Naast de individuele vrijheid zijn deelnemers ook zelf verantwoordelijk voor de collectieve ruimte. Alle initiatieven samen moeten uiteindelijk resulteren in een goed functionerend gebied. Om de leefbaarheid van de collectieve ruimte te beschermen zijn er voor het gebied inrichtingsprincipes opgesteld. Zo zal elke kaveleigenaar naast bebouwing ook een stuk van de openbare weg, een deel van het publieke groen en een groot stuk landbouwgrond moeten realiseren. Ook de waterhuishouding, energievoorziening en afvalverwerking worden op het eigen kavel verzorgd. Deze principes richten zich aan de ene kant op het behoud van het landschappelijk en agrarisch karakter van het gebied en aan de andere kant op de ontwikkeling van een goed functionerend collectief gebied waar de bereikbaarheid goed is geregeld en waar de bewoners zo veel mogelijk zelfvoorzienend zijn qua energie, watervoorziening, afvalverwerking en voedsel. Ook wanneer Oosterwold volgens verwachting tot een stadsdeel met 15.000 nieuwe woningen, 26.000 nieuwe banen en 400 hectare nieuw landschap uitgroeit.
Evolutie
Het is de bedoeling dat het gebied zich op een organische manier ontwikkelt, dat er verschillende kavelvormen en bebouwingsvormen zullen ontstaan en dat er voldoende ruimte voor toekomstige transformaties overblijft. Maar diversiteit en creativiteit kunnen niet worden gepland. MVRDV ziet dit project dan ook als een interessant sociaal en ruimtelijk experiment; begint de ontwikkeling met individuele kavels, die zo ver mogelijk van elkaar afgaan liggen of juist met clusters van kavels bij bepaalde belangrijke knooppunten? MVRDV gaat uit van een evoluerend ontwerpproces, waarin ruimte is voor nieuwe inzichten en eventuele aanscherping van principes.
Geïnteresseerden moeten de projectwebsite van Almere Oosterwold in de gaten houden en voorlopig nog geduld hebben. De gemeenten Almere en Zeewolde en het RVOB zijn nu bezig met het aanstellen van een projectleider, die vanaf oktober 2012 de intergemeentelijke structuurvisie zal gaan opstellen. Zodra deze klaar is, zal er, vermoedelijk in het voorjaar van 2013, een oproep voor aanmelding van belangstellende (groepen) doe-het-zelvers worden uitgebracht. Vervolgens zal de gebiedsregisseur, namens de betrokken gemeenten,voor een harmonieuze integratie van de verschillende individuele en collectieve plannen moeten zorgen. Op dit moment is het nog niet mogelijk om ergens de lijst met de tot nu toe tien bij de gemeente Almere aangemelde belangstellenden en hun ideeën te bekijken. Ook is het nog onduidelijk of je straks werkelijk een willekeurige locatie, kavelvorm, kavelgrootte en programma mag realiseren en tegen welke prijs je de daarvoor benodigde grond mag aanschaffen.1
Principes
Dit najaar is het project op de Architectuur Biënnale in Venetië te bekijken. Op de manifestatie 'Making Almere’ in Almere Centrum kunnen bezoekers het spel 'Play Oosterwold’ spelen.2 Naar aanleiding van het spel zijn een aantal interessante observaties naar voren gekomen, die wellicht behulpzaam zullen zijn bij het opstellen van de structuurvisie. Zo kent het aanleggen van een openbare weg op basis van eigengrond percentages vele haken en ogen. Het leidt ofwel tot te weinig of te veel wegen, conflicten over kostenverdeling tussen de buren, maar ook tot de positieve neiging om zo veel mogelijk van de bestaande wegen gebruik te maken en zo veel mogelijk samen te werken. Een combinatie van principes die toegankelijkheid waarborgen en principes die de verhouding tussen totale investering en de aanleg van de openbare weg in balans brengen zou hier wellicht beter van dienst zijn. Het zou ook handig zijn om principes op te stellen die de rechten van de pioniers beschermen. "Als je een outdoor themapark opzet, wil je dat er goede afspraken gemaakt worden met de naastgelegen varkenshouderij met bijbehorende stankcirkels” , aldus Ekim Tan van Play the City. Het spelen van het spel heeft daarnaast laten zien dat er grote verschillen heersen voor wat betreft de grondprijsverwachtingen tussen aan de ene kant het RVOB (eigenaar van 50% van de gronden in Almere Oosterwold) en aan de andere kant de gemeente Almere en de particuliere investeerders.
