Wereld van contrasten: Metrostations Nordhavn en Orientkaj in Kopenhagen - Cobe en Arup

Door Marieke Giele - Voor het voormalige havengebied Nordhavn (Kopenhagen) hebben Cobe en Arup twee nieuwe metrostations ontworpen. Deze tonen een sterk contrast tussen ondergronds design en een industrieel herkenningspunt.

Nordhavn is een voormalig havengebied in het noorden van Kopenhagen. Sinds 2008 wordt het gebied getransformeerd op basis van een masterplan van Cobe. Over een periode van veertig jaar moeten alle eilanden getransformeerd worden tot levendige stedelijke gebieden voor 40.000 inwoners en nog eens 40.000 werkenden.

Kenmerkend voor het plan is de stapsgewijze benadering, waarbij de ontwikkeling telkens per eiland gebeurt. Inmiddels is een deel van het industriële gebied al omgevormd tot een levendige woon- en werkomgeving. Zo heeft Cobe hier het bekende project The Silo gerealiseerd, de transformatie van een oude graansilo tot appartementencomplex met een publieke kroon.

Metrostations Nordhavn en Orientkaj in Kopenhagen door Cobe en Arup. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST
Nordhavn. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST

Metrolijn Nordhavn

Onderdeel van de gebiedsontwikkeling vormt de verlenging van metrolijn Nordhavn. Deze gaat de havengebieden verbinden met het centrum van Kopenhagen. Onlangs zijn de eerste twee metrostations, naar ontwerp van Cobe en Arup, in gebruik genomen.

De twee stations zijn zeer verschillend. Waar Nordhavn, dat dichter bij het centrum van Kopenhagen ligt, nog ondergronds is gevestigd, komt de metro bij Orientkaj boven de grond. Dat levert een sterk contrast op tussen 'ondergronds design' en een 'industrieel herkenningspunt'.

Metrostation Nordhavn

Station Nordhavn sluit aan op de lijn Cityringen M3 die in 2019 is geopend. De architecten zochten daarom in het ontwerp naar een manier om aan te sluiten op karakteristieke elementen van beide lijnen. Zo is gekozen voor rode tegels die kenmerkend zijn voor de overstapstations van de Cityringen.

Ook het origamiplafond verwijst naar de Cityringen. Deze zijn ontworpen om zo veel mogelijk licht te reflecteren, wat de beleving van de ondergrondse ruimte ten goede komt.

Metrostations Nordhavn en Orientkaj in Kopenhagen door Cobe en Arup. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST
Metrostation Nordhavn. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST

Dynamische reiservaring

Middels een tunnel is het metrostation bovendien verbonden met het naastgelegen treinstation. Heldere zichtlijnen en een intuïtieve bewegwijzering helpen passagiers om zich goed te oriënteren. Dat draagt bij aan een comfortabel en veilig gevoel.

Opvallend is de schuine wandbekleding van de transfertunnel waarvan de kleur afhankelijk is van de looprichting. Passagiers die naar binnen gaan zien de kleur veranderen van wit naar rood, terwijl hun tegenliggers juist van een witte naar een grijze omgeving bewegen. Dat draagt bij aan een dynamische reiservaring.

Metrostations Nordhavn en Orientkaj in Kopenhagen door Cobe en Arup. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST
Metrostation Nordhavn. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST

Metrostation Orientkaj

In schril contrast met deze ondergrondse wereld staat het bovengrondse metrostation Orientkaj. Deze doosvormige constructie van beton verwijst naar het industriële verleden van de havengebieden. Dat is goed te zien aan de V-vormige kolommen en forse spanten, die geïnspireerd zijn op de grote kranen in de omgeving.

Tegelijkertijd zorgt deze constructie voor een grote vrije overspanning. Dat zorgt voor een flexibele ruimte onder het station. Deze is in de toekomst onder andere in te richten voor nieuwe fietspaden en een publieke ruimte aan de waterkant.

Metrostations Nordhavn en Orientkaj in Kopenhagen door Cobe en Arup. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST
Metrostation Orientkaj. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST

Zachte afwerking

Voor de overkapping van het perron maken Cobe en Arup gebruik van een aluminium gevelbekleding. Deze geeft het metrostation een iets zachtere uitstraling. Daarnaast is in de panelen een lichte weerspiegeling van de lucht zichtbaar.

Dankzij grote glazen deuren hebben passagiers vanaf het perron uitzicht op het water. Op een mooie dag kunnen ze aan de overkant Zweden zien liggen. Hier zorgen details, zoals de zeshoekige mozaïektegels en afgeronde hoeken, bovendien voor een sterk contrast met de brutalistische buitenkant van het station.

Metrostations Nordhavn en Orientkaj in Kopenhagen door Cobe en Arup. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST
Metrostation Orientkaj. Beeld Rasmus Hjortshøj – COAST

Prototype voor verdere uitbreiding

Het ontwerp van Orientkaj fungeert als prototype voor de toekomstige stations die aan metrolijn Nordhavn komen. Daarbij nemen de ontwerpers de betonnen constructie telkens als uitgangspunt. Deze is vervolgens aan de passen naar de elementen uit de omgeving.

Dat is vooral goed te zien bij de uitwerking van de trappen die als belangrijke stedelijke verbinding dienen. Door de hoek van de trap aan te passen, kan deze afgestemd worden op de specifieke context van de nieuwe stations. Ook de afwerking van de trappen zullen de architecten afstemmen op de materialen in de omgeving. Dat moet uiteindelijk zorgen voor een herkenbare metrolijn die zich voegt naar de nieuwe ontwikkelingen in Nordhavn.

Lees verder