Nieuw onderwijsgebouw voor de zorgmedewerkers van de toekomst
Toelichting door Paul de Ruiter - Het energieneutrale onderwijsgebouw maakt onderdeel uit van een nieuwe groene campus, dat naast de nieuwbouw ook bestaat uit een multifunctioneel paviljoen van 500 m2 "De Mug" en een nieuwe, door groen omzoomde fietsenstalling. Dit onderwijsgebouw biedt niet alleen ruimte aan het toenemend aantal studenten, het stimuleert tevens meer samenwerking tussen de opleidingen Zorg en Welzijn en huisvest de nieuwste technieken. Hier worden de zorgmedewerkers van de toekomst opgeleid.
Nauwe samenwerking
Het onderwijsgebouw is in nauwe samenwerking tussen Paul de Ruiter Architects en de medewerkers, docenten en studenten van de opleidingen Zorg en Welzijn van het Nova College tot stand gekomen. De studiepleinen, theorie- en praktijklokalen zijn dan ook afgestemd op de specifieke behoeften van iedere opleiding. Zo beschikt het gebouw over een compleet nagebouwde een dokters- en tandartspraktijk, en diverse verpleegafdelingen waarin echte zorgsituaties kunnen worden nagebootst.
Annemiek van Ede, directeur Nova Campus Haarlem: “De nieuwe professionele onderwijsomgeving komt de kwaliteit van ons onderwijs ten goede en draagt in grote mate bij aan de motivatie en concentratie van onze studenten. Door de geraffineerde indeling van het gebouw wordt de interactie tussen de verschillende vakgebieden gestimuleerd waardoor de toekomstige zorgmedewerkers al in een vroeg stadium leren om op een efficiënte manier samen te werken.”
Het aantal studenten dat kiest voor de Zorg en Welzijn opleidingen van het Nova College blijft toenemen. Op dit moment worden op de nieuwe campus in Haarlem zo’n 1200 studenten opgeleid in deze richting. Naast de doorstroom vanuit het vmbo kiezen ook steeds meer zij-instromers voor een opleiding in de zorg en kunnen anderstaligen bij het Nova College een zorgopleiding volgen aangevuld met Nederlandse les.
Groen, circulair en gezond
Het nieuwe energieneutrale onderwijsgebouw Care bevindt zich op dezelfde locatie als het hoofdgebouw van het Nova college aan de Randweg in Haarlem. In samenwerking met landschapsarchitect ZUS tekende Paul de Ruiter Architects tevens voor de transformatie van het terrein tot een frisse, groene en aantrekkelijke buitenruimte. De verkeersstromen zijn van de voetgangersstroom gescheiden. Hierdoor ontstaat een overzichtelijke campusterrein dat veilig is voor voetgangers. De randen van het gebied zijn nadrukkelijk zo groen mogelijk met grasheuvels, struiken en veel bomen. De nieuwbouw geeft zo samen met deze landschappelijke randen de campus een intieme uitstraling.
Paviljoen De Mug
Het hart van de campus wordt gevormd door het centraal gelegen opvallende ronde multifunctionele paviljoen, De Mug, waar studenten van de nieuwbouw en de bestaande bebouwing elkaar kunnen ontmoeten. Het paviljoen bestaat uit een grote houten constructie wat het gebouw een unieke eigen identiteit geeft. Het groene dak op het paviljoen zorgt naast de isolerende werking voor continuïteit van het groene landschap van de campus.
Het groene campusterrein loopt via de glazen gevel vloeiend over in het centrale atrium van het nieuwe onderwijsgebouw Care. Het atrium verbindt de verschillende verdiepingen en studiepleinen met elkaar. Door de transparante gevel komt het daglicht binnen terwijl de verticale houten gevellamellen naast dat ze een warme uitstraling geven aan het gebouw, ook de leslokalen tegen opwarming en direct zonlicht beschermen. De noordgevel van het onderwijsgebouw is groen en voorzien van slingerplanten.
Natuurlijke materialen
Paul de Ruiter, Paul de Ruiter Architects: “Overal zijn natuurlijke materialen toegepast. Naast circulariteit speelde een aangenaam en gezond binnenklimaat een even grote rol bij het ontwerp van het nieuwe onderwijsgebouw. Met behulp van hybride klimaateilanden, en te openen ramen is tevens een uitstekende luchtkwaliteit gecreëerd. Het energieneutrale onderwijsgebouw voldoet aan de Frisse Scholen classificatie.”
