Toelichting Victoria Verlinden
Vier bevriende gezinnen hadden een visie: een woongemeenschap met gedeelde functies en een gemeenschappelijke tuin, maar met voldoende behoud van privacy. Een voormalige rijkswachtkazerne met conciërgewoning in Deurne bood de ruimte die ze zochten.
Herbestemming: van 5 units naar 4 gezinswoningen
De eerste uitdaging was van structurele aard. Van in het begin was duidelijk dat er een bouwlaag zou worden toegevoegd om de nodige ruimte te creëren. De bestaande constructie was degelijk. Maar de rijkswachtkazerne bestond uit vijf voormalige arbeiderswoningen, terwijl de opdrachtgevers streefden naar vier gelijkwaardige gezinswoningen.
Polygoon Architectuur en Jouri De Pelecijn plaatsten een extra scheidingsmuur die de oorspronkelijke middelste unit doormidden snijdt. De bestaande structuur kon zo behouden blijven en er ontstonden toch vier units, waarvan de twee middelste anderhalve keer groter zijn dan de buitenste units. Om de vier woningen toch een gelijkaardige oppervlakte te geven, kregen de buitenste units een extra uitbouw op de eerste verdieping. Elke woning heeft dus een enigszins andere structuur.
Bestaande muren en nieuwe houtskeletbouw
De oorspronkelijke gemetselde muren en gevels werden behouden waar mogelijk. Bovenop het oorspronkelijke volume werd een extra bouwlaag toegevoegd in houtskeletbouw: het bestaande zadeldak werd vervangen door een volwaardig dakvolume met plat dak dat aansluit bij het aangrenzende gebouw.
Ook de nieuwe achterbouw, verdeeld over de twee bouwlagen, bestaat uit houtskeletbouw: voor de architecten een boeiende zoektocht naar het beste samenspel tussen verschillende technieken. De nieuwe indeling zorgt ervoor dat de vier woningen zich richten op de gemeenschappelijke tuin. Het volume vormt zowel in de hoogte als in de diepte een gemiddelde van de korrelgrootte van de aangrenzende gebouwen en respecteert zo de verhouding met de omgeving.
Ritmische gevels, slimme ramen
Wat meteen opvalt, is de harmonische ritmiek in de gevels. Door de twee middelste woningen een gedeelde entreehal te geven, kon de karakteristieke baksteenarchitectuur van de voorgevel behouden blijven. De nieuw opgetrokken binnenmuur verdeelt het middelste raam onopvallend doormidden. De houten panelen van de bovenverdieping volgen en versterken het ritme van de bakstenen penanten eronder, wat zorgt voor een rustgevend en tijdloos effect.
Het pand springt in het oog, zonder sterk te contrasteren met het straatbeeld. Waar mogelijk werden de bestaande raamopeningen behouden. Bij de nieuwe bovenste bouwlaag beoogden de architecten voor een ritmisch spel van langwerpige verticale ramen afgewisseld met houten panelen. Door de profielen van de ramen op het zuiden wat dieper te plaatsen, vormt de houten omkadering een natuurlijke zonwering.