De selectie bestaat uit plannen die inspelen op de meest urgente kwesties van onze tijd: van bevolkingsgroei, woningnood en sociale ongelijkheid tot milieuproblemen en klimaatverandering. De plannen onderscheiden zich door de manier waarop ze bijdragen aan zowel een leefbare stad als aan welzijn en welvaart van de samenleving.
Het is vervolgens aan de jury hoe ze invulling geven aan het criteria dat de ingediende plannen grotendeels uitgevoerd moeten zijn. Want wanneer is een stuk stad nou af? De onafhankelijke jury - onder leiding van Edzo Bindels - gaat nu al deze projecten bespreken en komt in september met een shortlist van drie projecten. Afhankelijk van in hoeverre ze uitgevoerd zijn worden deze projecten ook bezocht. Op 18 november wordt tijdens een feestelijke uitreiking de winnaar bekend gemaakt.
De ARC21 Stedenbouw Award wordt mede mogelijk gemaakt door MBI
Onderstaand vind je, in willekeurige volgorde, de 15 projecten die die zijn geselecteerd.
Klevarie Maastricht – Humblé Martens & Willems
Het stedenbouwkundige plan voor de herontwikkeling van het Klevarieterrein in Maastricht werd ontworpen in 2006, als winnende inzending van een meervoudige opdracht, in opdracht van zorginstelling Envida. Het voormalige ziekenhuisterrein aan de rand van de historische binnenstad kon transformeren in een nieuw woongebied gemengd met zorgfuncties. Humblé Martens & Willems kozen ervoor dit niet als een nieuwe wijk maar als voortzetting van het stadspark te zien.
The Unbound, Amsterdam – Felixx Landscape Architects & Planners
The Unbound is een kleinschalig boutique hotel aan de rand van Amsterdam. Gelegen in het groene polderlandschap presenteert het ontwerp van Felixx Landscape Architects & Planners zich als een hedendaagse buitenplaats, een City Escape, waar de stedeling in een natuurlijke omgeving tot rust en bezinning kan komen. Deze buitenplaats bestaat uit een centraal gebouw met bar, restaurant, receptie en lodges, omgeven door een publieke natuurtuin van 4,9ha.
Little C, Rotterdam – CULD
Little C door CULD viert hoog stedelijk, informeel wonen in een woongebied waarin stedenbouw, architectuur en buitenruimte elkaar in één verhaal versterken. Een nieuw stuk stad dat vanaf de oplevering prettig, doorleefd en tijdloos aanvoelt en dat als een puzzelstuk verschillende stadsdelen aan elkaar hecht. Het bestaat uit een mix van ca. 350 woningen, kantoren en overige functies op een waterfront locatie.
Herstel Catharijnesingel, Utrecht – OKRA Landschapsarchitecten
Het herstel van de singelstructuur rond de binnenstad van Utrecht is een belangrijk onderdeel van het Masterplan Stationsgebied van OKRA Landschapsarchitecten. De singelstructuur is hersteld door de gracht opnieuw te graven waar deze in het verleden is gedempt. Sluitstuk van het herstel is de Catharijnesingel-Zuid. De Catharijnesingel is weer een plek waar je fijn kunt verblijven. In september 2020 is het laatste deel van de singel officieel geopend voor publiek en kan er weer een rondje om de stad worden gevaren.
Rotterdamsebaan, Den Haag – Paul de Ruiter en Benthem Crouwel
Deze nieuwe toegangsweg, een ontwerp van Paul de Ruiter Architects en Benthem Crouwel Architects en Landschapspartners verbindt de Centrumring van Den Haag met snelwegen A4 en A13. Onderdeel van de Rotterdamsebaan is de 1,8 kilometer lange Victory Boogie Woogietunnel. Daarnaast omvat het project een dienstgebouw dat zijn eigen energie opwekt door zonnepanelen en een gestroomlijnde voetgangersbrug die weerszijden van de Rotterdamsebaan verbindt.
De Nieuwe Stad, Amersfoort – ZUS
In 2013 kocht Schipper Bosch de Prodentfabriek van Unilever en doopte het complex om tot De Nieuwe Stad. Met de Prodentfabriek als uitgangspunt en katalysator wordt het hele gebied getransformeerd. In co-creatie met de gemeente Amersfoort, stedenbouwkundig bureau ZUS, een alliantie bestaande uit belangrijke stakeholders en bewoners wordt er gebouwd aan de een innovatieve microstad: authentiek en avontuurlijk, met rijke historie en heel veel toekomst.
Tuinwijk Stuivenberg, Antwerpen – De Nijl Architecten
Het herontwerp van deze tuinwijk in Antwerpen had twee praktische opgaven: de inpassing van enkele verkochte huizen en de toevoeging van appartementen. De Nijl Architecten heeft dit gegeven benut om de stedenbouwkundige structuur te versterken en de sociale tuinwijk beter te hechten aan de omgeving. Goede woningen in de luwte van de stad, een waardige woonplek voor de smalle beurs. Een thuis om trots op te zijn.
