Uit het juryrapport:
De jury van de ARC22 Oeuvre Award begon haar taak met een verkenning van wat de ARC22 Oeuvreprijs eigenlijk betekent, ook in relatie tot de andere oeuvreprijzen die er zijn, zoals de BNA Kubus en de Grote Maaskantprijs. De persoonlijke uitgangspunten van de juryleden vormden daarmee als vanzelf ook de zoekcriteria.
“Voor mij gaat deze prijs over een positieve bijdrage over een langere periode. Wat heeft de persoon of het bureau in kwestie ons gegeven waardoor onze leefomgeving beter of prettiger geworden is? En wat is de betekenis daarvan voor de toekomst, bijvoorbeeld in de vorm van tijdloze schoonheid, het samenbrengen van mensen of vanzelfsprekende, slimme duurzaamheid?”, aldus voorzitter Karin Laglas.
Voor mij gaat deze prijs over een positieve bijdrage over een langere periode. Wat heeft de persoon of het bureau in kwestie ons gegeven waardoor onze leefomgeving beter of prettiger geworden is? ”
Bert Dirrix vroeg aandacht voor ontwerpers en onderzoekers die bij herhaling blijk geven van een belangwekkend oeuvre in wording, uitgedaagd door het actuele economische-maatschappelijke en politieke discours. “Welke culturele waarden kunnen toegekend worden aan begrippen zoals vernieuwen, verbinden, verdichten en vergroenen?”
Indira van ’t Klooster zocht een gamechanger. “Personen die in de schijnwerpers of in de luwte, met geduld en doorzettingsvermogen werken aan het creëren van kwaliteit waar die eerst niet was. Mensen die een nieuwe blik werpen op wat we altijd gewoon hebben gevonden, of zelfs helemaal over het hoofd hebben gezien.”
Criteria
Deze verkenning leidde tot vier duidelijke criteria waaraan de winnaar van de ARC22 Oeuvre moest voldoen. De winnaar is een persoon die:
- over een langere termijn blijk heeft gegeven van een voorbeeld stellend oeuvre
- zich een wegbereider, vernieuwer en/of denker heeft betoond, die los van de waan van de dag het ontwerpvak verder helpt of heeft geholpen
- zich verhoudt tot de politieke, maatschappelijke en economische uitdagingen van deze tijd door daar (nieuwe) culturele waarde aan toe te voegen
- op een positieve manier betekenisvol is voor de maatschappij en voor de mensen die daarin leven
De jury kwam tot vier mogelijke kandidaten, wier oeuvre nader werd onderzocht. Na rijp beraad koos de jury voor een ontwerper met een breed oeuvre: unaniem en met veel plezier en bewondering reikt de jury de Oeuvre Award uit aan Petra Blaisse!
Bekijk de video van de bekendmaking
Loopbaan
Blaisse begint haar loopbaan in 1978 in het Stedelijk Museum in Amsterdam, bij de afdeling Toegepaste Kunsten. Vanaf 1986 werkt ze als freelance tentoonstellingsontwerper en worden meerdere installaties en architecturale werken onderscheiden. Gaandeweg verschuift haar focus naar het interieur en het landschap en in 1991 richt ze de ontwerpstudio Inside Outside op. Steeds vaker werkt ze samen met verschillende disciplines, wat leidt tot projecten van toenemende verfijning, ambitie en schaal.
Los van de schaal hebben de ontwerpen van Petra Blaise vaak betrekking op de publieke ruimte en kenmerken zich door het ensceneren van ontmoeting en interactie. ”
Met haar ontwerpen bevraagt Blaisse de relatie tussen interieur en exterieur op een nieuwe manier. Los van de schaal hebben haar ontwerpen vaak betrekking op de publieke ruimte en kenmerken zich door het ensceneren van ontmoeting en interactie. Haar landschapsontwerpen kenmerken zich door zorgvuldig geselecteerde plantensoorten, gebaseerd op het type groei en bloei en passend bij het programma van de plek. In het interieur werkt ze daarvoor veel met textiel en licht. Met gordijnen bakent ze op een architectonische manier ruimtes af. Maar anders dan in de architectuur zijn de begrenzingen van deze ruimtes niet hard, maar zacht. Niet statisch, maar aanpasbaar.
