ARC18: Hotel Jakarta, Amsterdam - SeARCH

Op de punt van het Java-eiland in Amsterdam is een nieuw hotel verrezen genaamd Jakarta. Het hotel is ontworpen door SeARCH voor de hotelketen WestCord Hotels. Het ontwerp van het hotel heeft het architectenbureau opgevat als het bouwen van een biotoop.

Op een pakhuis aan de overzijde van het water staat de tekst Rotterdam-Amsterdam. Ook hotel New York in Rotterdam is eigendom van de hotelketen Westcord Hotels. Dit Rotterdamse hotel herinnert aan de scheepvaartroute die de Holland-Amerika-Lijn tussen Rotterdam en New York onderhield.

Vanaf het Java-eiland voeren tussen 1870 en 1970 schepen van Amsterdam naar Nederlands-Indië en andere Aziatische landen. SeARCH wil met het hotel deze historische maritieme verbinding symboliseren. Deze opvatting vormde de inspiratie voor het conceptvoorstel dat ze indienden bij de aanbesteding van de gemeente Amsterdam.

Jakarta hotel, Amsterdam - SeARCHHotel Jakarta - © SeARCH

De locatie was de plek waar veel mensen voor lange tijd afscheid namen of werden verenigd, zo vertelt Bjarne Mastenbroek van SeARCH architecten. Maar het was ook een belangrijke plek voor de koloniale scheepvaart. Door het perforatiepatroon van een enorm VOC-schip in de aluminium gevelpanelen en de samenwerking met zowel de Hortus Botanicus als het Tropenmuseum heeft het indrukwekkende Hotel Jakarta een vreemde nostalgische sfeer gekrgen.

Vijf tuinen

De gemeente Amsterdam eiste in de oorspronkelijke uitvraag dat het hotel zou worden gecombineerd met een school. Het architectenbureau en de hotelketen hebben hiervan afgezien, maar hielden vast aan het idee dat het gebouw ook een functie heeft voor de buurt.

Concept tuinen - © SeARCH
Concept tuinen - © SeARCH

De binnentuin van het hotel sluit aan bij de structuur van het stedebouwkundig plan dat Sjoerd Soeters voor Java-Eiland maakte. Mastenbroek ziet deze binnenruimte als de vijfde openbare tuin van het eiland.

Rondom deze tuin bevinden zich op de begane grond een bakker, een restaurant, een bar en een zwembad die ook voor mensen die niet in het hotel verblijven toegankelijk zijn. De tuin kun je vanaf elke zijde van de het gebouw betreden. In een kleine openbare expositie worden stukken uit de collectie van het tropenmuseum getoond. Mastenbroek hoopt dat de expositie als kruisbestuiving kan dienen en dat de kunststukken een visitekaartje voor het museum zijn.

Jakarta hotel, Amsterdam - SeARCH
De bakkerij - © SeARCH

Fluïde ruimte

Het hoogteverschil van het Java-eiland zorgt ervoor dat de binnentuin op een lichte helling ligt. Het gebouw sluit aan alle zijden aan op het maaiveld, zowel de lage kade als de brug naar de binnenstad.

Doorsnede
Doorsnede - © SeARCH

Op de begane grond zorgen de hoogteverschillen, het groen, de glazen wanden en de spiegelende scheidingswanden met houten lamellen voor een spannend spel van licht en ruimte. De ruimte is fluïde en niet in één keer te vatten. Door de verschillende ruimten heen kijk je uit over het IJ.

Jakarta hotel, Amsterdam - SeARCH
Begane grond - © SeARCH

De skybar van het hotel is voor iedereen toegankelijk. Vanuit deze bar in het bovenste puntje van het gebouw heb je een indrukwekkend uitzicht over het IJ en over Amsterdam.

Skybar - © SeARCH
Skybar - © SeARCH

1700 pv-cellen

Het hotel heeft een sterk klimaatconcept. Voor Bjarne Mastenbroek lag de grote uitdaging voor dit project meer in het ontwerp van een landschap en het bouwen van een biotoop, dan in het maken van een esthetisch ontwerp.

In samenwerking met de Hortus Botanicus maakte hij een klimaat dat zowel voor mensen als voor planten aangenaam is. Dat bleek een subtropisch klimaat. De tuin werkt als thermobuffer: in de ruimte wordt de lucht 's winters voorverwarmd en 's zomers  door waterverdamping afgekoeld.

schema duurzaamheid - Jakarta hotel, Amsterdam - SeARCH
Schema duurzaamheid - © SeARCH

Het hotel is een Zero Energy Building met 700 vierkante meter aan BIPV-cellen van energie, alleen de gaarkeukens konden hier niet van worden voorzien. De BIPV-cellen zijn over het dak en de gevels van het gebouw aangebracht. De zwarte vierkante stippen zorgen voor schaduwpatronen op de wanden.

Jakarta hotel, Amsterdam - SeARCH
BIPV-cellen - © SeARCH

Het gunstige energiegebruik is mede te danken aan technologische ontwikkelingen, aldus Mastenbroek. Een hotelkamer verbruikt dankzij LED-verlichting evenveel energie als vroeger één gloeilamp.

Constructie

De draagconstructie is ter hoogte van de parkeerkelder en begane grond uitgevoerd in beton. Daar bovenop zijn alle kolommen, balken en liggers van hout. De draagconstructie is dertig meter hoog.

Jakarta hotel, Amsterdam - SeARCH
Betonconstructie - © SeARCH

De hotelkamers zijn prefab units, met vloeren van beton en dragende wanden en daken van TLC. Elke unit is voor plaatsing voorzien van een badkamer, een balkon met schuifdeuren en de technische installatie. Vervolgens zijn in minder dan drie weken de 176 units als containers op elkaar gestapeld.

Tekeningen-Jakarta-Hotel-©-SeARCH.pdf

Download

Afke Laarakker is freelance journalist. Tot mei 2023 was ze vakredacteur stede(n)bouw en landschapsarchitectuur.
Ze studeerde architectuur aan de TU Delft. Voor haar afstudeerproject kreeg ze een eervolle vermelding. Ze werkte kort als architect voordat ze besloot te gaan schrijven.