Zonlicht breekt donkere architectuur open
Woning C in Zedelgem: een goed voorbeeld van hoe in een eerder klassiek gebouw screens ook esthetisch en succesvol kunnen geïntegreerd worden. Foto: The Art of Living

Zonlicht breekt donkere architectuur open

Er zijn weinig grotere pleitbezorgers voor zonwering te vinden dan Dirk Moerman en Levi Deryckere van Demo+ Architecten. Zij zweren bij een optimaal comfort voor de bewoners en gebruikers van hun projecten en zetten dan ook volop in op Renson screens. Zo ook bij Woning C in Zedelgem, een klassieke Vlaamse langgevelhoeve die een ingrijpende renovatie onderging. Over hun streven naar optimale daglichtinval mét aandacht voor zonwering een gesprek met architect Levi Deryckere.

‘Uiteraard is daglicht zeer belangrijk in de hedendaagse architectuur. Wij proberen de grens tussen binnen en buiten te laten verdwijnen via grote raampartijen om zo licht binnen te trekken. Maar daarbij moet je altijd incalculeren dat het risico op oververhitting moet geneutraliseerd worden. Wij zijn ook altijd al voorstander geweest van “actieve gevels”, waarbij screens worden gebruikt om het hittegevaar te beheersen. Ook 20 jaar terug was zonwering al hét stokpaardje van het kantoor. Dat zie je aan ons huidig kantoorgebouw dat we zelf hebben ontworpen en gebouwd: voldoende daglicht, maar doekzonwering aan de buitenkant voor wanneer het nodig is.’

Streng op hittemaatregelen

‘Oververhitting is een onderschat probleem. Medebestuurder Dirk hamert er vaak op dat men daar voldoende aandacht moet aan besteden… en terecht. Uiteindelijk moet de klant wonen in het esthetische ontwerp en dat gaat niet wanneer de binnentemperaturen te hoog oplopen. Screens zijn dan de beste oplossing. Wij proberen dat principe in al onze ontwerpen te integreren. Andere kantoren gaan doekzonwering misschien mijden omwille van de esthetiek of de complexiteit, maar wij nemen die meteen mee in ons ontwerp.’

Foto: The Art of Living
Foto: The Art of Living

Donkere architectuur opengebroken

‘Woning C is een zeer goed voorbeeld van hoe in een eerder klassiek gebouw screens ook esthetisch en succesvol kunnen geïntegreerd worden. Dit gebouw voorheen bestond uit een kakafonie van kleine ruimtes. Dat hebben we open getrokken; er werd volume gecreëerd onder de kap. De oorspronkelijk kleine ramen hebben we ook groter en verticaal gemaakt, met een klassieke touch. De bouwheer hebben we kunnen overtuigen om gebruik te maken van de zonwering. De combinatie doet geen afbreuk aan de charme en de stijl van deze typische Vlaamse hoeve. Woning C toont mooi aan hoe een oorspronkelijk ‘donkere’ en gesloten architectuur werd opengebroken met respect voor de historische verschijningsvorm én toch comfortabel leefbaar blijft met dank aan de screens. Wij hebben al die zaken verzoend in dit project.’

Licht binnen, warmte buiten

‘Wij zijn voor de consequente toepassing van screens in – bijna – alle projecten. Dat maakt een vast deel uit van onze architectuur. Als je een gezond gebouw wil, moet je in eerste instantie de warmte ook buitenhouden. Pas daarna kunnen er binnen nog meer technieken toegevoegd worden om het leefcomfort te verhogen. Dat is ook binnen een ecologische context de juiste keuze.’

