The Cath, Utrecht - Fokkema & Partners Architecten en IDEA

Delft, 3 mei 2023 - Een anoniem gebouw op een prominente plek, dat door de jaren heen verbasterd en in architectuur aangetast is, zowel vanbuiten als vanbinnen. Een gebouw met beperkingen, dat zijn betekenis verloren heeft. Een gebouw zonder samenhang, met veel non-spaces. Wie durft hier weer leven in te blazen? Is dat überhaupt mogelijk?

Toelichting door Fokkema & Partners Architecten en IDEA | Beeld Bram Vreugdenhil

Timeless Investments durft de herontwikkeling in hartje Utrecht aan en vertrouwt het ontwerp toe aan architecten IDEA en Fokkema & Partners. IDEA brengt met respect voor de oorspronkelijke architectuur de eenheid in het gebouw terug. Het historische bouwvolume uit de jaren 60 is weer herkenbaar en wordt gecomplementeerd door de toevoeging van een glazen opbouw. Het gebouw, gedoopt als ‘the Cath’, is weer een aansprekend geheel en tegelijkertijd zorgvuldig ingepast binnen de stedelijke structuur nabij Utrecht Centraal, dat de laatste jaren onderhevig is aan flinke ontwikkelingen. 

Fokkema & Partners realiseert het interieurontwerp en adviseert over de visuele en fysieke verbindingen in het ontwerp. De implementatie van een compleet en hoogwaardig hospitality-concept biedt ruimte voor ontvangen, ontmoeten, lunchen en vergaderen in dit multi-tenant kantoor.

De kracht van het integrale ontwerp komt voort uit de ambitie van beide architecten om gezamenlijk een sterk ruimtelijk concept neer te zetten. Door elkaar te ontmoeten in de raakvlakken tussen casco en interieur, is dit in het ontwerp onlosmakelijk verbonden en vloeit het in elkaar over. Vanuit een gezamenlijke visie zijn de vele beperkingen die het gebouw met zich meebrengt niet weggewerkt of verdoezeld, maar juist omarmd en ingezet als iets dat eigen en onderscheidend is. De benadering is non-conformistisch, eerlijk en gedurfd.

De massieve bestaande kernen zorgen bijvoorbeeld voor geslotenheid en een belemmering tussen de bouwdelen. Maar door ze vrij te spelen met vides en open trapverbindingen erlangs, zijn ze een krachtig en herkenbaar element in het gebouw geworden.
De ervaring van rauwheid en de veelheid aan beton wordt versterkt door de profilering ervan, met accentuerende lijnen en uitsneden in zwarte videranden.

Het souterrain met het restaurant wordt gekenmerkt door een woud aan onwenselijke, massieve kolommen. De kolommen zijn niet ontkent, maar juist sterk benadrukt in het ontwerp. Met het lijnenspel op en tussen de kolommen wordt de gebouwstructuur afleesbaar gemaakt en eenheid en verbinding gebracht. Je hebt niet meer het gevoel in een souterrain te verblijven, maar in een levendig en stedelijk grand café.

De ervaring van een non-space is met een minimaal, maar krachtig ontwerp omgezet in een bijzondere ruimte. Het geheel zul je niet meteen overzien, waardoor de mogelijkheid ontstaat om meer te ontdekken en je te verwonderen.

Het ontwerp kenmerkt zich door verrassing en dynamiek; met communicerende lijnen die ruimtelijk verbinden, met glazen liften die langs de centrale vide schieten, met doorkijkjes als in een poppenhuis, met de toevoeging van een bijzondere constructie in de vorm van kruiskolommen, met een spannend contrast tussen rauw en hoogwaardig en met verschillende inspirerende plekken waar je opeens een stukje van het verhaal van het gebouw leert kennen. Boven de koffiebar is bijvoorbeeld de karakteristieke betonvloer van het bestaande gebouw blootgelegd. Ook zijn er inspirerende verwijzingen naar de ‘vogel’ te ontdekken, een thema dat al vanaf oorsprong bij het gebouw hoort. Op de gevel komt het originele mozaïek van twee vogels weer volledig tot zijn recht en in de centrale entreehal brengt een zwerm vogels inspirerende verlichting.

En deze vrije en speelse vlucht van vogels symboliseert precies de positieve stimulans die het gebouw nu losmaakt; een gevoel van vrijheid en mogelijkheden.