ARC20: Café Restaurant Soesterdal, Soesterberg - VOCUS Architecten

Toelichting VOCUS Architecten - Op de voormalige vliegbasis Soesterberg is een ingetogen en duurzaam horecapaviljoen gerealiseerd, bestaande uit een café-restaurant met terras, omringd door een natuurlijk speelbos en diverse speelplekken. Café Restaurant Soesterdal ligt aan de bosrand, met een weids uitzicht over de voormalige vliegbasis. Windgesteldheid, zon-oriëntatie en materiaalkeuze waren bepalend en gericht op het realiseren van comfort en energiebesparing en een gezond gebouw.

Ontmoetingsplek als verbinder tussen vliegbasis en het dorp
De erfenis van vliegbasis Soesterberg bestaat uit een ongerept natuurgebied met recreatieve mogelijkheden. Soesterdal is onderdeel van deze nieuwe invulling. In opdracht van SEMS groep maakte VOCUS architecten een duurzaam ontwerp voor een café-restaurant met een weids uitzicht, omringd door terrassen en speelplekken en gelegen tegenover het Nationaal Militair Museum.
Het paviljoen is van veraf herkenbaar in de uitgestrekte vlakte en verwijst in vorm en materiaalgebruik naar de hangars die vroeger rondom de vliegbasis stonden. Door de hoge glazen puien sluit de binnenruimte naadloos aan op de terrassen en speeltuinen rondom het paviljoen. De overstekken aan de zuid- en westzijde zorgen voor beschutting voor gasten op het terras en voor beschaduwing van het paviljoen. Dit zorgt binnen voor een aangenaam klimaat, voorkomt opwarming van het paviljoen en dus extra energieverbruik voor koeling.

Zichtlijnen en zonlicht bepalen de uitgangspunten
Vanaf de eerste schetsen voor het driehoekige kavel is rekening gehouden met de loop van de zon. Het lessenaarsdak is hellend richting het zuiden met overstekken aan de zuid- en westzijde. Deze hebben twee functies. Ze zorgen voor een aangenaam binnenklimaat. Daarnaast geven ze schaduw op het terras en voorkomen daarmee opwarming in de zomer.

Aan de noordzijde geeft een hoge glazen pui maximale daglichttoetreding. Deze zijde is maximaal geopend richting het vliegveld met een glazen pui van twee verdiepingen hoog. Gasten ervaren hierdoor vanuit het restaurant de indrukwekkende weidsheid van het terrein en het omringende natuurgebied. De hoogte is voor een deel benut voor een extra verdieping met een multifunctionele ruimte met ook hier zicht over de omgeving. Ook voor de bedrijfsvoering functioneert het paviljoen optimaal: vanachter de bar is er zicht over het gehele restaurant en de terrassen.

De keuken en de toiletten liggen aan de oostzijde. De gesloten gevels aan deze zijde voorkomen opwarming van het paviljoen door de ochtendzon. Deze gevels zijn voorzien van verduurzaamd hout die naar binnen doorlopen. Aan de binnenkant zorgt het hout voor een warme sfeer en een goede akoestiek. De stalen constructie, het glas en stalen dak geven het paviljoen een industriële uitstraling.

Duurzame ambities ruim gehaald
Het paviljoen is zeer energiezuinig door isolerend triple glas in combinatie met een slim installatieconcept. Er is een waterinfiltratie gemaakt waarmee het regenwater op natuurlijke wijze in de bodem terugkomt. En door ‘droge verbindingen’ kunnen materialen eenvoudig hergebruikt worden en voldoet het paviljoen aan het noodzakelijke streven naar meer circulariteit.

De duurzame ambitie is ook zichtbaar in de PV-panelen op het schuine dak. Deze leveren de stroom voor het allereerste all-electric restaurant in Nederland. Een restaurant zonder gasaansluiting is een unicum. Verwarming, koeling, verlichting en het bereiden van alle gerechten zonder gebruik van fossiele brandstoffen. De rest van het dak is voorzien van sedum vegetatie. De extra massa zorgt voor een goed binnenklimaat. Door gebruik te maken van slimme oplossingen op het gebied van energie, en klimaatbeheersing staat er een gebouw dat bijdraagt aan duurzaam beheer en gebruik van het natuurgebied.