Vakredacteur
Reinoud Schaatsbergen is schrijver en redacteur. Binnen de Architect focust hij zich op de ontwerppraktijk en stedenbouw, met specifiek aandacht voor gebiedsontwikkelingen, landschapsarchitectuur en de maatschappelijke impact van (stedelijke) omgevingen.
Ideeën, vragen of opmerkingen? Mail naar reinoudschaatsbergen@vmnmedia.nl
Aan de oever van de Rijn is voor de bewoners van Landgoed Klingelbeek een badhuis ontworpen. Studio Nauta trok 'de grond omhoog' om het badhuis te vormen, met weidse uitzichten over de Rijn en de Arnhemse binnenstad als gevolg. De wanden zijn van stampleem, een lokaal geworven materiaal dat zo stevig is als steen of beton.
De intussen gevleugelde uitspraak 'straatje erbij' van minister Hugo de Jonge maakt veel los bij ontwerpers. Het klinkt als een simpele oplossing, maar juist daarin ligt de denkfout. Marco Broekman zei daarover: 'Die straatjes erbij landen vaak in gevoelige locaties aan de stadsrand, waar ook van alles speelt.'
Waarom een straatje erbij als er ook een straatje óp kan? Met binnenstedelijk optoppen wordt het bestaande stedelijke weefsel benut voor nieuwe, kwalitatieve woningen. Opschaling van de bouwmethode blijft echter uit. Misschien is dat maar beter ook. 'Optoppen moet zorgvuldig worden georganiseerd. Als je het niet goed doet, dan moet je het niet doen', meent architect Ianthe Mantingh. Drie voorbeelden tonen aan dat maatwerk vooralsnog de boventoon voert.
Het College van Rijksadviseurs heeft een architectonisch kader voor ruimtelijke kwaliteit bij industriële woningbouw gelanceerd. Met de publicatie streven de auteurs naar samenwerkingen tussen ontwerpers, bouwers en opdrachtgevers om industriële woningbouw te stroomlijnen zonder verlies aan architectonische kwaliteit. 'We zijn er nog lang niet', zegt Thijs Asselbergs daarover.
![Appartementencomplex ‘De Keizer’ in Schalkwijk-Midden, landschapsontwerp door ZUS [Zones Urbaines Sensibles]
Beeld Walter Herfst](https://vmn-dearchitect.imgix.net/uploads/2023/11/201005-288-stdb-de-keizer-cwalter-herfst-2-scaled.jpg?auto=compress%2Cformat&q=50&w=2560&h=1907&fit=fill)
Een rijksmonument transformeren, een kantorenstrip herontwikkelen en bouwen in de uiterwaarden; op de enorme vraag naar woningen wordt door heel Nederland op verschillende wijze antwoord gegeven. De redactie selecteerde vijf gebiedsontwikkelingen die een mix van wonen, werken en recreëren op verrassende wijze laten landen in stedelijk gebied.
Politiek Nederland wordt opgeschud. Nieuwe partijen en partijleiders vormen een voedingsbodem voor ander beleid. Zo vinden we stellingen over biobased bouwen en stikstof in alle verkiezingsprogramma's terug. We namen enkele ervan door met Jurriaan van Stigt (LEVS architecten). 'Wij hebben geen enkel project dat door de stikstofberekeningen wordt belemmerd - en dat met een grote woningbouwportefeuille!'
De manier waarop wij de stad ontwerpen is aan een grondige herziening toe, meent Eric Frijters van FABRICations. Een vooruitziende blik is volgens hem nodig om de uitdagingen van de toekomst op te vangen in een veerkrachtige stad. Met het boek 'City as a System', voortgekomen uit zijn lectoraat aan de Academie van Bouwkunst, pleit hij er daarom voor om ontwerpend onderzoek als een serieus onderdeel binnen opleidingen te behandelen.
'Vroeger waren de architect en stedenbouwer makers en scheppers van gebouwen en omgevingen. Nu zijn ze medeplichtigen bij de vernietiging van het milieu.' In een van mijn eerste interviews voor de Architect kreeg ik dit citaat van Markus Appenzeller van MLA+ voor de kiezen. Het onderwerp van gesprek: zien ontwerpers in opleiding hun loopbaan nog wel zitten binnen de context van klimaatverandering?
Een opleiding Bouwkunde betekent voor veel studenten een one way ticket naar architectuur. Zonde, vindt Tess Broekmans van stedenbouwkundig bureau Urhahn, want 'de rol van stedenbouwkundigen wordt in de praktijk alleen maar groter'. Zij is sinds kort hoogleraar Urban Design aan de TU Delft en wil vanuit die rol het vak stedenbouw een prominentere rol geven binnen de opleiding.
Sociale huurwoningen zijn de afgelopen twintig jaar gemiddeld twintig vierkante meter kleiner geworden. Toch is een kleine woning niet per definitie een slechte woning. Door goede woningplattegronden te ontwerpen, kunnen architecten beter inspelen op de veranderende (culturele) behoeften in de woningmarkt. Hoe? Dat vind je in deze drie boeken over woningplattegronden.
