Toelichting ZUS (Zones Urbaines Sensibles)
Kernidee voor de ontwikkeling van De Nieuwe Stad - een uniek gebied en mix van ongepolijste fabrieken en gerenoveerde historische gebouwen, ten westen van het stadscentrum van Amersfoort - is erkennen dat steden ontstaan door de samenvloeiing van mensen, handel, productie, voeding, energie en ideeën. Dit gebied was van oorsprong een landelijke locatie en diende daarna jarenlang als industriegebied voor onder andere de Prodentfabriek.
De Nieuwe Stad is een stad zonder grenzen die niet verzadigt. Een stad die geleidelijk door zijn gebruikers wordt gevormd en niet van tevoren in één keer wordt gepland. Een stad die een stad in een stad wil zijn. Een stad met eigen regels en vrijheden. Kortom: een plek om te experimenteren met toekomstige principes van stedelijke ontwikkeling. Een stad die ‘stad maken’ begrijpt als een Gesamtkunstwerk dat is ontstaan uit de samenwerking tussen burgers, politici, ontwikkelaars, stedenbouwkundigen en bureaucraten.
ZUS ontwikkelde het masterplan, ontwierp de openbare ruimte en schreef samen met de opdrachtgevers en gebruikers het ‘Ambition Document’ als vastlegging van richtlijnen voor verdere ontwikkeling. ZUS vervult momenteel de rol van urban curator en geeft richting aan de voortschrijdende ontwikkelingen, onverwachte initiatieven en nieuwe inzichten.
Het project ging van start met de bouw van het centrale plein ‘Oliemolenhof’, een cirkelvormige arena die door zijn licht verzonken ligging huishoudelijk water kan geven en ook de condities kan beïnvloeden; het creëren van een zwembad in de zomer of een ijsbaan in de winter.
Een arboretum van veertig verschillende bomen omringt het. Door de aanleg van de openbare ruimte worden private ontwikkelingskavels gevormd, die ruimte bieden aan ontwikkelingen op verschillende momenten in de tijd, waarbij de ene gebeurtenis de andere stimuleert en provoceert. Het idee achter dit project is een script van permanente tijdelijkheid, waar temporele en permanente ontwikkelingen naast elkaar bestaan en het evolutionaire model van De Nieuwe Stad opbouwen.
Voor de ontwikkeling van het gebied is gekozen voor een mix van functies, met diverse plekken voor ontmoeting, met plekken om te werken, vergaderen, volop ruimte voor onderwijs, evenementen en recreatie. Het is een duurzame stad met een biowarmte-installatie, zonnepanelen en een derde leven voor De Paviljoens. De Nieuwe Stad huisvest inmiddels ruim 80 kleine en grote bedrijven. De bewoners van het gebied zijn afkomstig uit verschillende sectoren, variërend van zakelijke dienstverlening en onderwijs tot horeca en cultuur.
Projectgegevens
Project & Plaats: De Nieuwe Stad, Amersfoort
Opdrachtgever: Schipper Bosch en Gemeente Amersfoort
Masterplan & buitenruimte: Elma van Boxel en Kristian Koreman (ZUS)
Architectuur: Bart Schoonderbeek, Mendel Robbers en Emile de Wit (Schipper Bosch), Gijs en Joost Baks (Space Encounters)
Projectleider: Schipper Bosch in samenwerking met ZUS
Programma: Werken, Leren, Recreëren en in de nabije toekomst wonen
Oppervlakte terrein: 55.000m2
Beheer van het gebied: De Nieuwe Stad B.V.
Buitenruimte
Realisatie & onderhoud buitenruimte, o.a. bestrating, drainage, beplanting, ondergrondse containers en straatmeubilair: VIC Landscapes
Ontwerp Oliemolenhof: ZUS (5000m2)
Elektrische laadvoorzieningen: van der Sijs Techniek & Automatisering
Beeldende kunst: Studio Tjeerd Veenhoven (lichtkunstwerk Wishful Thinking, Wishful Doing)
Bouw, installaties & energie
Aannemers: Karbouw, van Bekkum
Adviseur Installaties: Building Services, Bectro Installatietechniek, RT2000
Duurzame warmte: Biowarmte-installatie Warmtebedrijf Amersfoort / Duurzaam Opwekken Amersfoort
Beveiligingssysteem: JB Tech in samenwerking met RIPA Security
Interieur: diverse partners, waaronder Lensvelt, Siersema
Duurzaam materiaalgebruik: Platowood kozijnen, zowel in de bestaande bouw als in de nieuwbouw
Zonnepanelen: Eviax
Aanvullende elektra: 100% Nederlandse windenergie met 0 gram per kWh CO2 uitstoot, via Scholt Energy
Zonwering: Wonnink