Geestwater, Lisse - DELVA Landscape Architecture/ Urbanism (nog niet online).
Masterplan Hembrug, Zaandam – BURA urbanism & Strootman Landschapsarchitecten
Het Hembrugterrein kan worden beschouwd als een industrieel landgoed, dat vanwege de militair industriële activiteiten decennialang van de buitenwereld afgesloten was. Kern van dit Masterplan van BURA urbanism & Strootman Landschapsarchitecten is: behoud en versterking van de eenheid, de ruimtelijke kwaliteiten en de relatie met het water centraal stellen, bestaande gebouwen en artefacten behouden en een nieuwe laag toevoegen.
Hoefkwartier in Amersfoort - Karres en Brands
De Hoef West in Amersfoort is nu nog een monofunctioneel kantoorgebied is in ontwikkeling naar een moderne en bruisende stadswijk: het Hoefkwartier. Karres en Brands heeft het stedenbouwkundige plan ontwikkeld om het gebied geleidelijk aan te transformeren naar een gemengde, inclusieve stadswijk. De realisatie van minimaal 2500 nieuwe woningen gecombineerd met het behoud van 5000 banen maken het Hoefkwartier tot één van de grootste regionale gebiedsontwikkelingen in Nederland.
Merwede, Utrecht – BURA urbanism, OKRA landschapsarchitecten
Merwede wordt het voorbeeld van een duurzame en gezonde stedelijke ontwikkeling in Utrecht. Merwede bestaat uit 6.000 woningen en circa 100.000 m² aan voorzieningen. De wijk in forse dichtheid wordt groen, autovrij en duurzaam. Merwede is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, werken, wonen en leven. De wijk biedt goed en betaalbaar wonen in een levendige stadswijk voor iedereen.
Masterplan Schinkelkwartier, Amsterdam – Ziegler|Branderhorst
Hoe transformeert Ziegler|Branderhorst een geïsoleerd, monofunctioneel (werk)gebied – belemmerd door grote milieuhinder en doorsneden door spoordijken, snelwegen, watergangen – naar een gemengde wijk voor 22K nieuwe inwoners en 45K arbeidsplaatsen? Hoe ontwerp je een gebalanceerde verdichting op basis van de Amsterdamse referentienormen voor sport, groen, scholen, etc.
Wijpark/Wibautplein, Schiedam – ECHO Urban Design & KOW architecten
ECHO Urban Design ontwikkelt 132 woningen en 160 parkeerplaatsen voor een mix van bewoners op Wibautplein (Schiedam), aansluitend bij de identiteit van de stempels en stroken van de omliggende wederopbouwbuurten en mét behoud van gebruik en informele sfeer ontstaan in het gesloopte gebied. De nieuwe sportveldjes, moestuin en natuurspeeltuin moeten binnen het nieuwe plan terugkeren. Verhouding bouw:groen is 60:40.
Spoorzone Dordrecht – Mecanoo
Dordrecht is een stad met een lange historie en kreeg in 1220 als eerste stad van Holland stadsrechten. De stad en de regio groeien en staan voor grote ruimtelijke opgaven. De visie van Mecanoo voor de Dordtse Spoorzone schetst een toekomstbeeld voor de stad in 2040. Het verbeeldt de ruimtelijke kansen van de stad op het gebied van goede bereikbaarheid, klimaatadaptatie, sociaal-economische ontwikkelingen.
Park Laagraven, tussen Nieuwegein, Houten en Utrecht – Flux landscape architecture
Het gebied tussen Nieuwegein, Houten en Utrecht dreigt in de toekomst te worden bestemd als woningbouwlocatie. Flux komt met een alternatief plan, waarin de potentie van dit gebied als landschapspark en groene long voor metropoolregio Utrecht volledig wordt benut. Park Laagraven biedt een nieuwe benadering van landschappen in een de context van steeds verdere verstedelijking in de Provincie Utrecht.
ARC21 Stedenbouw Award
De ARC Stedenbouw Award beloont stedenbouwkundige en landschappelijke plannen die zich onderscheiden in kwaliteit en innovatie. We zoeken naar plannen die inspelen op de meest urgente kwesties van onze tijd: van bevolkingsgroei, woningnood en sociale ongelijkheid tot milieuproblemen en klimaatverandering.
De Award wordt toegekend aan dat plan op elke schaal (van pleinmeubilair tot regionaalplan) dat een positieve impact heeft - of zal hebben - op de fysieke of milieukwaliteit van een gebied en/of op het economische en sociale welzijn van een gemeenschap. De ingediende plannen dienen grotendeels uitgevoerd te zijn. De plannen onderscheiden zich door de manier waarop ze bijdragen aan zowel een leefbare stad als aan welzijn en welvaart van de samenleving. Belangrijk is dat de opdrachtgever achter de inzending staat.
Prijsuitreiking
De winnaars van de ARC21 Awards worden op 18 november 2021 bekend gemaakt via een live event. Mocht dit door opgelegde maatregelen van de overheid niet mogelijk zijn dan wordt de uitreiking uitgesteld tot het voorjaar van 2022.
