(Beoogde) aanpak
Baobab is een manifest voor transformaties in plaats van sloop. Het toont hoe gebouwen met verouderde functies unieke, creatieve woonruimtes kunnen creëren en een positieve impact kunnen hebben, op zowel sociaal als milieutechnisch vlak. Door veel van de originele structuur te behouden en duurzame ontwerpstrategieën te gebruiken, werd de milieu-impact van de transformatie laag gehouden.
Samenwerking met andere disciplines
Innovatieve concepten vereisen een hechte samenwerking tussen opdrachtgever, architect en adviseurs. Vanaf de start stonden leefkwaliteit en duurzame ambities centraal. De vorming van een bouwteam creëerde ruimte voor kennisuitwisseling, het leren van fouten en kruisbestuiving tussen ervaren en jonge professionals. Een geïntegreerd ontwerpproces ontstond, dat leidde to een haalbaar en toekomstgericht woongebouw. Voorbeelden van samenwerkingsthema’s: daglicht, zonnegevel, akoestiek,vegetatie.
Duurzaamheid
Duurzaamheid is zichtbaar en bepaalt de esthetiek van dit project. Het gebouw is volledig gasvrij en heeft de grootste zonnegevel in Europa binnen sociale woningbouw. 70 procent van de operationele energie is lokaal opgewekt. 1125 ton CO2 zijn bespaard door hergebruik van de bestaande betonnen en stalen elementen. Biobased en demontabele elementen zijn toegepast om de milieu-impact laag te houden. Een sedumdak, plantenbakken op de balkons en klimplanten langs de gevel bevorderen de biodiversity.
Materiaal en techniek
De betonnen draagconstructie en stalen elementen zijn hergebruikt en gecombineerd met biobased toevoegingen en zichtbare installaties. De gevel is hoogwaardig geïsoleerd met HSB-elementen en houten kozijnen. De industriële uitstraling van de gevel wordt benadrukt. Geperforeerde stalen panelen van de originele gevel zijn hergebruikt en gecombineerd met zonnepanelen als gevelbekleding. Houten wanden, trappen en minimale afwerkingen dragen bij aan een circulaire, expressieve interieur esthetiek.
Maatschappelijke impact
206 betaalbare studenteneenheden werden gecreëerd met dit project, die erg nodig zijn in universiteitssteden zoals Utrecht. Een verscheidenheid aan typologieën – zelfstandige studio’s en co-living appartementen – passen zich aan de verschillende levensstijlen van de gebruikers aan. Woningdichtheid is gecombineerd met ruime collectieve ruimten. Sociale cohesie en leefbaarheid waren een prioriteit: ontmoeting en gemeenschap faciliteren en eenzaamheid onder studenten aanpakken.
Fysieke impact
Zie duurzaamheidsparagraaf voor energie- en CO2-besparingen. Een massief volume dat ooit een probleem was (leegstaand, zonder leven), werd een antwoord op de huizencrisis, voorkomt sloopafval en bespaart CO2. Baobab’s transformatie benadrukt eerlijkheid en transparantie; door functionele elementen zoals de betonstructuur en de zonnegevel zichtbaar te maken, tonen we onze visie op een architectuur die streeft naar positieve impact, bewust gebruik van materialen en het opwekken van eigen energie.
Overig
Het bestaande gebouw had ongebruikelijke afmetingen voor een woonfunctie (grotere diepte en verdiepingshoogte). Deze vormden een kans voor het nieuwe ontwerp: unieke woonruimtes die in nieuwbouw bijna ondenkbaar zouden zijn met hoge plafonds, grote ramen, buitenruimtes en zelfs entresol-verdiepingen. De variaties in ruimte en woontypes creëerden een diverse en stimulerende ruimtelijke beleving; een op maat gemaakt ontwerp binnen de kaders van het bestaande gebouw.
