Afgestudeerd bij de unit Architecture, Urban Design and Engineering (AUDE) van de TU/e, ben ik verheugd dat er twee nieuwe hoogleraren zijn aangenomen: Jacob van Rijs en Tom Frantzen. Als alumnus vertel ik graag met trots waar ik ben opgeleid i.p.v. dat het schaamrood me op de kaken staat. Veelbelovend is dat beide geloven in een toekomst waarin wordt ingezet op het hergebruik en de herbruikbaarheid van gebouwen.
De 168 woningen in Vertical markeren een omslag in de transformatie van Sloterdijk, een wijk uit de jaren tachtig die tot nu toe louter uit kille kantoren en infrastructuur bestond. De gemeente was al begonnen Sloterdijk te verlevendigen met hotels en studentenhuisvesting, en nu is Vertical door Heijmans Vastgoed op een lege kavel nabij het station als eerste woningbouwproject gerealiseerd.
Biobased bouwen heeft overtuigingskracht én ruimte voor ontwikkeling nodig. Het woonhuis door Atelierfront van hout en leem in de polder tussen Utrecht en Zeist is daar een mooi voorbeeld van. De architecten wisten eerst de opdrachtgever en daarna ook de lokale aannemer te overtuigen van hun duurzame argumenten zonder dogmatisch te worden. Alle leden van het bouwteam konden zowel kennis opdoen als inbrengen.
Een belangrijke renovatie in de sociale woonwijk Luchtbal in Vlaanderen is van start gegaan, waarbij vier iconische woonblokken worden gerenoveerd. Het renovatieconcept richt zich op het behoud van de oorspronkelijke architectuur van de gebouwen, die deel uitmaken van het bouwkundig erfgoed van de wijk. De gebouwen werden ontworpen volgens het vooroorlogse CIAM-concept, met vrijstaande woonblokken op pilotis en een niet-dragende gevelconstructie bekleed met betonplaten ter hoogte van de sokkel en een parement van van gele en oranje baksteen voor de bovenbouw.
Jacob van Rijs en Tom Frantzen worden hoogleraar aan de unit Architecture, Urban Design and Engineering (AUDE) aan de TU Eindhoven. Hun benoeming volgt op een roerige periode waarna drie hoogleraren abrupt ontslag namen. Nu kijkt de unit vooruit. 'De komst van Tom en mij is een eerste stap die de toon zet in de transformatie van de AUDE-unit', aldus Van Rijs.
De oorspronkelijke bakstenen gebouwen van basisschool Edison waren vrijwel onherkenbaar na honderd jaar gebruik en aanpassingen. Het terugbrengen in de oorspronkelijke staat was echter geen optie, die is immers niet geschikt voor het moderne onderwijs. 'Door te herinterpreteren en niet restaureren', aldus projectarchitect Maurice Tjon a Tham, maakte Korteknie Stuhlmacher de school klaar voor een nieuwe eeuw basisonderwijs.
Opvallend zijn ze niet, de sociale woningbouwblokken op het Erasmusveld in Den Haag. Workshop Architecten tekende drie ingetogen blokken, met een evenwichtig grid van rode bakstenen. Toch is de architectuur bijzonder. De gevel is zelfdragend, dus zonder dilatatievoegen, geveldragers en thermische onderbreking. Het resultaat: expressieve ambachtelijke baksteenarchitectuur.
Opportuna, een woontoren van twintig verdiepingen door Office Winhov, steekt nogal af tegen de omliggende zee van laagbouw van Amsterdam Nieuw-West. En toch is de toren volgens architect Uri Gilad 'een eigentijdse ode' aan de wederopbouwarchitectuur die aan de basis ligt van deze snel verdichtende wijk.
Op dinsdag 15 april organiseert de Architect weer een nieuwe avond in Pakhuis de Zwijger waarin we de printeditie tot leven brengen. Centraal staan het vakmanschap van de architect en de traditionele bouwmethodes die een comeback maken in de architectuur. Jan Peter Wingender, Ivar van de Zwan, Anja Verdonk, Christina Eickmeier, Marita Bijlsma en Francine Houben komen spreken.
De grote winnaar van de twintigste eeuw is niet beton of staal maar isolatiemateriaal. Er is geen gebouw zonder isolatie en de isolatiepakketten worden steeds dikker terwijl woningen compleet worden dichtgezet. Toch krijgt isolatiemateriaal nog maar weinig aandacht van architecten omdat het meestal onzichtbaar is. Tijd voor een kritische blik op minerale wol, hardschuim en pur.
Op papier kunnen biobased materalen prima uit: gezonder, beter voor het milieu en soms goedkoper. Toch stagneert de productie door ingewikkelde regelgeving en koudwatervrees. Anja Verdonk van Natrufied Architecture wil dit veranderen en doet onderzoek naar materialen als Japanse haver en hennep voor dak- en gevelbedekking. 'Met CLT bereikten we een kantelpunt, dat lukt ons hiermee ook.'
