Waarom organiseren architecten zich niet?
Beeld Shutterstock

Waarom organiseren architecten zich niet?

Twee jaar geleden schreef ik het artikel 'Hoe leuk is het om te werken bij een architectenbureau?' Niet zo leuk, was de strekking. Daar kreeg ik veel reacties op. Zoveel dat ik samen met Thijs van Spaandonk een podcastreeks maakte over de werkcultuur bij architectenbureaus. We kwamen tot de conclusie dat er wel degelijk een keuze is in hoe de werkomgeving in te richten, voor zowel de werkgever als de werknemer.

Dit kan bijvoorbeeld door het organiseren van medezeggenschap, iets wat elk bureau verplicht is. Medewerkers krijgen hierdoor het recht invloed te uiten op personeels- en bureaubeleid, zoals afspraken over overwerk, werktijden en opleidingsbudget. Voor bureaus met elf of meer medewerkers (in Nederland 232) is personeelsvertegenwoordiging (PT) verplicht, en voor bureaus met vijftig of meer (dertig) een ondernemingsraad (OR).

Maar die plicht wordt lang niet altijd opgevolgd. 'De noodzaak voor het bureaucratische principe van een ondernemingsraad wordt in ons bureau niet gevoeld', zegt David Gianotten van OMA hierover tegen vakredacteur Reinoud Schaatsbergen. Elk jaar doet het bureau een inventarisatie, maar ‘de animo ervoor is bijzonder laag’.

Medezeggenschap organiseren is daarmee niet alleen een taak van de werkgever, maar ook van de werknemers. Waarom organiseren architecten zich niet? Zijn ze te druk? Is het beroepsdeformatie? Desinteresse voor het collectief? Ik ben er nog niet uit.

Vooralsnog hebben bureaus zonder PVT of OR niets te vrezen, want er bestaat geen organisatie die ze hierop controleert. Marianne Berenschot, directeur SFA: ‘Werknemers kunnen een OR of PVT voorstellen. Weigert de ondernemer, dan kunnen de medewerkers naar de rechter stappen om alsnog inspraak af te dwingen. Dat zien wij in de praktijk niet gebeuren.’  

Lees Reinouds stuk, maar ook de inspirerende interviews met Bjarne Mastenbroek en Moriko Kira! 

Groet, Merel

Merel Pit

Merel Pit

Hoofdredacteur de Architect

Merel Pit (1981) is sinds januari 2021 hoofdredacteur van de Architect. Daarmee is ze terug op haar ‘oude nest’ waar ze in 2008 als vakredacteur haar carrière in de architectuurjournalistiek begon. Heb je input voor sterke verhalen? Mail haar op merelpit@vmnmedia.nl.

Boven vlnr: Woodstack en Team BNA. Onder Beurs van Brussel, Richelle de Jong en het Eerste Huis van Julie Fuchs

Gevraagd: haalbare planningen, een vast honorarium en bewustwording van opdrachtgevers

Voor de vakantie vroeg ik me af: 'Waarom organiseren architecten zich niet?' Ik schreef dat er bij werknemers van architectenbureaus relatief weinig animo is voor de personeelsvertegenwoordiging. Bjarne Mastenbroek kwam via de e-mail met een kordaat antwoord: 'Omdat alles, ook de pensioenen, best goed geregeld zijn.' Hij vervolgde: 'Het GROTE probleem is dat er geen belangenorganisatie is van architectenbureaus daar het Architectenregister alleen een tandeloze administrateur is en niets regelt behoudens een titeltje. De BNA doet ook amper iets.'

De genomineerden voor de ARC24 Awards bewijzen de culturele waarde van architectuur

De genomineerden voor de ARC24 Awards bewijzen de culturele waarde van architectuur

De zomerstop bij de Architect is voorbij en we beginnen na de vakantie meteen met drie knallers: de bekendmakingen van de genomineerde projecten voor de ARC24 Awards! Anders dan voorgaande jaren zijn de ARC Awards dit jaar onderdeel van ARC Podium, een nieuw evenement waar niet alleen awards worden uitgereikt, maar ook inhoudelijke gesprekken over het vak worden gevoerd. Centraal thema is de culturele waarde van architectuur. Daarom hebben de vakjury's naast de algemene criteria deze editie extra gekeken naar het culturele belang van de ingezonden projecten.

Beeld Merel Pit

Een zomer vol met vakantietips, hoopvolle zomergesprekken en 'Overwerk'

Dat Bruno Vermeersch en ik met onze gezinnen in Rijswijk zijn beland, lijkt op het eerste gezicht stom toeval. Maar dat is het niet. Werk staat in onze beide levens zo centraal dat we onze kinderen op deze plek wortel hebben laten schieten puur omdat we vanuit hier zo de snelweg op zijn, naar Amsterdam of Rotterdam. Of op de fiets naar Den Haag. Waar werk is, zijn wij.

Vlnr boven: Vincent van der Klei en Cécilia Gross. Onder: Do Janne Vermeulen en Marcel Barzilay

Videokanaal vol met ARC Talks

De redactie van de Architect heeft iets nieuws bedacht: ARC Talks, korte video's van inspirerende presentaties over architectuur. We hebben er al tien verzameld op ons YouTubekanaal. Bijvoorbeeld van Vincent van der Klei (Studioninedots) over wat voor hem goed wonen is, van Jan Jongert (Superuse) over nieuwe contractvormen voor architecten die circulaire ontwerpen maken of van Hade Steenwinkel (Fiction Factory) over afvalreductie in de bouw.