de rust van het omringende landschap.

Het proces volgde de Amerikaanse ontwerpnormen, die enigszins verschilden van die in Europa. Een prestatieverklaring schetste de te leveren prestaties en mijlpalen. De communicatie bestond uit geplande vergaderingen, e-mail en telefoon. De ingediende ontwerpen werden beoordeeld door de NPS Quality Assurance Group van architecten, ingenieurs en specialisten op het gebied van culturele bronnen. Het ontwerp moest ook worden beoordeeld en goedgekeurd door de Commissie voor Schone Kunsten (CFA).

Beeld Simon Menges
Beeld Simon Menges

Het plein en het looppad liggen verzonken in het landschap en glooien langzaam naar beneden. De geleidelijke afdaling leidt de bezoeker naar de beschutting van de overkapping van het bezoekerscentrum, gemaakt van esthetisch gelaagd beton. Van een afstand gezien bemoeilijkt de fascia, die boven de grond lijkt te zweven, de inschatting van de schaal van het gebouw. Binnen versterken lichtspleten en afgeronde hoeken het gevoel van ruimtelijkheid.

In het huidige tijdperk van toenemende internationale conflicten en onzekerheid is het bezoekerscentrum van groot belang. Niet alleen om degenen die op deze plek begraven liggen te herdenken, maar ook om meer te leren over de dynamiek die leidde tot de bevrijding van Europa. De interventie maakt geen inbreuk op de monumentaliteit van de begraafplaats, maar is een stijlvolle en waardige toevoeging aan het landschap waarin het ligt.

Beeld Simon Menges
Beeld Simon Menges

Een van de voorwaarden van opdrachtgever ABMC was dat het nieuwe bezoekerscentrum integraal deel zou gaan uitmaken van het verhaal dat wordt verteld en ook zou verwijzen naar het ensemble als geheel. Het bezoekerscentrum, dat een voorplein heeft met rijen stenen zitplaatsen, eist zijn eigen plaats op in deze scenisch gechoreografeerde omgeving, maar past toch harmonieus in het grotere geheel.Het gebouw, genesteld binnen de omlijsting van de fascia, ligt verzonken in het glooiende landschap. De glazen wanden bieden een uniek panoramisch perspectief, waardoor bezoekers het typische omliggende terrein en willekeurig verspreide bomen vanaf een lager standpunt kunnen bekijken.

Dit project verscheen voor het eerst op 30 april 2024.