Besturen is veranderen van wat je (verre) voorganger in gang heeft gezet

Besturen is veranderen van wat je (verre) voorganger in gang heeft gezet

Het thema van deze week: breken met tradities, of oude weer oppakken. Zo staan er voor het eerst sinds 1000 jaar bomen op de Grote Markt in Groningen. Dit ging niet zonder slag of stoot. Omwonenden waren bang dat het karakter van het plein rigoureus zou veranderen. 'Natuurlijk niet', zegt oud-stadsbouwmeester Nathalie de Vries. 'We werkten ook met de cultuurhistorische waarden. Tegelijkertijd is deze uitdaging van klimaat en verblijfskwaliteit […] écht eentje van onze tijd.'

Instappen als nieuwkomer is daarmee altijd een balanceeract tussen respectvol voortbouwen op wat er is en tegelijkertijd inspelen op de huidige tijd. Iets wat ook altijd goed zichtbaar is in de keuzes van de redactie van het Jaarboek Architectuur in Nederland.

Gisteravond toog ik naar de presentatie van de nieuwste editie. Het boek bestaat zoals altijd uit een reeks Nederlandse architectuurprojecten en een aantal essays. Anders dan voorheen, heeft de redactie dit jaar gepoogd de essays duidelijk te linken aan 28 geselecteerde projecten. Zo duidt de redactie dat ze slechts 0,15 procent uitmaken van de totale bouwproductie in 2023. In het introducerende essay zijn ijkpunten vastgesteld om die 0,15 procent te kunnen duiden in het volgende essay.

Tegelijkertijd is geheel in lijn met eerdere redacties (o.l.v. Hans van Dijk, Piet Vollaard en Bernard Colenbrander) in de projectteksten niet zo zeer de nadruk gelegd op een technische omschrijving van de gebouwen als wel op het gebruik ervan. En zijn de rubrieken over architectuurcultuur in Nederland na drie jaar afwezigheid weer teruggekeerd.

Besturen is veranderen van wat je (verre) voorganger met goede bedoelingen in gang heeft gezet. Soms betekent dit teruggrijpen op wat er eerder al was. Laatst bekeek ik alle covers van de Architect uit de jaren zeventig en tachtig en dan zou ik die lijn zo weer willen oppakken, al is het nu onmogelijk een knip- en plakwerk van stukken tekst en beelden bij de drukker aan te leveren.    

Lees alle must-reads van deze week!

Groet, Merel

Merel Pit

Merel Pit

Hoofdredacteur de Architect

Merel Pit (1981) is sinds januari 2021 hoofdredacteur van de Architect. Daarmee is ze terug op haar ‘oude nest’ waar ze in 2008 als vakredacteur haar carrière in de architectuurjournalistiek begon. Heb je input voor sterke verhalen? Mail haar op merelpit@vmnmedia.nl.

Transformatie naoorlogse school in Dordrecht door Studio Nauta en Vanschagen. Beeld Paul Swagerman

Zonder goed opdrachtnemerschap is de architectuur nergens

Een opdracht winnen en dan de verliezende partij erbij vragen. Jan Nauta deed het. Bij de transformatie en uitbreiding van een naoorlogse school in Dordrecht sloeg hij de handen ineen met de ervaren architecten van Vanschagen. 'Ik heb er geen seconde spijt van gehad. We hebben veel van elkaars expertises geleerd maar belangrijker nog was het werkplezier.'

Vlnr: Hardlopen in Rotterdam. Beeld Iris van den Broek, Het Predikheren door Korteknie Stuhlmacher Architecten (KSA). Beeld Maurice Tjon a Tham en een openbaar toilet in Jingo-Dori Park. Beeld Satoshi Nagare

Een leefbare stad herken je aan kerken, openbare toiletten én...

Religieus erfgoed staat steeds vaker leeg. Kerkgenootschappen krimpen, vergrijzen en kunnen de zorg voor het gebouw niet meer aan. Vaak wordt daarom overgegaan tot sloop. Architect en PhD-kandidaat Charlotte Ardui stelt dat dit eeuwig zonde is, want 'vanuit hun centrale positie in de buurt ordenen, structuren en oriënteren ze'. Met drie inspirerende voorbeelden uit Vlaanderen toont ze in een artikel voor hoe (naoorlogse) kerken een belangrijke rol op wijkniveau kunnen spelen.

Beeld Pepijn Spijkers

Wat architecten doen, gaat verder dan de bouwkundige mogelijkheden...

Als er geen architecten meer zijn, worden er geen goede gebouwen meer gemaakt. Misschien een boute stelling, maar zo simpel is het. En ik geloof dat we dit als vakgemeenschap meer moeten uitdragen.

Beeld Shutterstock

Om als vakgemeenschap sterker te staan, is er maar één oplossing:...

Terwijl veel architectenbureaus het zomertendercircus achter de rug hebben, pende Reinoud Schaatsbergen 9 tips neer 'how to tender'. Dit naar aanleiding van gesprekken met Henk de Gelder, Arne Lijbers en Jan Knikker. Knikker kwam met de beste tip: doe niet meer dan wordt gevraagd. 'Het vernietigt de markt. Ze zeggen tegen hun opdrachtgever: ons werk is letterlijk waardeloos, want we doen het gratis.'