Op beide oren slapen

‘Standaard schrijven wij Renson voor. Simpelweg omdat Renson alle vakjes van de checklist aantikt. Om te beginnen zijn ze pionier; hun R&D-afdeling is steeds de eerste om nieuwe zaken te ontwikkelen terwijl de concurrentie op achtervolgen is aangewezen. Qua design zijn de screens eveneens baanbrekend, met een minimalistisch ontwerp zonder zichtbare schroeven. Wij zijn ook tevreden van de kwaliteit van de producten. Dat is belangrijk zodat er achteraf geen klachten komen. En als dat al zou voorvallen, is er ook nog de fabrieksgarantie. Het is een zegen dat zowel architect als klant op hun beide oren kunnen slapen. Naar montagegemak toe is alles eveneens zeer goed uitgedacht, met toegankelijkheid van buitenaf. Renson is ook niet vies van een uitdaging op vlak van afmetingen en het opzoeken van de productlimieten. Daarin vinden wij elkaar.’

Foto: Renson
Foto: Renson

Integratie

‘Op het vlak van doekzonwering zijn de details niet onbelangrijk. Hoe meer de zonwering direct kan geïntegreerd worden in het geheel, hoe beter. Mooi wegwerken is de boodschap zodat die – met de doeken opgerold – van binnenuit zo goed als onzichtbaar is. Dat is ook waarom we dat van bij het begin meegeven aan de bouwheer. Zo komt er achteraf geen kunst- en vliegwerk aan te pas om dan nog screens te plaatsen.’

Futureproof metamorfose

‘Woning C in Zedelgem onderging een totale metamorfose. Het was een zeer ingrijpend en intensief ontwerp, ook qua opvolging. Technisch waren wij beperkt omdat de hoeve in een landbouwzone nu een woonfunctie heeft en dus zonevreemd is. Bijbouwen mocht niet dus moesten we binnen het bestaande volume blijven. Het resultaat – veel ruimtelijker, veel meer licht – mag er best zijn. De wirwar aan kleine ruimtes en niveauverschillen voorheen hebben we opengewerkt en zo is de woning futureproof.‘

Dit artikel is gesponsord door Renson.

De Fierensblokken in Antwerpen, door Happel Cornelisse Verhoeven architecten en Molenaar&Co. Beeld Karin Borghouts

Ninke Happel: 'De woonkwaliteit van de Fierensblokken was nooit in...

Samen met Molenaar&Co werkte Happel Cornelisse Verhoeven aan de renovatie van de Antwerpse Fierensblokken, in 1938 ontworpen door de Belgische architect Gustav Fierens. Bouwtechnisch leken de panden na tachtig jaar versleten maar activistische buurtbewoners kwamen in opstand tegen sloop. Happel: 'Als je nu de woonkwaliteit ziet, die hadden we nooit in nieuwbouw kunnen realiseren.'

Marie-José Van Hee. Beeld Klaas Verdru

Marie-José Van Hee krijgt als eerste vrouwelijke architect de Alvar...

De vijftiende Alvar Aalto-medaille is toegekend aan de Belgische architect Marie-José Van Hee. Ze is de eerste (individuele) vrouwelijke architect die de uitreiking in ontvangst neemt. De jury prijst haar breed scala aan projecten, van particuliere woningen tot openbare ruimtes en culturele gebouwen.

Project One Baelskaai: gevelbekleding in een duinlandschap

Project One Baelskaai: gevelbekleding in een duinlandschap

In de haven van Oostende staat One Baelskaai, hét boegbeeld van Oosteroever. Een gebouw met golvende terrassen die passen bij het duinlandschap en de zee. Ook de gevelbekleding sluit hier goed bij aan

Beeld Frank Hanswijk

50 jaar EGM architecten: 'We fungeren steeds vaker als regisseur van...

Het in Dordrecht gevestigde EGM architecten staat bekend om zijn ziekenhuizen en laboratoria, maar realiseert ook veel onderwijs- en kantoorgebouwen. Dit jaar bestaat het bureau 50 jaar. Hoe gaat EGM te werk en welke ambities heeft het bureau voor de toekomst? We vroegen het Roemer Pierik en Vincent Ketting, beiden partner bij EGM.