Architecten optimistisch over gevolgen coronacrisis
Den Haag Centrum in tijden van corona. Beeld Oscar de Wilde

Architecten optimistisch over gevolgen coronacrisis

Door Harm Tilman - Vanwege de coronacrisis wordt door de architectuurwereld een grote omzetval verwacht. Dat lijkt in de maand maart nog mee te vallen, zoals duidelijk wordt uit de Bouwmonitor, een gezamenlijk project van USP Marketing Consultancy en Vakmedianet.

Voor veel architecten is op dit moment de grootste zorg niet het op peil houden van de productie, maar het managen van de vraaguitval. Uit de Bouwmonitor, een gezamenlijk project van USP en Vakmedianet, blijkt de omzetval onder architecten in maart 2020 echter mee te vallen.

Daling omzet door corona

Volgens de Bouwmonitor van USP en Vakmedianet wordt de architectuur getroffen door een omzetdaling in maart 2020

Voor zo’n 52% van de architecten is de omzet in maart 2020 gelijk gebleven, terwijl bij 24% de omzet is gedaald en bij 13% gestegen. Over de gehele linie is het saldo daarmee een omzetdaling van 11 %. In de gehele bouw zijn in vergelijking met de architectuur, vooral de vastgoed- en de afbouwsector zwaarder getroffen.

Teruglopende investeringen en vergunningen

Welke opdrachtgevers annuleren in de maand maart projecten? Bron Bouwmonitor van USP en Vakmedianet

Als oorzaak voor deze terugval, zijn de teruglopende investeringen en de vergunningen aan te voeren. Uit het onderzoek blijkt, dat de afgifte van bouwvergunningen onder druk is komen te staan. Vooral ontwikkelaars ondervinden de gevolgen hiervan. Naast particulieren en bedrijven, worden door beleggers en investeerders flink wat projecten geannuleerd.

Effecten in de bouwketen

De omzet daalt vooral aan het begin en einde van de bouwketen Bron Bouwmonitor van USP en Vakmedianet

Bij elkaar zorgen de teruglopende bouwinvesteringen en de haperende verlening van bouwvergunningen vooral in het begin van de bouwketen voor de nodige problemen.

Gevolgen van coronacrisis

Omzetverwachting voor april 2020 Bron Bouwmonitor van USP en Vakmedianet

In het onderzoek is ook de omzetverwachting voor de maand april gemeten. De gevolgen van de coronacrisis laten zich hier al meer gelden. Twee op de drie bureaus verwacht deze maand een lagere omzet dan in april van afgelopen jaar. Liefst 64% denkt dat de omzet zal dalen, terwijl zo’n 29% rekening houdt met een gelijk blijvende omzet. Dit is overigens conform de omzetverwachtingen in de overige sectoren van de bouw.

Redelijk gevulde orderportefeuilles

Architecten kunnen nog 2 tot 6 maanden vooruit Bron Bouwmonitor van USP en Vakmedianet

De orderportefeuilles van architecten op dit moment nog redelijk gevuld. Uit het onderzoek blijkt dat een derde van de architecten nog 2-3 maanden vooruit kan en een derde 4-6 maanden. Onder aannemers ligt dat beter. In deze sector heeft 20% een goed gevulde portefeuille van een jaar of meer. De afbouwsector bevindt zich al in de gevarenzone. Bij 15% is er niet langer dan een maand nog werk op de plank.

Stagnatie, geen recessie

Bouwwereld verwacht geen langdurige recessie maar wel een stagnatie Bron Bouwmonitor USP en Vakmedianet

Het onderzoek schetst een optimistischer beeld dan je op grond van de berichtgeving van de afgelopen weken zou verwachten. Dat zie je ook terug in de toekomstverwachting die ontwerpers koesteren. Driekwart van de architecten verwacht dat de economie de komende 6-12 maanden sterk zal worden beïnvloed door de Covid-19 pandemie, maar dat daarna stagnatie of een trage groei zal optreden. Maar weinig architecten verwachten een echte, langdurige recessie.

Dit is het eerste deel van een maandelijkse serie waarin de redactie van de Architect de marktontwikkeling in de architectuur bijhoudt op basis van de Bouwmonitor. Dit initiatief van USP Marketing Consultancy en Vakmedianet onderzoekt de gevolgen van de corona-crisis voor de gehele bouwsector.

Lees ook

Harm Tilman (1954, Rotterdam) is auteur, docent, moderator en zelfstandig redacteur op het gebied van architectuur en stedenbouw. Tot 2021 was Harm hoofdredacteur van het de Architect. Daarvoor werkte hij o.a. als coördinator en docent stedenbouwkunde aan de Academie van Bouwkunst Rotterdam.

Rien Korteknie. Beeld Hanna Veltman

Rien Korteknie: 'De Belgische architectuurcultuur kan leren van de...

Het bureau Korteknie Stuhlmacher ontstond 23 jaar geleden per toeval met een tentoonstelling in Malmö, Zweden. Sindsdien proberen oprichters Mechthild Stuhlmacher en Rien Korteknie 'gebouwen te maken met karakter'. In de podcast 'Over Architectuur Gesproken' vertelt Korteknie hoe ze dit doen, waar de voorliefde voor particuliere woonopgaven vandaan komt en waarom ze aangezien worden als 'een Belgisch bureau'.

Collegezalengebouw door Civic Architects. Beeld Stijn Bollaert

Mooi is een mening

Dynamische gevels, interieurs met een hoge belevingswaarde en woonkamers die een visuele verbinding aangaan met de omgeving; architecten zijn er gek op. Michelle Gulickx noemt het moddertaal: 'zinsneden die zo multi-interpretabel zijn dat je geen idee hebt wat er wordt bedoeld'.

Jelmer Buurma en Sneha Dugar bij het Paviljoen buurttuin Zoete Aarde in Zoetermeer, ontworpen in opdracht van stichting Zoete Aarde, is met kalkhennep en hout door vrijwilligers gebouwd. Beeld Loes van Duijvendijk

Start-up Buurma Dugar Architects: 'Als architect moet je werk toch...

Geen website, een summiere Instagrampagina en slechts wat lokale berichtgeving over hun paviljoen in Zoetermeer. Alles rondom Buurma Dugar Architects heeft iets mysterieus. Wel wisten Jelmer Buurma en Sneha Dugar met het paviljoen door te dringen tot de Next Step Ahead Group van de BNA én sleepten ze een nominatie binnen voor de Abe Bonnema Prijs voor Jonge Architecten 2024. Dugar: 'Peter Zumthor heeft ook geen website.'

Beeld David Meulenbeld

Hou op met moddertaal! En ontwerp ook geen 'transparante plinten' meer

Architecten gebruiken volgens Ariadne Onclin en Michelle Gulickx veel onduidelijke termen. Dat leidt tot verwarring en loze beloftes. Ariadne ziet bijvoorbeeld dat 'transparante plinten' al te vaak verworden tot meterslange gevels vol plakfolie. Michelle pleit voor verandering: stop met moddertaal, maar gebruik heldere, toegankelijke taal die het ambacht verdient.