ARC17 Innovatie: Kolleksjesintrum Fryslân (Collectiecentrum Friesland) - LEVS architecten

Erfgoed centraal, samenwerken en low-tech zijn de steekwoorden voor het duurzame, energie neutrale depot voor vijf Friese musea. Om de juiste klimaatcondities te scheppen wordt met een innovatief concept het natuurlijke accumulatievermogen van de aarde gebruikt en juist niet dure en onderhoudsgevoelige technische installaties. Zo wordt het Friese erfgoed onder optimale condities bewaard in een energieopwekkend gebouw tegen minimale exploitatiekosten.

Het Fries Museum, Tresoar, Natuurmuseum Fryslân, het Fries Scheepvaartmuseum en het Frysk Lânbou Museum beheren hun museale collecties gezamenlijk in één depot. Afgelopen jaar werd het gebouw in gebruik genomen, nu is de inhuizing afgerond en staat het landschap mooi in bloei. Het project is voltooid.

De collecties worden opgeslagen in een ‘black box’ met begroeide, roestrode gevels van gepoedercoate aluminium. Met de aanleg van de terp zijn de collecties in het depot ruim boven maaiveldniveau opgeslagen.

Anders dan bij traditionele depots worden de collecties van de musea gecombineerd en ingedeeld naar opslag- en klimaatcondities. De basis voor het klimaatconcept is een luchtdichte schil met een buitengewoon hoge Rc-waarde van 10 m²K/W en een juist niet geïsoleerde betonnen vloer. Deze werkt als een accumulator van aardwarmte en - koude. Zo zijn het hele jaar, zowel overdag als ’s nachts, binnentemperatuur en luchtvochtigheid zeer gelijkmatig. In combinatie met een minimale installatietechniek is het totale vermogen aan installaties voor de depotruimten met 26 kW vergelijkbaar met dat van de CV-ketel van een grote eengezinswoning.

De goed geïsoleerde strook met facilitaire vertrekken wordt verwarmd en gekoeld met een luchtgekoelde warmtepomp. LED-verlichting en bewegingssensoren minimaliseren het energieverbruik bovendien. De 400 PV-panelen leveren meer stroom op dan het gebouw verbruikt. Hierdoor en door het minimum aan installaties blijven de exploitatiekosten laag. Ze dalen zelfs met bijna 50% in vergelijking met die van een ‘traditioneel’ depot. Zo is een toekomstbestendig en energieleverend gebouw gerealiseerd.