Om van de buitenruimte een aantrekkelijke plek en leeromgeving te maken is het hart van de campus ontworpen als een groot plein rond het multifunctionele paviljoen. De bestrating van het plein is een bonte mix van stenen met warme kleurtinten die moeten zorgen voor een huiskamergevoel. De verschillende zitranden rond het plein en paviljoen nodigen uit om het plein op diverse manieren te gebruiken.
Even belangrijk is dat er op en rond het plein ‘stevige’ en ‘kleurrijke’ vegetatie komt van bomen, struiken, graskruidenvegetatie, vaste planten en gazon. Bij de soortenkeuze van de beplanting stond de belevingswaarde centraal: verschillende soorten bloesem, herkenbare bloemen en vruchten en mooie herfstkleuren.
Op het terrein is een WKO installatie geplaatst die de nieuwe gebouwen voorziet van warmte en koeling. Daarnaast zijn er zowel op het dak van het onderwijsgebouw als het paviljoen zonnepanelen geplaatst om te voorzien in de energiebehoefte van de gebruikers.
Levendige mix
Het interieur van het onderwijsgebouw en het paviljoen is een samenwerking tussen Paul de Ruiter Architects en Firm architects. Paul de Ruiter Architects gaf invulling aan het interieur van de praktijk- en theorielokalen, Firm architects aan het interieur van de studiepleinen, de balkons, het atrium en De Mug, het multifunctionele paviljoen. Deze samenwerking heeft geresulteerd in een levendige mix van stijlen.
Carolien Roos, Firm architects: “Wie het Nova College binnenstapt, ervaart diversiteit. De uiteenlopende opleidingen zorgen voor een bont palet aan mensen. Voor Firm architects was het duidelijk; ontwerp diversiteit zonder eenheid te verliezen.”
De studiepleinen zijn hier een mooi voorbeeld van. Elk plein heeft zijn eigen identiteit, kleur en functie. De speciaal ontworpen meubels nodigen uit tot studeren, onderzoeken, concentreren, samenwerken, presenteren en debatteren. Het resultaat is dat alle Zorg & Welzijn opleidingen van het Nova College in Haarlem een herkenbare plek binnen het nieuwe gebouw hebben gekregen.
Atriumtrap
Vanuit de architectuur is er niet alleen nagedacht over het gebruik van het gebouw maar ook over de gebruiker van het gebouw. Positieve effecten zoals veel daglicht en stimulans van de beweging horen bij well being van de studenten en de medewerkers (gebruikers). De centrale trap in het atrium zet het welzijnsidee kracht bij.
'Ons ontwerp voor de trap (en niet zomaar een trap, maar een bijzonder object) behoefde nog enige overredingskracht bij de opdrachtgever'
Paul de Ruiter
De Ruiter: "We hebben deze zo ontworpen dat het daadwerkelijk een bijzonder object is en niet zomaar een trap; de trap wikkelt van verdieping naar verdieping. Ons voorstel om deze geheel in zwart uit te voeren, behoefde nog enige overredingskracht bij de opdrachtgever (helemaal zwart? Zouden we dat wel doen?), maar nu deze er is, zijn ze er echt heel blij mee."
Door het samenspel van de materialen (zwart staal en eiken houten treden), de verlichting en de compositie van de trap voelt het als een goed en mooi object, passend in de ruimte. Het straalt tegelijkertijd robuustheid en warmte uit (door de chique combi van het eiken en zwart staal).
Studiepleinen
Paul de Ruiter: "De combinatie van de studiepleinen en de lokalen rondom, langs de gevel, heeft heel goed uitgepakt. Zeker nu de inrichting het compleet maakt. Door de compacte opbouw van het gebouw voelen de verdiepingen heel gemoedelijk aan."
De twee leerpleinen aan weerszijden van het atrium krijgen veel daglicht en door de transparante pui is er veel contact tussen de pleinen, waardoor er een grote verbinding ontstaat tussen de twee delen van het gebouw en dit de verdieping tot een geheel maakt. "De studiepleinen worden echt als verlengstuk van de lokalen gebruikt, precies zoals we bedacht hadden in het ontwerp. Nova is hier ook erg blij mee."
Campus
"De campus moet natuurlijk nog helemaal groeien en bloeien voordat het volledig tot zijn recht komt, maar de gehele transformatie van het oude terrein is nu al goed zichtbaar en zeker als campus veel beter dan de eerdere stenige massa. Het paviljoen functioneert echt als het hart van de campus. Als dadelijk de corona maatregelen weer versoepeld of weg zijn dan zal dit helemaal goed tot zijn recht komen", aldus Paul de Ruiter.
Beelden Ossip van Duivenbode/Ronald Tilleman