LocHal in Tilburg: een ware huiskamer voor de stad
Voor haar ontwerpen werkt Blaisse samen met verschillende architecten en ontwerpers. Goed voorbeeld van een vruchtbare samenwerking is het ontwerp voor de LocHal in Tilburg (2014-2019). Samen met architectenbureau Civic Architects en renovatiespecialisten Braaksma & Roos heeft Inside Outside voor de voormalige locomotiefhal een ruimtelijk concept gemaakt dat binnen en buiten, het interieur en het stedelijk landschap, met elkaar verbindt. Essentieel voor het functioneren van het trappenlandschap zijn de op maat geweven gordijnen die over de volledige hoogte van de hal de tijdelijke ruimtes definiëren. Als de gordijnen verschuiven, verandert het licht en de sfeer. Mede dankzij deze interventie is de LocHal een ware huiskamer voor de stad geworden.
Biblioteca degli Alberi in Milaan (It): een nieuw type park
Ook in Milaan bevindt zich dankzij een ontwerp van Blaisse een huiskamer van de stad. Het is park Biblioteca degli Alberi (2008-2018), oftewel Bibliotheek van Bomen. Het is een moderne versie van de botanische tuin met een gevarieerd cultureel programma. Als openbare plek voor ontmoeting en interactie verbindt het park alle gebieden en bewoners eromheen. Het resultaat van al die verbindingen is een raster van paden die elkaar overlappen en kruisen. Samen met de onregelmatige velden ertussen en de hoogteverschillen worden verkeerstunnels en straten overbrugd en geluidsbarrières gecreëerd. Met de Biblioteca degli Alberi heeft Inside Outside een nieuw type park toegevoegd aan het stedelijk landschap van Milaan.
Onderzoekende houding
Typerend voor Blaisse is haar onderzoekende houding. Zo deed haar bureau in 2014-2015 al onderzoek naar buitengordijnen met geïntegreerde zonnecellen die zonlicht omzetten in elektriciteit. Na veel testen is in 2015 het eerste prototype Solar Curtain geproduceerd: een gebreid gordijn dat een redelijke hoeveelheid energie opwekt, bijvoorbeeld voor airconditioning of verlichting. Vorig jaar rondde ze het onderzoek Nature Soil af, waarbij ze onderzocht hoe de bovengrond met de ondergrond kan worden verbonden. Nu de wereld wordt geconfronteerd met klimaatverandering en afnemende biodiversiteit is een beter begrip van onze ondergrond noodzakelijk, vooral op het gebied van landschapsarchitectuur en stedenbouw.
Tenslotte werkt Blaisse aan een zelf-geïnitieerd onderzoek genaamd Bioreceptive Textiles. Het doel is materialen te ontwikkelen die de milieukwaliteit van steden en ruimtes verbeteren. Hiervoor worden bestaande materialen of stoffen gemengd met levende organismen, zoals algen, schimmels, korstmossen en mossen. Door deze piokolohydrische, plantaardige organismen te laten groeien op dode bouwmaterialen kunnen ze worden ingezet om inactieve oppervlakken wateroverlast of luchtvervuiling te verminderen.
Continuering oeuvre
Het werk van Blaisse voegt iets essentieels toe aan onze gebouwen, steden en landschappen. Doordat de schaal waarop ze werkt steeds groter wordt, krijgt haar werk steeds meer maatschappelijke impact. De jury is dan ook verheugd te zien dat de continuering van haar oeuvre is gewaarborgd door de opvolging binnen het binnen het bureau met Aura Luz Melis en Jana Crepon. Blaisses’ werk was vijftien jaar geleden actueel, bijzonder en inspirerend en dat is het nu nog steeds.
