Details: alles behalve onbenullig

Details: alles behalve onbenullig

Van loketten en plinten tot kopgevels en kozijnen. In het boek 'Het Detail' staan 31 besprekingen van gebouwdetails; allemaal kleine onderdelen waaruit een gebouw bestaat. Marjolein van Eig schreef ze tussen 2015 en 2019 voor onze printuitgave en website. Door ze te bundelen ontstaat er een overzicht dat vraagt om reflectie.

Tekst Merel Pit

Architectuurkritiek gaat vaak over trends of nieuwe gebouwtypes waarbij de (sociaal)economische en politieke context waarin ze zijn ontstaan wordt geanalyseerd. Zelden wordt er over details geschreven, terwijl juist de kleinste componenten van een gebouw veelzeggend zijn.

Dat gebouwdetails klein zijn, maakt ze niet onbenullig. Verre van zelfs. Want een gebouw zonder goed doordachte details blijft een schema. Een fysiek geworden idee dat wellicht lof oogst tijdens pitches en op impressies – en misschien zelfs van veraf –, maar dat eenmaal dichtbij weinigzeggend is.

Aanraken, gebruiken en bewaren

Goede details zorgen ervoor dat je een gebouw wilt aanraken, gebruiken en bewaren. Of het nu een huis, een school, een kantoor of een winkel is. Deze kleine bouwstenen zijn doorslaggevend als het gaat om het bestaansrecht en de toekomst van het gebouw.

Dat de hoeveelheid details in een gebouw eindeloos is, toont Van Eig met deze publicatie overtuigend aan. Net als je halverwege het boek denkt ‘nu zijn de belangrijkste wel de revue gepasseerd’, komt ze weer met een ander voorbeeld dat ook aandacht verdient. Hoe de trap het best ronddraait of waarom balkonhekjes beter van beton kunnen zijn dan van glas.

Van Eig kan tot haar dood over details schrijven, zei ze. Ik hoop dat ze dat doet! Maar voor nu moeten we het doen met deze bundeling besprekingen, aangevuld met waardevolle essays van Violette Schönberger en Mark Pimlott en een nawoord van Hans van der Heijden. Daarmee wordt het detail in een wetenschappelijk, historisch en toekomstig perspectief geplaatst.

Het Detail is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

Lees ook:

Beursprijsvraag 1884 ontwerp Sanders en Berlage. Beeld Stadsarchief Amsterdam

Theodor Sanders: Berlages vergeten compagnon, architect en...

Waarom Hein Berlage de geschiedenis in is gegaan als een van de bekendste Nederlandse architecten en Theodor Sanders haast is vergeten, was voor architectuurhistoricus Arjan den Boer een raadsel. Samen runden deze architecten eind negentiende eeuw het bureau Sanders en Berlage. Den Boer besloot een boek te schrijven over de vergeten compagnon die zich inzette voor grote maatschappelijk veranderingen.

Autonoom: 100% Carel Weeber. Beeld Pim Top

100% Carel Weeber: Boek over 'de slechtste architect van Nederland'

Carel Weeber maakte ruzie met Aldo van Eyck en Herman Hertzberger en is ooit door zijn eigen collega's uitgeroepen tot slechtste architect van Nederland. Architectuurhistoricus Wouter Vanstiphout is gefascineerd door deze eigenzinnige architect en zijn oeuvre. Hij schreef 'Autonoom: 100% Carel Weeber', dat afgelopen vrijdag uitkwam.

Wisseling van de Wacht. Beeld Uitgeverij Blauwdruk

Wisseling van de Wacht: een lijvig boek over de potentie van de...

De Hollandse Waterlinies zijn omvangrijk en slingeren over een afstand van 200 kilometer van Amsterdam, via Utrecht naar de Biesbosch. Omvangrijk is ook het boek dat over de Waterlinies is verschenen naar aanleiding van de Unesco Werelderfgoedstatus in 2021. Met honderden foto's, tientallen kaarten en reflecties van onder anderen Eric Luiten en Bernard Colenbrander.

Omslag Shift architecture urbanism - Domūs Houthaven, Amsterdam. Beeld Pim Top

Jaarboek Architectuur in Nederland duidt 0,15 procent van de totale...

Hoe staat het ervoor met de Nederlandse architectuur? In de 37e editie van het Jaarboek Architectuur in Nederland heeft de gedeeltelijk nieuwe redactie de stand van zaken vastgelegd in een nieuwe redactionele opzet, waarbij de essays een duidelijke link hebben met de geselecteerde projecten. Tekst en beeld focussen vooral op het gebruik van de projecten dan op de technische beschrijving.