Stampleem is hét duurzame alternatief voor beton. Het heeft dezelfde tektonische eigenschappen, is honderd procent herbruikbaar, dampopen, isolerend en constructief te gebruiken. Bovendien is leem bijna overal te vinden en heeft de toepassing nagenoeg geen milieu-impact. Drie gebouwen in Parijs met een gevel van stampleem bewijzen dat leem een volwaardig bouwmateriaal is, ook midden in de stad.
Hidden Villa is een door i29 architects ontwikkeld project aan de Nederlandse kust, waar een voormalig landgoed is omgevormd tot een woonomgeving met aandacht voor de culturele en historische identiteit. Het gebied wordt gekenmerkt door monumentale bomen, unieke architectuur en aantrekkelijke uitzichten, wat het tot een prettige woonlocatie maakt.
Het Eco-museum en het Orla Piratininga Park, ontworpen door KAAN Architecten in Rio de Janeiro, Brazilië, is opgeleverd. Het project, dat deel uitmaakt van het Sustainable Ocean Region Program van de gemeente Niterói, is gericht op de herontwikkeling van de 720.000 vierkante meter grote Piratininga-lagune. Het project beoogt de revitalisering van de regio via een waterkwaliteitsbeheer- en verontreinigingsbehandelingssysteem binnen een ecologisch park.
Nadat iedereen op studiereis naar Zwitserland is geweest om het wonder van moderne wooncoöperatieven als Kalkbreite te bekijken, was het eindelijk mijn tijd. Met een gezelschap van landschapsarchitecten en stedenbouwers bezocht ik Bazel en Zürich. Gebouwen zijn daar geen optelsom van programma's van eisen, maar scoren sterk op - ik krijg het woord amper uit mijn toetsenbord - integraliteit. Hier wordt verdicht door opdrachtgeverschap dat niet alleen maar neemt, maar de stad ook iets teruggeeft.
Iedere architect draagt een denkbeeldige groep ontwerpers met zich mee die hij of zij in de loop der jaren heeft leren kennen. Als raadgever, een geweten en ballotagecommissie voor ideeën.
In de jaren zeventig leidde het sociale woonbeleid van Rotterdam tot stoere daden. Zo werd aan het Hofplein de Pompenburgflat gebouwd, naar ontwerp van architect en rasprovocateur Carel Weeber, als tegenhanger van de verrezen kantoortorens die door het sociaaldemocratische stadsbestuur 'erecties van het grootkapitaal' werden genoemd. Weebers 'anti-erectie' van 226 woningen werd een liggend bouwvolume dat zich in één vloeiende beweging langs de contouren van de kavel uitstrekt en de stad lijkt toe te roepen: 'Kom maar op, wie doet me wat?'
Architecten gebruiken volgens Ariadne Onclin en Michelle Gulickx veel onduidelijke termen. Dat leidt tot verwarring en loze beloftes. Ariadne ziet bijvoorbeeld dat 'transparante plinten' al te vaak verworden tot meterslange gevels vol plakfolie. Michelle pleit voor verandering: stop met moddertaal, maar gebruik heldere, toegankelijke taal die het ambacht verdient.
GesponsordVaak wordt gedacht dat het voldoen aan brandveiligheidsvoorschriften ten koste gaat van het esthetische ontwerp. Dat is zeker niet het geval als aluminium wordt gebruikt. Maar de regelgeving voor brandwerendheid is zeer complex. Waar moet je als architect allemaal op letten?
GesponsordLandmarks van het historische centrum van Zutphen en daarvoor de witte huizen van de IJsselkade. Een karakteristiek beeld. De herontwikkeling van de Noorderhaven blijkt daar perfect bij aan te sluiten. Zo ook bij Kade Noord: 'Verbinding leggen met het karakter van de bestaande, witte gebouwen aan de IJsselkade was het stedenbouwkundig uitgangspunt
GesponsordPollux breidt haar dienstverlening uit naar de projectmarkt. Het bedrijf gaat hoogwaardige bedden, slaapbanken en zitmeubels leveren aan hotels en recreatieparken, waarmee het inspeelt op de groeiende vraag naar complete interieurinrichtingen binnen de hospitality-sector.
GesponsordEen esthetisch lijnenspel en gebruik van duurzame materialen. Het Wolderhuus in Zuidwolde is een schoolvoorbeeld van moderne houtarchitectuur. Met innovatieve gevelbekleding en een indrukwekkende houten luifel laat dit multifunctionele gebouw zien wat de mogelijkheden zijn van houten gevelbekleding.
GesponsordVeel bestaande kelders en souterrains zijn niet berekend op het toenemend aantal extreme buien als gevolg van klimaatverandering. Bij de bouw van een nieuwe kelder kan een goed ontwerp en een juiste plaatsing veel ellende voorkomen, betoogt directeur Rick van Es van Kelderwaterdicht.nl.
GesponsordDe binnenstad van 's-Hertogenbosch heeft er een nieuwe blikvanger bij: project Amadeiro. Wat ooit begon als de oude KPN-telefooncentrale, is nu getransformeerd tot een eigentijds stadsdeel én winnaar van de publieksprijs.
